Behçet hastalığı`nda yaşam kalitesi değerlendirilmesi ve rekürren aftöz stomatitli hastalarla ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması

Abstract

ÖZETKronik ve ataklarla seyir gösteren Behçet Hastalığı,yaşam kalitesini etkileyen önemli morbidite ve mortalite sebebidir.Rekürren aftöz stomatit ise hastaların oral sağlıkla ilişkili yaşam kalitelerinin bozulduğu bir patolojidir. Çalışmada, Behçet Hastalarının yaşam kalitelerini değerlendirirken; tekrarlayan oral aft ile seyreden iki patolojinin; Behçet hastalığı ve Rekürren aftöz stomatit hastalarının yaşam kalitelerinin kendi aralarında ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması amaçlanmıştır.Çalışmaya Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Polikliniği Behçet Hastalığı Merkezi'ne kontrole gelen 40 gönüllü Behçet hastası,40 gönüllü rekürren aftöz stomatit hastası ve sosyodemografik özellikleri yönünden benzer 40 sağlıklı birey alındı. Behçet hastalarının yaşam kalitelerini kendi arasında değerlendirme amaçlı, Behçet hastalarına Behçet Hastalığı Yaşam Kalite Ölçeği (BYKÖ), Behçet ve RAS hasta gruplarının yaşam kalitelerini karşılaştırma amaçlı her iki hasta grubuna Dermatolojik Yaşam Kalite İndeksi (DYKI)uygulandı. Tüm hasta ve kontrol grubuna Kısa Form-36 (SF-36) ile tarafımızdan hazırlanan klinik bilgi veri formu uygulandı.Hasta ve kontrol grubu arasında sosyodemografik özellikler yönünden anlamlı bir fark yoktu. Behçet hastalarının yaşam kaliteleri sağlıklı populasyondan düşük bulundu. Behçet hastalarının fiziksel fonksiyon ve fiziksel fonksiyona bağlı rol kısıtlılıkları geliştirdikleri; ağrının ve sağlığın genel algılanmasında sıkıntı yaşadıkları görüldü. Rekürren aftöz stomatit hastalarının ise sağlıklı populasyona göre fiziksel fonksiyonlarının ve sağlık algılarının bozulduğu tespit edildi. Behçet ve rekürren aftöz stomatit hastalarının yaşam kalitelerinde fark olmadığı görüldü. Behçet hastalarının yaşam kalitelerini, hastalığın aktif dönemde olmasının, kadın cinsiyetin ve mukokutanöz bulguların negatif yönde etkilediği görüldü.Rekürren aftöz stomatit hastalarının yaşam kalitelerini ise en çok kadın cinsiyet ve hastalık süresinin etkilediği izlendi.Çalışmaya göre, Behçet hastalarının yaşam kaliteleri olumsuz olarak etkilenmektedir. Özellikle aktif dönemdeki ve kadın cinsiyetteki Behçet hastalarında bu bulgu daha belirgindir. Çalışmada aktif mukokutanöz Behçet hastalarının baskınlığı, rekürren aftöz stomatitli hastaların yaşam kaliteleri ile fark olmamasını ve mukokutanöz bulguların yaşam kalitesi üzerindeki etkisini açıklayabilir. Aktif organ tutulumunun da görüldüğü , Behçet hastalarının yaşam kaliteleri, diğer hastalıklarla karşılaştırılarak ileri çalışmalarda değerlendirilebilir. Behçet hastaların rutin kontrollerinde, yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi ile sıkıntı yaşadıkları semptomlara önem verilmesi, gerekirse komorbid psikiyatrik semptomlar açısından da değerlendirilerek desteklenmesi, multidisipliner yaklaşımla tedaviye yön verilmesi hastların yaşam kalitesini olumlu yönde arttırabilir.

SUMMARYBehçet?s disease develops with relaps and remission periods which is an important cause of morbidity and mortality. Recurrent aphtous stomatitis is a pathologic situation that patients have worse oral health related quality of life. In this paper, beside evaluation of quality of life of Behçet?s disease patients ; it is aimed to compare life qualities of two pathologies which are characterized by recurrent oral aphtousis and healthy population.In this study 40 volunteer patients with Behçet?s disease and 40 volunteer patients with recurrent aphtous stomatitis who come to outpatient Behçet?s Disease Center and Dermatology Clinic of Ufuk University Faculty of Medicine for routine control and 40 healthy people with similar sociodemographical properties were included. To evaluate quality of life of patients with Behçet?s disease; Behçet?s disease quality of life instrument and to compare patients with Behçet?s disease and recurrent aphtous stomatitis; Dermatological Quality of Life Instrument and to compare with healthy controls Short form-36 were applied.There was no significant difference between the patient and control groups about the sociodemographical properties. Quality of life of patients with Behçet?s disease were lower than healthy controls. Physical functions were decreased and role disabilities due to physical functions, perception of pain and general health were in trouble in patients with Behçet?s disease. It was determined that physical functions were decreased and perception of general heath was worse in patients with recurrent aphtous stomatitis compared with healthy controls. There was no difference between in quality of life between patients with Behçet?s disease and recurrent aphtous stomatitis. Female gender,relaps periods and mucocutaneous symptoms affected quality of life of patients with Behçet?s disease negatively. Quality of life of patients with recurrent aphtous stomatitis were mostly affected by the properties ?female gender? and ?duration?.According to this study, quality of life of patients with Behçet?s disease is affected negatively. Especially, women patients and patients in relaps periods seem to be more affected. In the study, mucocutaneous sypmtoms are major effectors of quality of life and there is no difference in quality of life between patients with Behçet?s disease and recurrent aphtous stomatitis. There are mostly active mucocutaneous Behçet?s patients in the study and this may explain the findings. In further studies, quality of life of patients with Behçet?s disease may be studied with patients with more active visseral involvement. In routine controls of patients, by determining quality of life and by noticing the symptoms which patients have trouble ; comorbid psychiatric symptoms may be realized and with multidisciplinary treatment approaches quality of life may be improved.