Laparoskopik abdominal cerrahilerden sonra parasetamol hasta kontrollü analjezi (HKA) kullanımının postoperatif analjeziye etkisi

Abstract

Postoperatif analjezi için pek çok yöntem vardır. Pek çok cerrahide İV parasetamol, opioid ile birlikte hazırlanan intravenöz hasta kontrollü analjezide (HKA) kullanılmıştır. Laparoskopik abdominal cerrahi geçirecek olan hastalarda, İV parasetamolün içerisine tramadol ekleyerek hastalarda sağlanan analjezik etkinliğe, yan etki profiline ve tramadol tüketimine olan etkisini inceledik. Çalışmamızda laparoskopik abdominal cerrahilerden sonra postoperatif ağrı yönetiminde parasetamol-tramadol HKA'nın hemodinamik parametreler üzerinde benzer etkiler yaptığını ve daha az tramadol kullanımı sağladığını; tek başına tramadol kullanımına göre daha üstün olduğunu saptadık. Çalışmamıza göre tramadolün yan etkilerinin azalmadığı saptandı. Bu çalışma, elektif şartlarda, laparoskopik abdominal cerrahi geçirecek olan 18 -70 yaş arası ASA I-III grubunda yer alan erişkin hastalarda yapıldı. Tramadol, opioid, parasetamol ve propasetamol, allerjisi olan, ciddi hepatosellüler yetmezliği olan, G6PD eksikliği olan, akut karaciğer yetmezliği olan, MAO inhibitörü herhangi bir ilaç alan hastalar ve hamileliği olan veya emziren anneler çalışmamıza dahil edilmedi. Çalışma 50 hasta üzerinde prospektif randomize olarak yapıldı. Hastalar parasetamol-tramadol (Grup PT) ve tramadol (Grup T) olmak üzere 2 gruba ayrıldı. Grup PT'de 25, Grup T'de 25 hasta vardı. Tüm hastalara standart olarak genel anestezi uygulandı. Cerrahi işlem bitince Grup PT'ye 10 mg/st bazal infüzyon ile tramadol verilmesini sağlamak üzere 240 mg tramadol 400 cc parasetamol solüsyonu içine eklenerek 10 mg/st bazal infüzyon, 10 mg bolus, 30 dk kilit süresi şeklinde ayarlanarak ayılma ünitesinde başlandı. Grup T'ye ise 400 mg tramadol, 400 cc %0,09'luk serum fizyolojik içine eklenerek 10 mg/st bazal infüzyon, 10 mg bolus, 30 dk kilit süresi şeklinde ayarlanarak ayılma ünitesinde başlandı. Tüm hastaların ortalama arteryel basıncı (OAB), kalp atım hızı (KAH), SpO2, VAS ve VRS değerleri ekstübasyon sonrası postoperatif 15. dakika, 1.-2.-6.-12.-24. saatlerde kaydedildi. Hastaların demografik verileri, yan etkiler ve yapılan ek analjezikler kaydedildi. Çalışmamızda tramadol tüketiminin parasetamol-tramadol grubunda istatistiksel olarak anlamlı derecede azaldığı (Grup T 272±22,9 mg; Grup PT 192,1±33,3 mg) ve ilaç yan etkilerinin her iki grupta da aynı oranda görüldüğü saptandı. Her iki grupta da ek analjezik ihtiyaçları yönünden istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı saptandı (p>0,05). Her iki gruptaki hastaların hemodinamik parametreleri kullanılan ilaçlardan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilenmemiştir (p>0,05). Kullanılan ilaçların periferik oksijen saturasyonunu istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilemediği saptandı (p>0,05). Hastaların ağrı düzeylerini değerlendirmek için VAS ve VRS ölçütleri kullanıldı. Hastalar VAS<30 değerine 1. saatte ulaşabildi. Ağrı düzeylerinin VAS ve VRS yönünden tüm saatlerde gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı saptandı (p>0,05). Grup T'deki hastalar toplamda ortalama 272±22,9 mg tramadol aldı. Grup PT'deki hastalar ise toplamda ortalama 192,1±33,3 mg tramadol aldı. Grup PT'nin toplamda aldığı tramadol miktarının Grup T'ye göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu bulundu (p<0,05). Grup PT'nin hastaları toplamda ortalama 3,2±0,5 g İV parasetamol aldı.Sonuç olarak laparoskopik abdominal cerrahilerden sonra postoperatif ağrı yönetiminde tramadole parasetamol eklenen HKA, hemodinamik parametreler üzerinde benzer etkiler yaparak daha az tramadol kullanımı sağladı. Laparoskopik abdominal cerrahilerde postoperatif ağrı yönetiminde tramadole parasetamol eklemenin tek başına tramadol kullanımından daha üstün olduğu kanaatine varıldı.

