Dünya ve Türkiye perspektifinde KOBİ borsalarının gelişiminin değerlendirilmesi: Borsa İstanbul A.Ş. (BIST) gelişen işletmeler piyasasına (GİP) kote işletmelerin borsaya kote öncesi ve sonrası finansal performanslarının karşılaştırılması

Abstract

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) dinamik yapıları, değişen şartlara hızlı bir şekilde uyum gösterebilmeleri ve hem ülkemizde hem de dünyada ekonomiye önemli katkıları sebepleriyle dikkatleri üzerine çekmektedir.Toplam işletmelerin yaklaşık olarak %99'unu oluşturan KOBİ'lerin ekonomideki ağırlığı yeterli boyutlarda değildir. Bunun en önemli sebeplerinden bir tanesi KOBİ'lerin finansmana büyük işletmeler kadar rahat ulaşamamalarıdır. KOBİ'lerin ihtiyaç duydukları finansmanı düşük kredibilitelerinden dolayı daha yüksek faiz oranlarıyla elde edebilmeleri artan rekabet ve süratle değişen piyasa şartlarına uymalarını zorlaştırmaktadır. Bu sebeple KOBİ'ler maliyeti daha yüksek olan klasik finansman kaynaklarının yanı sıra, maliyeti daha az olan alternatif finansman kaynaklarından yararlanma arayışı içerisine girmişlerdir. Ülkemizde ve dünyada KOBİ'ler için oluşturulan en önemli alternatif finansman kaynaklarından birisi KOBİ Borsalarıdır. Dünyada uzun yıllardır uygulanan bu sistem ülkemizde yakın zamanlarda uygulanmaya başlanmıştır. Büyük işletmelerin kotasyon şartlarını sağlayamamalarından dolayı KOBİ'lere yönelik borsaların oluşturulması fikri geliştirilmiş ve uygulanmıştır.Tezin Teori bölümünde, KOBİ'lerin ekonomideki yeri, önemi, problemleri ve bunların çözümüne yönelik devlet teşviklerine, KOBİ Borsalarının dünyada ve ülkemizdeki tarihsel gelişimine ve ülkemizde KOBİ Borsalarına ilgiyi arttırmak için oluşturulan KOSGEB Gelişen İşletmeler Piyasası Borsası Destek Programına yer verilmiştir.Uygulama kısmında ise Gelişen İşletmeler Piyasası Borsasına kote olan 23 adet işletmenin 19 tanesinin borsa öncesi ve sonrası mali verileri incelenmiştir. Bu kapsamda işletmelerin borsa öncesi ve sonrası likidite, faaliyet, mali yapı, karlılık oranları ile Z-Skor analizleri hesaplanmış ve karşılaştırılarak borsanın işletmelere olan etkisi araştırılmıştır. Borsaya kote olan işletmelerin büyük bir çoğunluğu üzerinde yapılan mali analizler neticesinde borsanın işletmelerin likidite ve mali yapıları üzerinde olumlu katkılarının olduğu, ileride iflas riskini ortaya koyan Z Skorlarını iyileştirdiği görülmüş, işletmelerin karlılıklarına olan katkısını ortaya koyabilecek herhangi bir anlamlı sonuca ise ulaşılamamıştır.Anahtar Kelimeler: KOBİ, Alternatif Finansman, KOBİ Borsası, Gelişen İşletmeler Piyasası Borsası, GİP

Small and Medium Businesses (SMB) have attracted the attention for the reasons that they have dynamic structures, able to adapt quickly to changing conditions and their significant contribution to the economy both in our country and world.The weight in the economy of SMEs' which make up approximately 99% of the total business is not in sufficient size. One of the reasons is the inability of SMEs reaching finance according to large businesses. Due to their low credibility SMEs can find high interest rate finance and this make it difficult for them to adapt to an increasingly competitive and rapidly changing market conditions. Therefore, SMEs' as well as the higher cost of conventional funding sources, they entered into the quest to benefit from an alternative source of funding. For our country and the world one of the most important alternative sources of financing SMEs' created is the SME Exchange Markets. In the World this system is applied for many years but in our country it has begun to new practices. Due to not allow the listing requirements of large enterprises the idea of SME Exchange has been developed and implemented.The topics explained in the theory part are: The SMEs place and importance in the economy, their problems and promotions of the state for these problems, The Historical development of SME Exchanges in the world and our country and a support program of goverment to increase the interest for SME Exchange which is called KOSGEB Emerging Companies SME Stock Exchange Support ProgramIn the application part the financial data for the periods before and after stock market of 19 businesses in the Emerging Companies Exchange Market have been analyzed. In this context, liquidity, operations, financial structure, profitability and Z-Score ratios were calculated and compared to investigate the effect of the stock market.In conclusion, after the financial analyzes among the majority of the companies in the stock exchange ıt could be figured out that the stock market has positive effect on the liquidity and financial structure of the companies. Also the future bankruptcy risk has been slown down but the data failed to reach any meaningful results that demonstrate the contribution to the profitability of the business increase or decrease.Key Words: SME, Alternative Funding, SMEs Stok Exchange, Emerging Companies Stock Market (ECM)