İş ahlakı çerçevesinde mobbing kavramının değerlendirilmesi ve bankacılık sektöründe bir çalışma

Abstract

İş ahlakı kuralları; geçmişten günümüze, iş hayatinin temel koşullarından biri olmuştur. Çalışma hayatının düzenli, etkin ve verimli bir şekilde işleyebilmesi, iş hayatının bir gerekliliği olan iş ahlakı kurallarıyla mümkün olabilmektedir. Bu kuralların eksikliği; iş yaşamında ahlak dışı tutum ve davranışların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu ahlak dışı tutum ve davranışların başında da hem örgütler hem de çalışanlar için ciddi bir tehlike oluşturan mobbing gelmektedir. Bu tezin amacı, iş ahlakı ve mobbing ile ilgili yapılmış olan çalışmalara katkı sağlamak ve ayrıca iş ahlakı çerçevesinde ahlak dışı bir davranış olarak nitelendirilen mobbing kavramını değerlendirmektir. Bu doğrultuda; çalışmanın birinci bölümünde ahlak kavramı üzerinde durulmuş, ikinci bölümünde iş ahlakı kavramı aydınlatılmaya çalışılmış ve üçüncü bölümünde ise mobbing kavramı incelenmiştir. Tez çalışmasının amacına uygun olarak dördüncü bölümde ise; araştırma yapılan bankacılık sektöründe, iş ahlakı kurallarının mevcudiyeti ve bilinirliği, çalışanların mobbing davranışına maruz kalıp kalmadıkları ve iş ahlakı ile mobbing ilişkisi anket yöntemi kullanılarak ölçülmeye çalışılmıştır. Araştırma verileri SPSS 21.0 programı kullanılarak test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; kurumların iş ahlakı kurallarının var olduğu, kadınların sosyal ilişkilere yönelik saldırılara erkeklerden daha çok maruz kaldıkları, 41-50 yaş grubundakilerin; sosyal konum ve mesleki durum saldırılarına, 21-30 yaş grubundakilerden daha çok maruz kaldıkları, yüksek lisans mezunlarının mesleki durum ve sağlığa yönelik saldırılara, lise ve lisans mezunlarından daha çok maruz kaldıkları, 21-25 yıl çalışanların; sosyal ilişkilere yönelik saldırılara, 6-10 yıl çalışanlara oranla daha çok maruz kaldıkları ve çalışanların sevmedikleri kişilere mobbing davranışlarında bulunmadıkları tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler:Ahlak, İş Ahlakı, Mobbing, Psikolojik Şiddet, Psikolojik Taciz.

Business ethics rules have been one of the basic conditions of business life from past to present. Functioning of working life regularly, effectively and efficiently is only possible through setting and applying business ethic rules. The absence of these rules; leads to the emergence of immoral attitudes and behaviors in business life. The most significant one of these immoral attitudes and behaviours, is mobbing, which constitutes a serious danger for both employees and organizations.The aim of this thesis is to contribute to the researches related with business ethic and mobbing and to evaluate the concept of mobbing which is considered as an unethical behaviour within the framework of business ethic. In this context; the first part of the study focuses on the concept of morality, where the second part focuses on of the study the concept of business ethic is tried to be clarified and the third part analyses the concept of mobbing. In the fourth part of the research, as it is aimed, the availability and the awareness of business ethic rules, the relationship between business ethic and mobbing and the exposure of employees to mobbing or not are tried to be evaluated by using questionnaire. Research data has been tested using SPSS 21.0 software program. According to the research results, there are multiple findings, which are stated as below; corporations have business ethic rules, women are faced attacks related to social relationships more than men, people between the age of 41-50 are faced attacks related with social status and occupational attacks more than 21-30 ages, people with master' s degree are faced attacks related with professional statusand health more than people with college and bachelor' s degrees, people who have 21-25 years of working experience faced attacks related with social relationships more than 6-10 years experienced ones and employees do not enact mobbing to the ones who they do not like.Keywords:Ethics, Business Ethics, Mobbing, Psychological Violence, Psychological Harassment.