Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin vizyoner liderlik yeterlikleri ile öğretmen performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma; okul müdürlerinin vizyoner liderlik yeterlikleri ile öğretmen performansı arasındaki ilişkinin, öğretmen algılarına göre incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Siirt ilinde bulunan ilkokul, ortaokul ve lise eğitim kurumlarında görev yapan toplam 4163 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise basit seçkisiz örnekleme yöntemlerinden tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 440 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada Sabancı'nın (2007) geliştirmiş olduğu `Okul Müdürlerinin Vizyoner Liderlik Yeterlikleri Ölçeği'' ve Balcı, Öztürk, Polatcan, Saylık ve Bil (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan `Öğretmen Performans Ölçeği` kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde; frekans ve yüzde, standart sapma, aritmetik ortalama, bağımsız örneklem t-testi, ANOVA testi, post-hoc testlerinden Scheffe testi, Pearson korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analiz teknikleri kullanılmıştır. Ölçeklerin toplanan örneklem grubu için tutarlılığının test edilmesinde Cronbach's alpha güvenirlik kat sayısından yararlanılmıştır.Araştırmaya katılan öğretmenlerin; performansları ve genel olarak okul yöneticilerinin vizyoner liderlik davranışları ile ilgili algılarının `yüksek düzeyde` olduğu görülmüştür. Ayrıca vizyoner liderliğin alt boyutlarından vizyoner düşünme, kaynakları kullanma, iletişim, eylem yönelimli olma, risk alma, karar verme ve güdüleme düzeylerine ilişkin öğretmen algılarının yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel performans ölçeğine ait bakış açılarına ilişkin betimsel bulgular incelendiğinde ise en düşük ortalamaya sahip maddenin `Yüksek düzeyde akademik performans beklerim` ve en yüksek ortalamaya sahip maddenin ise `Sınıfa zamanında girer, zamanında çıkarım` maddesi olduğu belirlenmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda, genel olarak okul yöneticilerinin vizyoner liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel performans düzeyleri arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Yapılan regresyon analizi sonucunda; okul müdürlerinin vizyoner liderlik yeterlikleri öğretmen performansının anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Vizyoner, liderlik, vizyon, öğretmen, performans

This research has been carried out to examine the relationship between school principals' visionary leadership competencies and teacher performance with reference to teachers perceptions. Relational survey model was used in the research. The population of the research consists of 4163 teachers working in primary, secondary and high school educational institutions in Siirt province in 2019-2020 academic years. The sample of the study consists of 440 teachers selected from stratified sampling methods. In the research, `Visionary Leadership Competencies Scale of School Principals` developed by Sabancı (2007) and `Teacher Performance Scale` adapted to Turkish by Balcı, Öztürk, Polatcan, Saylık and Bil (2016) has been used used. In statistical analysis of the data, frequency and percentage, standard deviation, arithmetic mean, independent sample t-test, ANOVA test, Scheffe test, post-hoc tests, Pearson correlation analysis and multiple linear regression analysis techniques have been used.In testing the coherency of the scales for the collected sample group, Cronbach's alpha reliability coefficient has been examined. It is determined that the perceptions of the teachers participating in the research and the school administrators' perceptions about visionary leadership behaviors are `at a high level` and the levels of visionary thinking, using resources, communication, action-oriented, taking risks, decision making and motivation are high. When the descriptive findings related to the perspectives of the organizational performance scale are analyzed, it is determined that the item with the lowest average is `I expect a high level of academic performance` and the item with the highest average is `I start the class on time and I finish it on time`. As a result of the correlation analysis, it is determined that there has been a significant and moderately significant relationship between the visionary leadership behaviors of school administrators and the organizational performance levels of teachers in general. As a result of the regression analysis; school principals' visionary leadership competencies were determined to be a significant predictor of teacher performance.Key Words: Visionary, leadership, vision, teacher, performance