There are many methods for postoperative analgesia. Intravenous paracetamol has been used in most surgeries with İV opioid patient controlled analgesia (PCA). We studied its analgesic effectiveness, side effect profile and tramadol consumption by adding tramadol to paracetamol on patients who were scheduled for laparoscopic abdominal surgery. We found that paracetamol-tramadol PCA, compared to tramadol alone, caused similar effects on hemodynamic parameters and it confers advantages concerning tramadol consumption following laparoscopic abdominal surgeries. Our data showed that side effect profile of tramadol didn?t decrease. The study was carried on 18-70 years old ASA I-III patients who were scheduled for elective laparoscopic abdominal surgery. Patients who were allergic to tramadol, opioid, paracetamol and propacetamol, patients with a history of severe hepatocellular failure, G6PD deficiency, acute liver failure, who take MAO inhibitors and pregnant or breastfeeding women were excluded from the study. The study was carried with 50 patients in a prospective randomised manner. The patients were divided into two groups; paracetamol-tramadol group (Group PT) and tramadol group (Group T). There were 25 patients in Group PT and 25 patients in Group T. All patients were given standart general anaesthesia. At the end of surgery 240 mg tramadol was added to 400 cc paracetamol solution and 10 mg/h basal infusion rate, 10 mg bolus, 30 minutes lock-out time was set in order to achieve 10 mg/h tramadol, started in the recovery room in Group PT. For patients in Group T, 400 mg tramadol was added to 400 cc %0,09 normal saline 10 mg/h basal infusion rate, 10 mg bolus and 30 minutes lock-out time and the infusion was started in the recovery room. All patient?s MAP, pulse, SpO2, VAS, VRS were recorded in postoperative 15th minutes, 1st, 2nd, 6th, 12th and 24th hours. Patient demographic data, side effects and NSAID rescue analgesics were also recorded. Data shows that tramadol consumption was reduced in a statistically significant manner in the paracetamol-tramadol group (Group T 272±22,9 mg; Group PT 192,1±33,3 mg), additionally drug side effects were observed similarly in two groups. Hemodynamic parameters of both groups were affected from drugs that were used but it was not statistically significant (p>0,05). We found that drugs that we have administred did not effect hemodynamic parameters significantly. We used VAS and VRS criteria to evaluate patient?s pain levels. Patients arrived VAS<30 value at the first hour. The difference between two groups for pain levels measured with VAS and VRS for all times of the study was not statistically significant. Patients in Group T received 272±22,9 mg tramadol. Patients in Group PT received 192,1±33,3 mg tramadol. The amount of tramadol received in Group PT was significantly lower than Group T (p<0,05). Patients in Group PT received 3,2±0,5 g paracetamol.As a result, paracetamol + tramadol PCA caused similar effects on hemodynamic parameters and lowered tramadol consumption as a method of postoperative pain management following laparoscopic abdominal surgeries. We conclude that adding paracetamol to tramadol for postoperative pain relief is superior to tramadol alone in laparoscopic abdominal surgery.