Siirt ili koşullarında yetiştirilen siyah alaca sığırlarda ısı stresinin süt verimi ve komposizyonu üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, süt sığırlarında ısı stresinin vücut sıcaklığı, süt verimi ve içeriği üzerine etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla Siirt ili Kurtalan ilçesi Yunuslar köyünde bulunan Ceylanlar Tarım İşletmesinde 13 baş Siyah Alaca kültür ırkı sığırda rektal sıcaklık, süt verimi ve içeriği değerleri aylık olarak takip edilmiştir. Söz konusu parametrelere ilişkin değerler Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında kaydedilmiştir. Ek olarak çiftlik koşullarında sıcaklık ve nem değerleri kaydedilerek, ısı stresinin meydana gelmesinde kullanılan sıcaklık-nem indeks değerlerinin hesaplanmasında kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde SAS 9.4 yazılımı kullanılmıştır. Analizlerin gerçekleştirilmesinde Proc Means, Proc Corr ve Proc Mixed komutları kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan sürekli yapıdaki değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon katsayıları kullanılarak hesaplanmıştır. Çalışmada elde edilen bulgularda, ısı stresi ile vücut sıcaklığı arasında önemli pozitif korelasyon (p<0.001); ısı stresi ile süt verimi ve ısı stresi ile süt yağ oranı arasında ise önemli negatif bir korelasyon olduğu saptanmıştır (p<0.05-p<0.01). Isı stresi ile süt protein, laktoz ve kuru madde oranları arasında negatif bir ilişki saptanmasına rağmen, bu ilişki istatistik olarak önemli bulunmamıştır. Sonuç olarak çalışmanın yürütüldüğü işletmede Mayıs ayının ortasından başlayarak Eylül ayının sonuna kadar ısı stresinin meydana geldiği saptanmıştır. Buna göre çalışmanın yürütüldüğü bölgede yaz aylarında oluşan ısı stresinin süt sığırlarında vücut sıcaklığı, süt verimi ve süt yağ oranını olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir.

This study aims to investigate the effect of heat stress on body temperature, milk yield, and milk composition in dairy cattle. For this purpose, rectal temperature, milk yield, and composition values were obtained monthly in Ceylanlar Agricultural Farm, located in Yunuslar village of Kurtalan district of Siirt province. Values related to these parameters were recorded in March, April, May, June, July, August, and September. In addition, temperature and humidity values are recorded in the farm conditions and used to calculate the temperature-humidity index values that were used to calculate the heat stress. SAS 9.4 software was used for statistical analysis of the data. Proc Means, Proc Corr, and Proc Mixed commands were applied in the analysis. Relations between variables in the continuous structure used in the study are calculated using Pearson correlation coefficients. In the findings of this study, a significant positive correlation between heat stress and body temperature (p<0.001), and a significant negative correlation between heat stress and milk yield (p<0.05), and between heat stress and milk fat ratio (p<0.01) were observed. Although there was a negative correlation between heat stress and milk protein, lactose, and dry matter ratios, this relationship was not statistically significant.As a result, it was determined that the heat stress started from the middle of May to the end of September on the farm the work was carried out. Accordingly, it has been determined that the heat stress that occurs during summer in the study region affects the body temperature, milk yield, and milk fat ratio negatively in dairy cattle.