Orta ve geç çocukluk dönemindeki çocukların bağlanma düzeyleri ile olumlu sosyal arkadaşlık ve psikolojik kontrol düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Hayat boyunca sürdürülen ilişkilerin temelinde yer alan anne-çocuk bağlanmasının oluşturduğu örüntü ile yaşayan kişi, ilişki içerisinde bulunduğu bireyleri de bu şekilde etkilemektedir. Orta ve geç çocukluk döneminde bağlanma figüründen görece uzaklaşan çocuk için önem arz eden ilişki şekli, arkadaşlıklara yönelmiş olan iletişim türüdür. Bu araştırmada orta ve geç çocukluk dönemindeki çocukların bağlanma stilleri yanında, dönemi gereği ön plana çıkan arkadaşlık ilişkilerini odak noktası almış olumlu sosyal arkadaşlık ve anneden algılanan psikolojik kontrolün incelenmesi hedeflenmiştir. Çalışmaya 11-12 yaş arasında, 67 kız 86 erkek olmak üzere toplam 153 öğrenci katılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, 153 öğrenciye demografik bilgi formu, Kerns Güvenli Bağlanma Ölçeği-Anne Formu, Olumlu Sosyal Arkadaşlar Ölçeği ve Psikolojik Kontrol Ölçeği (Anne için) uygulanmış, elde edilen sonuçlar cinsiyet değişkenine göre incelenmiştir. Araştırılan sorular doğrultusunda frekans analizi, t testi ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, literatür ile bağlantılı ve aksi şekilde olan sonuçlar ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra, orta ve geç çocukluk dönemindeki çocukların bağlanma ve olumlu arkadaşlık ilişkileri arasında pozitif ve düşük düzeyde bir ilişki bulunurken, bağlanma ile psikolojik kontrol ve olumlu sosyal arkadaşlık ile psikolojik kontrol düzeyleri arasında negatif ve düşük düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca tüm ölçeklerde cinsiyetler arasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır. Çalışma bulguları ortaya konulan literatür doğrultusunda tartışılmıştır.

Individuals live with the pattern of mother-child attachment which is the base of their relationships throughout their lifes. This attachment, also, affects the interpersonal relationships of the individual. For a child in the middle and late childhood period, who now has a relatively distant relationship with the attachment figure, the important relationship is the communication directed to the friends. In this study, attachment styles of children in the middle and late childhood period were investigated along with positive social friendship which comes into prominence as a feature of the period and psychological control perceived from the mother. 153 students, of whom 67 were girls and 86 boys, aged between 11-12 participated into the study. For this aim, a demographic information questionnaire, Kerns Safe Attachment Scale-Mother Form, Positive Social Friends Scale and Psychological Control Scale-Mother Form were given to 153 students and data were analyzed in relation to gender variable. Frequency analysis, t-test and correlation analyses were conducted according to the research questions. As a result of the analyses, both consistent and inconsistent findings supported the related literature. A weak positive relationship was found between the attachment level of children in middle and late childhood period and positive social friendship relationship. In addition, a weak negative relationship was found between attachment level and psychological control as well as positive social friendship and psychological control levels. On the other hand, for all total scores of scales, no significant differences were found in relation to gender variable.