IMF`nin politika uygulamaları:1980 sonrası Türkiye örneği

Abstract

1929 Büyük Buhranı ve İkinci Dünya Savaşı nedeniyle, Dünya ekonomisi çeşitli sorunlar yaşamıştır. Bu sorunların tekrar yaşanmaması için ABD öncülüğünde gelişmiş ülkeler ve İkinci Dünya Savaşı'nın galipleri çeşitli kurum ve kuruluşlarla Dünya'da yeni bir düzen oluşturmak istemişlerdir. Bu amaçla, Uluslararası Para Fonu (IMF), 1944 yılında, Amerika Birleşik Devletleri'nin New Hampshire Eyaletinin Bretton Woods kasabasında toplanan konferansta alınan kararla birlikte 1945 yılında kurulmuş ve 1947 yılında faaliyetlerine başlamıştır. IMF'nin temel amacı, finansal konularda uluslararası işbirliğini artırmak, uluslararası ticaretin büyümesini sağlamak ve üye ülkelerin ödemeler dengesi sorunlarını çözmek olmuştur.Dünya'da yaşanan ekonomik sorunlar ve çeşitli ekonomik krizler, IMF'nin de politikalarında değişmelere neden olmuştur. IMF, likidite yaratmanın son mercii olması sebebiyle, Uluslararası Merkez Bankası görevini üstlenmiştir. 1990'lı yıllar sonrası, neoliberalist anlayışında, dünyada etkin olmasıyla birlikte, IMF'nin ülkelere uyguladığı politikalarda farklılaşmaya başlamıştır.Çalışmamızda, Neoliberal iktisadi yaklaşım çerçevesinde, IMF'nin politika önerileri ve uygulamaları aktarılacaktır.1994 Latin Amerika Krizi çerçevesinde Meksika ve Arjantin, 1997 Doğu Asya Krizi çerçevesinde Tayland ve Güney Kore'de uygulanan IMF programları incelenecektir. Yine bu çalışmada 1947'de üye olunarak başlayan, Türkiye – IMF ilişkileri, 1980 sonrası yapılan anlaşmalar özelinde ele alınacaktır. Anahtar Sözcükler: IMF, Neoliberalizm, Finansal Krizler, Türkiye, IMF Politikaları, Stand-by.

World economy experienced various problems due to 1929 Great Depression and World War Two. Developed countries and the winners of World War Two lead by USA wished to establish a new deal by miscellaneous institutions and organizations in the World to prevent recurrence of such problems. For this purpose, International Money Fund (IMF) was established upon the decision taken at Bretton Woods town in New Hampshire State, United States of America (1944) and started operating in 1947. Basic aim of IMF is to increase international cooperation on financial subjects, provide growth of international commerce and solve balance of payment problems of the member countries.Economic problems and various economic crises experienced in the World has caused changes in IMF policies. Being the final office of creating liquidity, IMF has assumed the task of International Central Bank. Along with the fact that neoliberal understanding has become efficient in the world following 1990s, the policy of IMF against the countries has started to change.In our study, policy offers and executions of IMF shall be quoted in the frameworks of neoliberal economic approach. IMF programs applied in Mexico and Argentina shall be examined in the frameworks of 1994 Latin America Crisis and Thailand and South Korea shall be examined in the frameworks of 1997 East Asia Crisis. Again, in this study, Turkey – IMF relations started from 1947 being a member shall be handled special to the agreements made after 1980. Key Words: IMF, Neoliberalism, Financial Crises, Turkey, IMF Policies, Stand-by.