Bireysel yatırımcıların İslami finans okuryazarlığı üzerine TR63 bölgesi`nde ankete dayalı bir değerlendirme

Abstract

Küresel anlamda varlığını kanıtlamış geleneksel finansal sistemler yaşamlarını hızla gelişerek devam ettirmektedirler. Bu sistemlerde bireylerin etkin rol oynaması hem kişisel ekonomiler hem de ülke ekonomileri açısından büyük bir önem arz etmektedir. İslam dininin ekonominin temel enstrümanlarından biri olan faizi şiddetle yasaklaması sonucunda, İslam dinine ve getirdiği kurallara bağlılığı güçlü olan pek çok bireysel yatırımcının alternatif yöntem ve uygulamaları bilmemesinden kaynaklı olarak tasarruflarını yeterince verimli ve etkin biçimde değerlendiremediği gözlenmektedir. Oysa yaşanan sorunlara çözüm olabilecek İslami yaşama uygun çok sayıda prensip, kural ve enstrümanlara dayalı İslami finansal sistemler geliştirilmiştir. Ancak çoğu ülkede bireylerin söz konusu sistemler hakkında fazla bilgiye sahip olmadıkları gözlenmektedir. Sistemin sorunsuz bir şekilde gelişerek hayatına devam edebilmesi için yatırımcıların bu konuda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi gerektiği açıktır. Ancak bu bilinçlendirme öncesinde bireylerin konuyu ne ölçüde bildikleri ve benimsediklerinin ölçümlenmesi gerekmektedir. Böylelikle konuya ilişkin çözümlemeler daha kolaylıkla yapılabilecek, yol haritaları daha rahatlıkla çizilebilecektir. Ülkemizde de bu ölçümlemelerin yapılmasının önemi düşünülerek, çalışmamızda TR63 bölgesi olarak gruplandırılmış olan, Osmaniye, Hatay ve Kahramanmaraş illerini kapsayan bölgedeki bireysel yatırımcıların İslami finansal okuryazarlık düzeyleri ölçülmeye çalışılmış bu kapsamda bireylerin bazı demografik özellikleri, finansal davranış ve tutumları incelenmiştir. Araştırma, TR63 bölgesinde yaşayan bireysel yatırımcıları evren olarak kabul etmiştir. Araştırma kapsamında gerekli olan veriler kolayda örnekleme yöntemi ile ulaşılan 671 bireysel yatırımcıdan anket yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler Pearson ki-kare, t testi, anova, korelasyon gibi istatiksel yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada bireysel yatırımcıların İslami finansal okuryazarlık düzeylerini belirlemek için katılımcıların verdiği yanıtların doğruluğuna göre toplam puan yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda TR63 bölgesi bireysel yatırımcılarının `İslami finans okuryazarlık düzeyleri` düşük çıkmıştır. Çalışma ulaşılan sonuç itibariyle alanında yapılan diğer çalışmalarla benzer sonuçlar göstermekle birlikte, İslami finans okuryazarlığı alanında güvenilir bir kaynak olmaya adaydır. Anahtar Kelimeler: Bireysel Yatırımcı, Finansal Okuryazarlık, İslami Finansal Sistem, İslami Finans Okuryazarlığı, TR63.

The conventional financial systems which have proven their global presence continue to develop rapidly. The fact that individuals play an important role in these systems is essential for both the individual economies and the country's economy in general. Due to respect for the principles of Islamic religion, which is one of a major instruments in economy, many individual investors with their adhearence to Islamic religion and its rulings have not been able to evaluate their savings efficiently and effectively due to the lack of knowledge of alternative methods and practices. On the other hand, Islamic financial systems based on a large number of principles, rules and instruments suitable for Islamic life. However, it is noted in most countries that individuals do not know much about these systems. It is evident that investors should be informed and fully conscious of this issue so the system can continue to develop without any problems. Though, before this awareness, the extent of how much individuals possess the knowledge on issue has to be measured. The analysis of the subject can be easier thus the future study can break new ground. Given the importance of that kind of measurements in our country, in this study we tried to measure the level of Islamic financial literacy of the individual investors in the region that includes Osmaniye, Hatay and Kahramanmaraş provinces which are grouped together as TR63 Region, and discuss some of the demographic characteristics, financial behavior, and attitudes of people. The individual investors who live in TR63 region took part in a research study. The data required for the study were collected from 671 individual investors based on random sampling surveys. The data was analyzed using a statistical methods such as Pearson chi-square, t test, anova, and correlation analysis method. To determine the level of Islamic financial literacy of the individual investors, we used a general evaluation method in accordance with a reporting parties. As a results of the study, the level of Islamic financial literacy of the TR63 Region individual investors was low. Although the results of study show similar results with other studies in this field, and this may be seen as a reliable source in the field of Islamic finance literacy.Key Words: Individual Investors, Finance Literacy, Islamic Finance System, Islamic Finance Literacy, TR63