Koroner arter hastalığı olan bireylerin yaşam kalitesi ve sağlık okuryazarlık düzeyinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı koroner arter hastalarının sağlık okuryazarlık ve sağlıkla ilgili yaşam kalitelisi ilişkisini incelemektir. Çalışmamızda Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi kardiyoloji polikliniğine başvuran ardışık 88 hasta değerlendirildi. Dışlama kriterleri doğrultusunda 24 hasta çalışma dışında bırakılmış olup, 64 hastanın sağlık okuryazarlık (SOY) seviyelerinin ölçümü ve yaşam kalitesi değerlendirilmiştir. Koroner arter hastalarının (KAH), sağlıkla ilgili konularda bilgi düzeyleri-yeterliliklerinin değerlendirilmesinin yanında, sağlık okuryazarlık düzeyleri, kronik hastalıkları, demografik özellikleri ve sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlamıştır. Çalışma verileri bireylerin tanıtıcı özelliklerini içeren anket, Avrupa Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (ASOY) ve Nottingham Sağlık Profili (NSP) ile yapılmıştır. Çalışmamızda KAH olan bireylerin genel olarak ASOY ve NSP alt parametreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif korelasyonlar izlenmiştir. ASOY- Tedavi Hizmetleri alt kategorilerden sağlıkla ilgili bilgiye ulaşma, bilgiyi anlama, bilgiyi değerlendirme, bilgiyi kullanma/uygulama konuları ile NSP alt parametrelerinden Enerji Seviyesi (p=0,005 r=-0,346), Fiziksel Aktivite (p=0,001 r=-0,410) ve NSP toplam skoru (p=0,014 r=-0,308) arasında istatistiksel anlamlı negatif korelasyonlar izlenmiştir. ASOY- Hastalıklardan Korunma alt kategorilerden sağlıkla ilgili bilgiye ulaşma, bilgiyi anlama, bilgiyi değerlendirme, bilgiyi kullanma/uygulama konuları ile NSP alt parametrelerinden Enerji Seviyesi (p=0,005 r=-0,350), Ağrı (p=0,012 r=-0,315), Emosyonel Reaksiyon (p=0,026 r=-0,280), Fiziksel Aktivite (p<0,001 r=-0,491) ve NSP toplam skoru (p=0,006 r=-0,344) arasında istatistiksel anlamlı negatif korelasyonlar izlenmiştir. ASOY- Sağlığın Geliştirilmesi alt kategorilerden Sağlıkla ilgili bilgiye ulaşma, bilgiyi anlama, bilgiyi değerlendirme, bilgiyi kullanma/uygulama konuları ile NSP alt parametrelerinden Enerji Seviyesi (p<0,001 r=-0,544), Ağrı (p<0,003 r=-0,457), Emosyonel Reaksiyon (p=0,002 r=-0,381), Fiziksel Aktivite (p<0,001 r=-0,597), Sosyal İzolasyon (p=0,016 r=-0,325), Uyku (p=0,010 r=-0,323) ve NSP toplam skoru (p<0,001 r=-0,541) arasında istatistiksel anlamlı negatif korelasyonlar izlenmiştir. Sağlık okuryazarlık seviyesi yüksek koroner arter hastası olan bireylerin sağlıkla ilişkili yaşam kalitesinin daha iyi olduğunu görmekteyiz. Bireyin hizmet sunucu ile tedaviye ortak olması, kendisine önerilen olumlu sağlık davranışlarını benimsemesi ve uygulaması, tedavi sürecinde sağlık profesyonelleri ile iletişiminin yüksek olması bireyin sağlığı açısından oldukça önemlidir.

The aim of this study is to investigate the relationship between health literacy and quality of life about health of Coronary Artery Patients. In this study a total of 88 consequtive patients have been evaluated admitting to the Ufuk University Faculty of Medicine, Department of Cardiology, Ankara, Turkey. 24 patients have been excluded from the study according to the exclusion criteria and health literacy levels and quality of life of 64 patients have been evaluated. The aim of this study is to achieve not only investigating competencies of knowledge levels on health related issues but also the relationship between health literacy levels, chronic diseases, demographic characteristics and quality of life about health. The study data consist of the European Health Literacy Scale, Nottingham Health Profile and especially the questionnaire containing the descriptive characteristics of the individuals. In this study, generally it has been observed statistically significant negative correlations between the European Health Literacy Scale and Nottingham Health Profile sub-parameters in individuals with Kroner Artery Disease.Statistical significant negative correlations have been observed between European Health Literacy Scale-Treatment Services sub-categories reaching to information, understanding information, evaluating information, using information for health-related issues and the Nottingham Health Profile sub-parameters, Energy Level (p=0,005 r=-0,346), Physical Activity (p=0,001 r=-0,410) and Nottingham Health Profile total score (p=0,014 r=-0,308). In addition, statistical significant negative correlations have been observed between European Health Literacy Scale, Disease Protection sub-categories reaching to information, understanding information, evaluating information, using information for health-related issues and Nottingham Health Profile sub-parameters, Energy Level (p = 0,005 r = -0,350), Pain (p = 0,012 r = -0,315), Emotional Reaction (p = 0,026 r = -0,280), Physical Activity (p <0,001 r = -0,491) and Nottingham Health Profile total score (p = 0.006 r = -0.344). And, statistical significant negative correlations have been observed between European Health Literacy Scale, Health Promotion sub-categories reaching to information, understanding information, evaluating information, using information for health-related issues and Nottingham Health Profile sub-parameters Energy Level (p <0.001 r = -0.544), Pain (p <0.003 r = -0.457), Emotional Reaction (p = 0.002 r = -0.381), Physical Activity (p <0.001 r = -0.597), Social Isolation (p = 0,016 r = -0,325), Sleep (p = 0,010 r = -0,323) and Nottingham Health Profile total score (p <0,001 r = -0,541).It has been observed that quality of life about health is better in individuals with Coronary Artery Disease with high health literacy level. The individual being a partner to treatment with the service provider, adopting and applying the positive health behaviors suggested to him, and having high communication with health professionals during the treatment process is very important for the health of the individual.