Travmatik yaşantıları olan bireylere yardım davranışında bulunan profesyonel ve gönüllülerin ikincil travmatik stres düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bireyin hayatında travmatik bir yaşantının söz konusu olması, yalnızca yaşantıya doğrudan maruz kalan bireyi değil, bireyin ilişkide bulunduğu kişileri de etkileyebilmektedir. Bu araştırmada, travmatik yaşantıları olan bireylere, travma anında veya sonrasında müdahalede bulunan profesyonel ve gönüllü yardım çalışanlarının, yaptıkları yardım davranışı sonucunda deneyimledikleri ikincil travmatik stres belirtilerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaç kapsamında, 228 profesyonel ve gönüllü yardım çalışanına kişisel bilgi formu ve İkincil Travmatik Stres Ölçeği uygulanmış ve travmatik stres belirtileri çeşitli değişkenlere göre incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, profesyonel yardım çalışanlarının, gönüllü yardım çalışanlarına göre daha fazla travmatik stres belirtileri deneyimledikleri saptanmıştır. Bunun yanı sıra, mesleğinde 11-15 yıldır çalışmakta olan katılımcıların travmatik stres belirtilerinin, mesleğini 1-5 yıldır sürdürmekte olan katılımcılardan daha yüksek olduğu bulunmuştur. Travmatik olarak değerlendirdikleri yaşam olayları olan katılımcıların travmatik stres belirtilerinin, travmatik bir yaşam olayı deneyimleri olmayan katılımcılardan daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar sözcükler: İkincil travmatik stres, ikincil travmatik stres ölçeği, dolaylı travmatizasyon, profesyonel ve gönüllü yardım çalışanları, travmaya müdahale.

Experiencing a traumatic event does not only affect the person who was directly exposed to the incident, but it might also lead to some reactions on the people with whom they communicate or the people who are the witnesses of the incident. This study focuses on the secondary traumatic stress symptoms of helpers who care for trauma victims as a part of their job or as volunteers. With this aim, demographic information questionnaire and Secondary Traumatic Stress Scale were applied to 228 professional and volunteer helpers and the data were analyzed in regard to various variables. As a result, it is revealed that participants who engage in help behaviors as a part of their jobs are more affected by the nature of their work, comparing to those who voluntarily care for victims of trauma. In addition, it is found that participants who have been working for between 11 and 15 years, experience more traumatic stress symptoms than those who have been working for between 1 and 5 years. Results indicate that participants who have experienced a traumatic event throughout their lives, experience more traumatic stress symptoms as compared to those who have not. Keywords: Secondary traumatic stress, secondary traumatic stress scale, vicarious traumatization, professional and volunteer carers for trauma, trauma intervention.