İran`ın Şii Hilali hedefi olarak dış politika uygulamaları

Abstract

İran olarak bildiğimiz topraklar birçok millete, kavimlere çok çeşitli tarihi sahnelere şahit olmuş olan Ortadoğu'da ki önemli bölgelerden biridir. Bu şahit olunan tarih sahnelerinin, oyunlarının çok köklü değişimlere sebep olan olguları öne çıkan özellikleri ile araştırmak çalışmamızın esasını teşkil etmektedir.Bu çalışma ile İran İslam Devrimi gerçekleşmeden önceki süreci, gerçekleşmesini hızlandıran etkileri ve devrimden sonra oluşan siyasi, toplumsal, askeri yapılarda nasıl bir değişim içine girildiğini göstermek ve bu yapıyı açıklamak amaçlanmıştır.ABD'nin Irak'ı işgal etmesiyle birlikte İran bölgede bulunan Şii nüfuzunu kendi etki alanına toplamak istemiştir. Bununla birlikte İran'ın bu kitleyi kendi dış politika ideolojisi çerçevesinde yönlendirerek bir Şii Hilali oluşturma iddiası gündeme gelmiştir. Fakat iddia edilen bu oluşum ortaya atılan söylemler kadar somut bir durum değildir. Ayrıca Şii Hilali söylemi ile görülen her ne kadar mezhep temelli politikalar ise de bunun yanında esas amacın İran'ın dış politikada Şii nüfuzu üzerinden daha etkin olmasını sağlamak olduğu görülmektedir.Hazırlanan çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak; çeşitli literatür taramaları yapılmıştır. Ulusal ve uluslararası kaynaklardan da faydalanılmış olunan bu çalışmada şahsi olarak gözlenmiş olan gelişmeler de eklenmiştir.Anahtar Kelimeler: İran Tarihi, Siyasal İslam, Devrim, Şiilik, İran Devrimi, Şii Hilali, Ortadoğu

The lands we know as Iran is one of the important regions in the Middle East, which has witnessed many nations and tribes and various historical scenes. It is essential for our study to investigate the facts of these witnessed history scenes and the events that cause fragrant changes.Again with this study, it is a study created to Show the process before the Iran Islamic Revolution took place, the effects that accelerated its realization, and how the political, social and military structures that emerged after the revolution had been changed and to explain these structure.With the us invasion of Iraq, Iran wanted to gather the Shuf population in the region to its influence. However, Iran's claim to create a Shia Crescent by directing this mass within the framework of its own foreign policy ideology has been raised. However, this alleged formation is not as concrete as the nouns put forward. Also, although there are sectarian-based policies with the Shia Crescent discourse, it is seen that my main goal is to make Iran more effective than the Shia population in foreign policy.Using the qualitetive researc method in the prepared study, I made several literature searches. In this study, which also benefited from national and international sources, the developments observed in person were also added.Key Word: Iranian of History, Political of Islam, Revolution, Shia, Iran Revolution, Shia Crescent, Middle East