Nigella sativa ve equisetum arvense bitki ekstraktlarının ratlarda deneysel olarak oluşturulan yaraların iyileşmesi üzerindeki etkileri

Abstract

Nigella Sativa ve Equisetum Arvense Bitki Ekstraktlarının Ratlarda Deneysel Olarak Oluşturulan Yaraların İyileşmesi Üzerindeki EtkileriAmaç: Yara iyileşmesi cerrahi operasyonlarda önemli bir basamaktır ve başarıda ana kriterlerden biridir. Fitoterapi son yıllarda cerrahide hem yumuşak hem de kemik doku iyileşmesine destek olabilecek bir alan haline gelmiştir. Bu çalışmada ratlarda deneysel olarak oluşturulmuş mukoza ve kemik yara dokusuna uygulanan EA ve NS ekstraktlarının iyileşmeye olan etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır.Materyal ve Metod: Çalışmada 84 adet erkek rat (Sprague Dawley) kullanılmıştır. Ratların sağ mandibulasına cerrahi frezle defektler oluşturulmuştur. Defekt bölgesine EA ve NS'nin etanolle elde edilen ekstraktları konularak primer kapatılmıştır. Kontrol grubunda defekte ekstrakt konulmadan bölge süture edilmiştir. Ratlar 1., 3. ve 5. haftalarda sakrifiye edilerek oluşturulan defektlerin iyileşmesi değerlendirilmiştir. Çalışmada histopatolojik, immunohistokimyasal (BALP ve kemik sialoprotein) ve biyokimyasal (osteokalsin, NTX ve TOS/TAS) yöntemler kullanılmıştır. Biyokimyasal incelemeler ratların sol ventrikülünden alınan kan örnekleri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir.Bulgular: EA ve NS ekstraktlarının kombine şekilde uygulandığı gruplarda, HKİS skorları, BALP, kemik sialoprotein ve osteokalsin düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermiştir (EA+NS 3. hafta HKİS: 7.00±0.46, EA+NS 5. hafta HKİS: 8.00±0.54). Biyokimyasal biyo-belirteç verilerinde ise BALP ve sialoprotein ekspresyonlarında olduğu gibi korele bir artış izlenmemiştir. Sonuç: Defekt bölgesine uygulanan ekstraktların akut enflamasyon sürecini kısalttığı, fibröz kallus formasyonuna geçişi hızlandırdığı ve osteoblastik aktiviteye katkıda bulunduğu saptandı. Tüm haftalarda ekstrakt uygulanan gruplarda kontrol grubuna kıyasla daha iyi iyileşme skorları elde edilmiştir. Kemik doku iyileşmesinde EA ve NS'nin kombine kullanımının iyileşme sürecini hızlandırdığı gözlenmiştir. Bu bitki ekstraktlarının cerrahi tedavilerde etkili bir uygulama yöntemi olabileceği düşünülmektedir. Mevcut ekstraktların kemik doku iyileşmesinin remodelasyon safhasına olan etkilerinin izlenebilmesi için uzun dönem takip içeren çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Equisetum arvense, kemik doku iyileşmesi, nigella sativa, bitki ekstraktı, yumuşak doku iyileşmesi

The Effects of Nigella Sativa and Equisetum Arvense Plant Extracts on Experimentally Performed Wounds in RatsAim: Wound healing is an important step in surgical procedures and is one of the main criteria for success. In recent years, phytotherapy has become a treatment of choice which can support both soft and bone tissue healing. The aim of this study was to investigate the effects of EA and NS extracts applied to experimentally performed bone defects.Material and Method: 84 male rats (Sprague Dawley) were used in the present study. Surgical defects were performed on the right mandible. Groups were divided into four as; control, EA,NS,EA+NS (combined). Extracts were applied to the defect area in all experimental groups. In control group, bone defect was closed without any application. Rats were sacrificed in the 1.,3. and 5. weeks and the healing scores of the defects were examined histopathologically. Biochemical (osteocalcin, NTX and TOS/TAS), immunohistochemical (BALP, bone sialoprotein) parameters were determined. The results were evaluated by statistical methods.Results: In the combined theraphy group HPBS, BALP, bone sialoprotein and osteocalcin levels were significantly different (EA+NS 3.week HKIS:7.00±0.46, EA+NS 5.week HKIS:8.00±0.54). There was no increase reported in biochemical marker scores as in the BALP and sialoprotein expression.Conclusion: The extracts applied to the defect area reduced the process of acute inflammation and accelerated formation of fibrous callus and contributed to osteoblastic activity. Combined therapy was accelerated the healing process in all weeks compared to control group. Plant extracts can be used as an effective method in surgical treatment. Long-term follow-up studies are needed to evaluate the remodeling process of bone healing.Key Words: Bone healing, equisetum arvense, nigella sativa, plant extract, wound healing