İyidere ve Çiftekavak derelerinin su kalitesinin fiziko kimyasal parametreler ve saprobik sistem kullanılarak belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma Rize Çiftekavak ve İyidere dereleri üzerinde Nisan 2010 ? Mart 2011 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışmada, İyidere deresi üzerinde belirlenen 6 Çiftekavak deresi üzerinde ise 2 istasyon seçilmiştir. Derede belirlenen istasyonlardan su örnekleri aylık olarak alınmış ve taban omurgasızları incelenmiştir. Fiziko-kimyasal su kalite değerlendirmesinde Kıtaiçi Su Kalite Standartları kullanılırken, taban omurgasızlara göre değerlendirmelerde ise Sİ (Saprobi İndeksi), FBI (Familya Biotik İndeksi), BMWP (Biyolojik İzleme Skor İndeksi), BBI (Belçika Biyotik İndeksi), ASPT (Ortalama Takson İndeksi), TBİ (Trent Biotik İndeksi) ve EPT takson sayısı olmak üzere 7 farklı biotik indeks kullanılmıştır. Taban büyük omurgasızlardan en baskın takım Ephemeroptera basta olmak uzere, Amphipoda, Tricladida, Coleoptera, Decapoda, Rhynchobdellida, Odonata, Diptera, Trichoptera, Plecoptera, Tubificida ve Arthropoda takımlarına ait 27 takson teşhis edilmiştir. Fiziko-kimyasal veriler ile biyolojik bulguların değerlendirilmesi sonucunda fiziko-kimyasal ve biyolojik su kalite değerlerinin paralellik gösterdiği görülmüştür. İyidere deresinin biyolojik ve fiziko-kimyasal açıdan kirlenmemiş su kalitesinde olduğu halde Çiftekavak deresinin gerek fiziko-kimyasal gerekse biyolojik verilerin analizine göre yoğun kirlilik tehdidi altında olduğu tespit edilmiştir.

The investigation was carried out on the streams of Çiftekavak and İyidere in Rize between April 2010 and March 2011. Water samples were taken monthly from the station which chosen 6 sample points on Iyidere and 2 sample point on Çiftekavak stream. Water quailty was evaluated according to the physicochemical analaysis and benthic macroinvertebrates were analysed and compared with the measurement of parameter. In this study, while inland water quality standards were used in evaluation of the physicochemical water quality, seven different biotic index such as SI (Saprobi Index), FBI (Family Biotik Index), BMWP (Biological Monitoring Index Scores), BBI (Belgium Biotic Index), ASPT (Medium Taxon Index) and EPT taxon number were used in evaluation according to benthic macroinvertabrates. During the period of this study, 27 taxas which belong to Ephemeroptera, Amphipoda, Tricladida, Coleoptera, Decapoda, Rhynchobdellida, Odonata, Diptera, Trichoptera, Plecoptera, Tubificida and Arthropoda were identified. The Ephemeroptera taxa was the highest abundance values in benthic macroinvertebrates. In order to determine the water quality at 8 station along the Rize part of Çiftekavak and İyidere streams. Both the biological and physicochemical data were in good agreement with respect to the water quality and values were correlated. According to evaluation of the water quality of both the biological and physicochemical results, İyidere stream were unpolluted, but Çiftekavak stream were found to be under the threat of more pollution.