Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmada; okul öncesi eğitimde görev yapan, okul öncesi eğitim öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ile tükenmişlik düzeylerinin incelemesi amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca, okul öncesi eğitim öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ile tükenmişlikleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada, bu amaç doğrultusunda, okul öncesi eğitim öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ile tükenmişlik düzeylerinin medeni durumlarına, görevdeki kadro pozisyonlarına, mesleki kıdem yıllarına, kazandıkları ücretten memnuniyet durumlarına, öğretmenlik mesleğini seçme nedenlerine, sınıflarındaki öğrenci sayılarına, aile toplam gelir düzeylerine ve okul öncesi eğitim öğretmenliği branşını seçme nedenlerine bağlı olarak istatistiksel açıdan anlamlı şekilde farklılaşıp farklılaşmadığı sorularına cevap aranmıştır. Ayrıca, okul öncesi eğitim öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin, istatistiksel olarak sınıf yönetimi becerilerinden yordanıp yordanamayacağı regresyon analizi ile belirlenmeye çalışılmıştır.Araştırma, Samsun il merkezi ve ilçelerinde bulunun anaokulu ve ilkokullarda görev yapan toplam 349 okul öncesi eğitim öğretmeninin gönüllü katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Maslach ve Jackson (1981) tarafından geliştirilmiş, Türkçeye uyarlama çalışmaları Ergin (1992) tarafından yapılmış `Maslach Tükenmişlik Envanteri` ve Denizel Güven ve Cevher'in (2005) okul öncesi öğretmenleri için geliştirmiş oldukları `Sınıf Yönetimi Beceri Ölçeği` olmak üzere iki farklı ölçek kullanılmıştır. Araştırma verileri 2014-2015 eğitim öğretim yılında toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, SSPS paket programı ile çözümlenmiş, veri çözümlemede aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon ve regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır.Araştırma sonucunda, okul öncesi eğitim öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerinin, öğretmenlik mesleğini seçme nedenine bağlı olarak istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerinin medeni durum, görevdeki kadro pozisyonu, mesleki kıdem yılı, kazandıkları ücretten memnuniyet, sınıflarındaki öğrenci sayıları, aile toplam gelir düzeyleri ve branşlarını seçme nedeni değişkenlerine bağlı olarak istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklılaşmadığı gözlenmiştir.Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin, mesleki kıdem değişkenine bağlı olarak duyarsızlaşma alt boyutunda istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklılaştığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin medeni durum, görevdeki kadro pozisyonu, mesleği seçme nedeni, kazandıkları ücretten memnuniyet, sınıflarındaki öğrenci sayıları, aile toplam gelir düzeyleri ve branşlarını seçme nedeni değişkenlerine bağlı olarak, hiçbir alt boyutta istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır.Araştırmada, okul öncesi eğitim öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerinin, tükenmişlik düzeyleriyle istatistiksel olarak ilişkili olduğu, ayrıca öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin sınıf yönetimi becerilerinden yordanabildiği görülmüştür. Diğer bir ifadeyle, öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerinin, tükenmişlik düzeyleri üzerinde belirleyici ilişkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: Sınıf Yönetimi Becerisi, Okul Öncesi Eğitim Öğretmeni, Okul Öncesi Eğitim, Sınıf Yönetimi, Tükenmişlik

In this study it is aimed to analyze the classroom management skills of preschool teachers who work in preschool education and their burnout level. The relation between classroom management skills of preschool teachers and their burnout level was also analyzed in this study. In accordance with this purpose, the answer to the question whether the classroom management skills of preschool teachers and their burnout level differ statistically significant depending on their marital status, staff positions, professional seniority years, satisfaction with their wages, the reasons why they chose teaching profession, the number of the students in the classroom, total income level of family and the reasons why they chose preschool teaching or not is looked for in this study. In addition, whether the burnout level of preschool teachers can be estimated from their classroom management skills statistically by regression analysis is tried to be determined.The study was carried out by voluntary participation of 349 preschool teachers in total who work at kinder garden and primary school in Samsun city center and its districts. As data collection tool, two different scales; 'Maslach Burnout Inventory', which was developed by Maslach and Jackson (1981) and adapted into Turkish by Ergin (1992), and 'Classroom Management Skills Scale' developed for preschool teachers by Denizel Güven and Cevher (2005) were used. Data was collected in 2014-2015 academic year. The data obtained in this study was analyzed with SSPT packaged software and arithmetic mean, Standard deviation, t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation and regression analysis techniques were used in data analysis.As a result of the study, it was found out that classroom management skills of preschool teachers differ statistically significant depending on the reasons why they chose teaching profession. It was observed that classroom management skills of teachers did not differ statistically significant depending on their marital status, staff positions, professional seniority years, satisfaction with their wages, the number of the students in the classroom, total income level of family and the reasons why they chose their branches.It was determined that the burnout level of preschool teachers differed statistically significant depending on the professional seniority varying in the sub-dimension of desensitization. It was concluded that the burnout level of the teachers did not differ statistically significant in any sub-dimension depending on their marital status, staff positions, the reason why they chose their profession, satisfaction with their wages, the number of the students in the classroom, total income level of family and the reason why they chose their branches.It has been found out in the study that classroom management skills of preschool teachers statistically correlate with their burnout level and also their burnout level can be estimated from their classroom management skills. In other words, it has been determined that classroom management of the teachers have a significant effect on their burnout level.Key Words: Classroom Management Skill, Preschool Teacher, Preschool Education, Classroom Management, Burnout Syndrome