Medikal hastalarda venöz tromboemboli risk faktörlerinin değerlendirilmesi ve ortalama trombosit hacminin trombotik süreçteki rolünün belirlenmesi

Abstract

Medikal hastalarda venöz tromboemboli risk faktörlerinin değerlendirilmesi ve ortalama trombosit hacminin trombotik süreçteki rolünün belirlenmesi.Venöz tromboemboli (VTE), hayatı tehdit edebilen, yatan hastalarda artan sıklıkta görülen akut medikal bir durumdur. VTE risk faktörlerinin çoğunu akut veya kronik medikal hastalıklar oluşturmaktadır. Ancak medikal hasta grubunda VTE risk faktörleri yeterince önemsenmemekte ve tromboflaksi ihmal edilmektedir. Ortalama trombosit hacmi (OTH), dolaşımdaki trombositlerin ortalama büyüklüğünü ve trombotik aktivitesini yansıtan bir parametredir. Yapılan bazı çalışmalarda OTH?deki artışın trombotik sürece katkısı olduğu ileri sürülmektedir. Çalışma medikal hastalarda VTE risk faktörlerini değerlendirmek ve OTH?nin trombotik süreçteki rolünü belirlemek üzere gerçekleştirildi. Çalışmada; Ocak 2010 ile Aralık 2012 tarihleri arasında hastanemiz dahili bölümlerinde yatırılarak tedavi edilmiş 75 VTE hastası ve benzer risk faktörlerine sahip 75 kontrol hastası prospektif olarak değerlendirildi. Olguların demografik verileri, edinsel ve kalıtsal risk faktörleri, VTE tanısı konulduğunda (OTH1) ve tanı sonrası 4-7 gün içinde (OTH2) OTH değerleri kaydedildi. VTE hasta grubunda veriler; yaş ortalaması 69.1±14.3, beden kitle indeksi 29.1±6.6, sigara içen 9 (%12), kap yetmezliği 29 (%38.7), hipertansiyon 53 (%70.7), son altı ay içinde geçirilmiş miyokard enfarktüsü 4 (%5.3) diyabetes mellitus 35 (%46.7), protez kapak/damar grefti 15 (%20), hiperlipidemi 18 (%24), serebrovasküler olay 7 (%9.3), kronik obtrüktif akciğer hastalığı 14 (%18.7), ülseratif kolit/Crohn hastalığı 4 (%5.3), kronik karaciğer hastalığı 2 (%2.7), varis 2 (%2.7), kronik böbrek yetmezliği 17 (%22.7), diğer komorbid durumlar 16 (%21.3), tromboz için risk oluşturan hematolojik hastalık 4 (%5.3), malignite 13 (%17.3), son altı ay içinde kemoterapi alımı 3 (%4), vasküler travma 5 (%6.7), seyahat öyküsü 6 (%8), dehidratasyon 13 (%17.3), enfeksiyon/sepsis 34 (%45.3), immobilite 24 (%32), geçirilmiş VTE öyküsü 7 (%9.3) olarak saptandı. VTE hasta grubunda 25 (%33.3) ve kontrol hasta grubunda 46 (%61.3) olguda antitrombotik/antikoagülan ilaç kullanımı olduğu belirlendi (p=0.001). VTE hasta grubunda CRP ortalaması 64.9±63.2 mg/L ve kontrol hasta grubunda 47.8±68.5 mg/L olarak bulundu (p=0.003). VTE hasta grubunda OTH?nin ortalama değeri 8.38±1.08 fL ve kontrol hasta grubunda 8.24±1.26 fL olarak bulundu (p=0.463). VTE hasta grubunda OTH1?in ortalaması 8.47±1.09 fL ve OTH2?nin ortalaması 9.72±1.09 olarak bulundu (p=0.000). Bu bulgulara göre; antitrombotik/antikoagülan ilaç kullanımı VTE?yi önlemede etkilidir. Artmış CRP değeri, risk faktörleri benzer hasta gruplarında artmış VTE sıklığı ile ilişkilidir. OTH, kontrol hasta grubu ile kıyaslandığında VTE hasta grubunda artmamıştır. OTH?nin tromboz riski için prediktif bir değeri bulunmamaktadır. OTH artışı trombozu izleyen günler içinde gerçekleşmektedir. Biz bu artışın tromboz patofizyolojisi ile açıklanabilir olduğu sonucuna vardık. Anahtar Kelimeler: Venöz tromboembolizm, risk faktörü, medikal hasta, ortalama trombosit hacmi

Evaluation of risk factors for venous thromboembolism in medical patients and determination the role of mean platelet volume in thrombotic process.Venous thromboembolism (VTE) is a life-threatening acute medical condition with increasing frequency in hospitalized patients. VTE risk factors consist of acute and chronic medical disorders, mostly. However,in medical patients, risk factors for VTE ignored and thromboprophylaxis is neglected. Mean platelet volume (MPV) is a parameter that reflects the circulating platelets size and also thrombotic activity. Some previous studies have suggested that increase in MPV contribute the thrombotic process. The study was designed to evaluate risk factors for VTE in medical patients and to determine the role of MPV in thrombotic process. We evaluated 75 patients with VTE and 75 control patients with similar risk factors, which were hospitalized in internal medicine departments of our hospital between January 2010 and December 2012, prospectively. The patients? demographic data, acquired and inherited risk factors for VTE, the MPV value at diagnosis (MPV1) and within 4-7 days after diagnosis (MPV2) were recorded. Data in patients with VTE; the mean age 69.1±14.3, body mass index 29.1 ±6.6, smoking in 9 (12%), congestive heart failure in 29 (38.7%), hypertension in 53 (70.7%), myocardial infarction within the last six months in 4 (5.3%), diabetes mellitus in 35 (%46.7), prosthetic valve/vascular graft in 15 (20%), hyperlipidemia in 18 (24%), cerebrovascular event in 7 (9.3%), chronic obstructive pulmonary disease in 14 (18.7%), ulcerative colitis /Crohn 'sdisease in 4 (5.3%), chronic liver disease in 2 (2.7%), varicose veins in 2 (2.7%), chronic renal failure in 17 (22.7%), other comorbid conditions in 16 (21.3%), hematological diseases that pose a risk for thrombosis in 4 (5.3%), malignancy in 13 (%17.3), chemotherapy in the last six months in 3 (4%), vascular trauma in 5 (6.7%), travel history in 6 (8%), dehydration in 13 (17.3%), infection /sepsis in 34 (45.3%), immobility in 24 (32%), previous history of VTE in 7 (9.3%) patients were detected. Antithrombotic/anticoagulant medication use was determined in 25 (33.3%) patients with VTE and in 46(61.3%) patients of control group (p= 0.001). The average CRP in patients withVTE was 64.9 ±63.2mg / L and in the control group patients was 47.8 ±68.5mg/L, respectively (p= 0.003). The average value of MPV in patients withVTE was 8.38± 1.08 fL and in the control group patients was 8.24± 1.26 fL , respectively (p =0463). The average MPV1 was 8.47±1.09 fL and the average MPV2 was 9.72±1.09 in patients with VTE (p=0.000). According to these findings, antithrombotic/anticoagulant drug use is effective in prevention of VTE. Elevated CRP levels is associated with increased incidence of VTE in patients that have similar risk factors for VTE. MPV does not have predictive value for the risk of thrombosis. The increase in MPV takes place in following days of thrombosis. So we concluded that this increase can be explained by the pathophysiology of thrombosis.Keywords: Venous thromboembolism,risk factors, medical patient, mean platelet volume