Suçlunun cezalandırılmasına ilişkin adalet algısında iç grup yanlılığının etkisi

Abstract

Bu araştırmada etnik ve dini özdeşim düzeyinin iç grup yanlılığı üzerindeki etkisicezalandırma adaleti bağlamında incelenmiştir. Bunun yanı sıra, bir cezanın adil bulunmaderecesini belirlemede suçlunun pişmanlık ifade etmesi ya da etmemesinin oynadığı rolüzerinde de durulmuştur. Araştırma 162 erkek ve 172 kadın olmak üzere toplam 334üniversite öğrencisi gönüllü katılımcı ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracıolarak bir Etnik Özdeşim Ölçeği ve bir Dini Özdeşim Ölçeği ile araştırmacı tarafındanoluşturulan 16 kısa öyküden yararlanılmıştır. Tamamen birbirlerinin aynı olan öykülerdebir gasp olayı anlatılmakta, ancak sanığın kimliği (Türkiyeli, Suriyeli ya da Avrupalı) veişlediği suçtan dolayı pişmanlık duyup duymadığı (pişman-pişman değil) bir öyküdendiğerine değişmektedir. Her öykünün sonunda savcının sanığa yasaların öngördüğü endüşük cezanın verilmesini talep ettiği belirtilmekte ve. Katılımcılardan sanığa verilmesiönerilen cezayı ne ölçüde adil bulduklarını, sanığa karşı ne kadar öfke duyduklarını 7basamaklı ölçekler üzerinde değerlendirmeleri istenmektedir.Verilere uygulanan 3 x 2 x 2 faktörlü ANOVA sonuçları ile izleyen ortalamalar arasıkarşılaştırmalar katılımcıların suçluya verilmesi önerilen cezayı adil bulma ve sanığakarşı duydukları öfke derecelerinde etnik ve dini özdeşim düzeyine bağlı herhangi birfarklılık bulunmadığını göstermiştir. Bununla birlikte, etnik ve dini özdeşim düzeyiyüksek katılımcıların, sanığın etnik kimliğinden bağımsız olarak, yasaların öngördüğü endüşük ceza verilme önerisini, özdeşim düzeyi düşük katılımcılara göre, daha az adilbuldukları ve sanığa karşı daha fazla öfke duydukları gözlenmiştir. Bulgular, sanığınpişmanlık ifade etmesi ya da etmemesinin verilmesi önerilen cezanın adil bulunmaderecesi ve sanığa duyulan öfke üzerinde güçlü bir etkisinin olduğunu göstermiştir. Tümanalizlerde, pişmanlık ifade etmesi halinde, katılımcıların sanığa verilen cezayı daha adilbulduklarını ve sanığa daha az öfke duyduklarını gösteren bulgular elde edilmiştir.Anahtar Sözcükler:Etnik özdeşim, Dini özdeşim, Pişmanlık İfadesi, İç grup yanlılığı

The study was carried out to examine the effects of ethnic and religious identification oningroup bias in judgements regarding fairness of a punishment for a crime committed byan ingroup or outgroup member and affective reactions to the perpetrator. The effect ofperpetrator's expression of remorse was also investigated. After filling an EthnicIdentification Scale and a Religious Identification Scale, undergraduate participants(N=334) read one of the 16 vignets about a robbery case in which the prosecutor proposeda punishment of minimum severity for the defendant. The defendant's identity (Turkishcitizen/ Syrian refugee/European tourist) and expression of remorse (expressed /notexpressed) were manipulated. Participants indicated on 7 points scales the degree towhich they would judge the proposed punishment as fair and how angry they would bewith the defendant.Effects of ethnic identification, religious identification and expression of remorse wereexamined using a series of 3x2x2 ANOVAs. The results indicated no sign of ingroup biasin participants' judgements of fairness and feelings toward the defendant. However,participants with high ethnic and religious identification, independent of perpetrator'sethnic and religious identity, judged the punishment of minimum severity as more unfairand reported more anger Expression of remorse was found to have a strong effect onparticipants' fairness judgements and anger experience. Participants judged the proposedpunishment of minimum severity as more fair and reported less anger for the offenderwho expressed remorse.Key wordsEthnic identification, Religious identification, ingroup bias, Expression of remorse