Üniversite web sitelerinin uyarlamalı tasarıma göre kullanılabilirliğin değerlendirilmesi

Abstract

Mobil cihazlar sahip oldukları bir çok özellik ve kullanım kolaylığı ile herkes tarafından kullanılmaktadır. Mobil cihaz kullanımına ivme kazandıran mobil iletişim teknolojileri ile internet web sitelerinin mobil cihazlardan kullanım istediğini ortaya çıkmıştır. Masaüstü bilgisayarlara uygun olarak tasarlanan sabit ekran oranı ve çözünürlüğe sahip web siteleri, mobil cihaz ve internet bağlantısı sınırlılıklarından dolayı kullanılabilirlik kavramına sahip olamamaktadır. Mobil cihazları da kapsayan her cihazdan erişebilir, her cihaz ekran oranı ve çözünürlüğüne uyumlu `Tek Web Sayfası` kavramı ile uyarlamalı tasarım metot ve yöntemi geliştirilerek uygulanması ile web siteleri tüm cihazlarda kullanılabilirlik özelliğini kazanmıştır. Uyarlamalı tasarıma sahip bir web sitesi her zaman kullanılabilir değildir. İki kavramın birbirini desteklemesi ile kullanıcı hedef kitlesi odaklı tasarıma sahip olunmalıdır. Bu çalışmada üniversite web sitelerinin hedef kullanıcı kitlesi olan öğrenciler tarafından uyarlamalı tasarıma göre kullanılabilirliğinin değerlendirmek amacı ile sistem arayüzü kullanılabilirliğinin beş boyutu kullanılmıştır. Özellikle Mobil cihazlar için önem arz eden uyarlamalı tasarımın kullanılabilirliğe etkisini ölçmek amacıyla 19 adet uyarlamalı tasarım sorusu oluşturularak kullanılabilirliğin beş boyutu içinde öğrencilere anket olarak uygulanmıştır. Regresyon analizinde uyarlamalı tasarımın kullanılabilirliğe değişimin % 91,5'sini açıklamaktadır (R2=0,915). Kullanılabilirlik üzerindeki etkilerinin anlamlı olduğu saptanmıştır. Kullanılabilirlik kavramını, kullanılabilirlik boyutlarına ve uyarlamalı tasarıma etkisini ölçmek amacı ile yapılan korelasyon değerlendirmesinde uyarlamalı tasarım (r = 0,92, p<0,01) olumlu yönde yüksek düzeyde anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Üniversite öğrencilerinin % 99,2 oranında akıllı telefon kullanmakta olduğunu ve internet bağlantı noktası olarak %93 mobil internet bağlantısı ile kullanım memnuniyeti boyutunun en yüksek düzeyde ilişkilendirildiği değerlendirildiğinde uyarlamalı tasarımın üniversite web siteleri kullanılabilirliğini kullanıcı hedef kitlesi olan öğrenciler açısından arttırdığını söyleyebiliriz.Anahtar SözcüklerKullanılabilirlik, Uyarlamalı Web Tasarımı, Erişebilirlik, Mobil Cihazlar, Mobil İletişim Teknolojileri, Web, İnternet.

Mobile devices are using by everyone. With mobile communication technologies, it was revealed that the internet website wanted to use mobile devices. Web sites was with fixed screen ratio and resolution designed for desktop computers. It is a `One Web Page `concept that can be accessed from any device, including mobile devices, and is compatible with each other's screen ratio and resolution. With the application of responsive design method, the website has become usable in all devices. A website with responsive design does not always have a usability concept. The two concepts should support each other and have a user-centered design. In this study, student's university web sites of designed to evaluate the five dimensions and in order to measure the impact of the usability of the design for the mobile devices. In regression analysis, 91.5% of the change of responsive design to usability explained (R2=0.915). The effects of responsive design were found to be significant. Usability concept, availability, and responsive design (r=0.92, p <0.01) were found to be significantly correlated with a positive direction. University students are using smart phones in the proportion of 99.2%. When 93% of the internet connection is associated with the highest level of satisfaction with the use of mobile internet connection, it can be said that responsive design increases the availability of university websites for students with a user target audience.KeywordsUsability, Responsive Web Design, Accessibility, Mobile Devices, Mobile Communication Technologies, Web, Internet.