İkinci ürün olarak yetiştirilen Karabuğday`da(Fagopyrum esculentum Moench.) organik gübre dozlarının verim ve bazı kalite özelliklerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada, Siirt ekolojik koşullarında karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench.) çeşitlerinin, verim ve bazı kalite özelliklerine organik gübre dozlarının etkisi araştırılmıştır. Bu çalışma 2017 yılında Siirt Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama alanında, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Ana parsele karabuğday çeşitleri, alt parsele organik gübrenin dozları yerleştirilmiştir. Araştırmada bitkisel materyal olarak Aktaş ve Güneş çeşitleri, organik gübre kaynağı olarak vermikompost (katı solucan gübresi) kullanılmıştır. Organik gübrenin beş farklı dozu (0, 75, 150, 225 ve 300 kg/da) uygulanmıştır. Çalışmada; bitki boyu (cm), sap çapı (mm), kömeç sayısı (adet/bitki), biyolojik verim (kg/da), tane verimi (kg/da), bin tane ağırlığı (g), ham protein oranı (%) ve tanede rutin oranı (%) gibi verim ve bazı kalite özellikleri incelenmiştir. Bin tane ağırlığı hariç incelenen diğer parametrelerde çeşitler arasında istatistiki olarak farklılık belirlenmemiştir. Organik gübre dozları arasında ise incelenen tüm parametrelerde istatistiki olarak önemli farklılık bulunmuştur. Çalışmada bitki boyu 45.3¬-59.7 cm, bitki sap çapı 2.93-4.37 mm, kömeç sayısı 7.14 – 19.6 adet/bitki arasında değişim göstermektedir. Ayrıca biyolojik verimin 184.7-452.3 kg/da, tane veriminin 51.0 – 135.0 kg/da, bin tane ağırlığı 18.52 – 23.77 g, ham protein oranı % 10.33 – 12.08 ve rutin oranının % 1.01 – 1.75 arasında değişim gösterdiği, Siirt ili ekolojik koşullarında, ikinci ürün karabuğday yetiştiriciliğinde 249 kg/da optimum organik gübre dozunun yeterli olduğu belirlenmiştir.

This research has been carried out on the effects of some buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench.) varieties in Siirt conditions on yield and quality of organic fertilizer doses. This study was conducted in 2017 in Siirt University, Faculty of Agriculture. The experiment was carried out in randomized block design with three replications. Two different buckwheat varieties were sown to main parcels and five different organic fertilizer doses were applied to sub-parcels. The study was conducted with the Aktaş and Güneş varieties. Vermicompost (solid worm manure) was used as the source of organic fertilizer. Five different doses of vermicompost, 0, 750, 1500, 2250 and 3000 kg/ha were applied. In the study, plant height (cm), stem diameter (mm), number of inflorescence (number/plant), biological yield (kg / ha), seed yield (kg/ha), thousand seed weight (g), crude protein content (%), routine content (%) are recorded in the experimental. In the study, plant height was 45.3-59.7 cm, stem diameter were 2.93-4.37 mm, number of inflorescences 7.14-19.6 number/plant. In addition, biological yield of 1847.0-4523.0 kg/ha, seed yield values of 510.0- 1350.0 kg/ha, thousand grain weight 18.95-23.77 g, crude protein content 10.33 - 12.08 (%), routine content 1.01 – 1.75 (%) was found. It is suggested that buckwheat plant is suitable as second crop in Siirt province climate and soil conditions and cultivation of 2490 kg/ha optimum organic fertilizer doses.