Doğu Karadeniz`de mezgit (Gadus merlangus euxinus Nordmann, 1840) avcılığında kullanılan sade uzatma ağlarının seçiciliklerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışma, Haziran 2010 - Haziran 2011 döneminde Rize Bölgesi'nde 16, 17, 18, 20 ve 22 mm göz açıklığına sahip mezgit avcılığında kullanılan sade uzatma ağlarının seçicilikleri üzerine yürütülmüştür. Sade uzatma ağlarıyla toplam 1816 adet mezgit yakalanmıştır. Örnekler 7.6-23.6 cm aralığında yer almakta olup, ortalama boy 14.79±0.05 cm olarak belirlenmiştir. Araştırmada kullanılan 16, 17, 18, 20 ve 22 mm göz açıklıklarına sahip uzatma ağlarıyla yakalanan mezgit balığının ortalama boyları ise sırasıyla 14.18±1.552, 14.95±1.743, 14.98±1.914, 15.48±2.563 ve 16.67±3.321 cm olarak bulunmuştur.Farklı ağ göz açıklıklarına sahip ağlarla yakalanan balık sayılarının değerlendirildiği SELECT metodunda 5 farklı model (Bi-Modal, Gamma, Log-Normal, Normal-Location ve Normal-Scale) kullanılarak seçicilik eğrileri çizilmiş ve seçicilik parametreleri hesaplanmıştır. Mezgit avcılığında kullanılan sade uzatma ağları için en düşük sapma değerine sahip olan Bi-Modal modelin en uygun model olduğu belirlenmiştir. Avcılıkta kullanılan 16, 17, 18, 20 ve 22 mm göz açıklığına sahip ağlar için uygun modele göre optimum boylar sırasıyla, 14.81, 15.74, 16.66, 18.51 ve 20.37 cm olarak tahmin edilirken bu boylara ait yayılım değerleri ise sırasıyla 1.35, 1.44, 1.52, 1.69 ve 1.86 olarak hesaplanmıştır. Mezgit stoklarının korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için asgari avlanabilir boy olarak 15 cm dikkate alındığında; 16, 17, 18, 20 ve 22 mm göz açıklıklarına sahip ağlarla yakalanan balıkların bu boy grubunun altındakilerin oranı sırasıyla, %71.8, %45.6, %46.6, %43.9 ve %35 olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte, 15-17 cm boy sınıfındaki balıkların oranı da ağ göz açıklıklarına göre sırasıyla, %27.4, %52.6, %47.48, %37.4 ve %26 olarak tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre, 16 mm göz açıklığına sahip uzatma ağı ile yakalanan balıkların büyük bir çoğunluğunun ilk üreme boyunun altında olduğu, ağ göz açıklığının artmasıyla büyük boy gruplarındaki balıkların yakalanma oranında da artış olduğu belirlenmiştir.

This study was conducted on the selectivity of whiting using 16, 17, 18, 20 and 22 mm mesh size gill nets which are used in fishing whiting between June 2010 and June 2011 in Rize region. At the end of the study, totally 1816 number of whiting individuals were caught by gillnets. The lengths range of whiting specimens varied from 7.6 to 23.6 cm and the mean length was found as 14.79±0.05 cm. The mean lengths corresponding to 16, 17, 18, 20 and 22 mm mesh sizes were found to be 14.18±1.552, 14.95±1.743, 14.98±1.914, 15.48±2.563 and 16.67±3.321 cm, respectively.Five different models (Bi-Modal, Gamma, Log-Normal, Normal-Location and Normal-Scale) in SELECT method that based on comparing number of fish caught by different mesh sizes were used to draw the selectivity curves and selectivity parameters were calculated. Bi-Modal model was found to be the best fit model corresponding to smallest deviance value for gill nets used in catching whiting. Optimum (modal) lengths and spreads, corresponding to 16, 17, 18, 20 and 22 mm mesh sizes for the Bi-Modal model were found as 14.81, 15.74, 16.66, 18.51 and 20.37 cm, and 1.35, 1.44, 1.52, 1.69 and 1.86, respectively. When the minimum allowable catch size is taken into account as 15 cm to ensure the conservation and sustainability of whiting stocks, the ratio under 15 cm caught by 16, 17, 18, 20 and 22 mm mesh sizes were calculated to be 71.8%, 45.6%, 46.6%, 43.9% and 35%, respectively. According to these findings, the majority of fish caught by 16 mm mesh size was under the first maturity size and it was observed that the caught ratio of large size length classes increased with increasing mesh sizes