Siirt ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarının bazı nohut çeşitlerinde verim, verim öğeleri ve nodülasyon üzerine etkisi

Abstract

Siirt ekolojik koşullarında farklı nohut çeşitlerinde (Yaşa-05, Hisar, Zuhal ve Sezenbey) en uygun ekim zamanının (3 Mart, 8 Nisan ve 27 Nisan) belirlenmesi amacıyla kurulmuş olan bu araştırma, Siirt Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında yürütülmüştür. Araştırma, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada ana parselleri ekim zamanları, alt parselleri ise nohut çeşitleri oluşturmuştur. Çalışmada fenolojik olarak; çıkış süresi 13.8-17.8 gün, çiçeklenme süresi 50.6-76.7 gün, bakla bağlama süresi 52.3-84.0 gün ve olgunlaşma süresi 84.4-115.4 gün olarak gerçekleşmiştir. Verim ve verim öğeleri olarak; bitki boyu 40.6-58.4 cm, ilk bakla yüksekliği 28.2-37.3 cm, bitkide ana dal sayısı 1.3-1.8 adet, bitkide bakla sayısı 10.3-23.3 adet, bitkide tane sayısı 9.4-23.3 adet, kök yaş ağırlığı 2.359-7.655 g/bitki, kök kuru ağırlığı 0.463-1.394 g/bitki, gövde yaş ağırlığı 25.093-37.758 g/bitki, gövde kuru ağırlığı 4.881-7.956 g/bitki, bitkide nodül sayısı 9.7-26.6 adet, 100-tane ağırlığı 36.0-44.0 g, tane verimi 53.4-183.3 kg/da, biyolojik verimi 169.0-477.6 kg/da, hasat indeksi %29.6-41.6 ve protein oranı %23.5-25.3 olarak belirlenmiştir. En yüksek tane verimi 214.3 kg/da ile 1. ekim zamanında (3 Mart) Sezenbey çeşidinden elde edilmiştir.

The study was conducted to determine the effect of different sowing dates (3 March, 8 April and 27 April) on the yield, yield components and nodulation of some chickpea cultivars (cv.Yaşa-05, cv.Hisar cv.Zuhal and cv.Sezenbey) at the experimental fields of the Faculty of Agriculture, Siirt University in 2016. The study was carried out in a split plot design with three replications. In the study, main plots consist of sowing dates and sup plots consist of cultivars. Results of the study indicated that fenological parameters such as emergence time ranged between 13.8-17.8 days, flowering time between 50.6-76.7 days, pod setting time between 52.3-84.0 days and maturation time between 84.4-115.4 days. Yield and yield parameters such as plant height ranged between 40.6-58.4 cm, the height of first pod between 28.2-37.3 cm, number of main branches per plant between 1.3-1.8, pod number per plant between 10.3-23.3, seed number per plant between 9.4-23.3, dry weight of root between 0.463-1.394 g/plant, fresh weight of root between 2.359-7.655 g/plant, dry weight of shoot between 4.881-7.956 g/plant, fresh weight of shoot between 25.093-37.758 g/plant, number of nodules per plant between 9.7-26.6, 100-seed weight between 36.0-44.0 g, seed yield between 53.4-183.3 kg/da, biological yield between 169.0-477.6 kg/da, protein rate between 23.5-25.3% and harvest index between 29.6-41.6%. According to the results of study the highest seed yield was obtained from cv.Sezenbey sowing at 3 March.