Borsa İstanbul`da zayıf formda piyasa etkinliğinin test edilmesi: Sektörel çerçevede bir analiz

Abstract

Farklı piyasalardaki yatırımlarla ortalama kârın üzerine çıkabilmenin yolu, meydana gelen herhangi bir anomaliden faydalanmaktır. Ancak, piyasa etkili bir şekilde işlerken yatırımcıların ortalamanın üzerinde kâr elde etmesi mümkün olmayacaktır. Piyasanın etkin bir şekilde işlemesi ise meydana gelen yeni bilginin anında fiyatlara yansıması ile mümkün olacaktır. Bu yüzden bilgi olgusu finans piyasalarının etkinlik seviyesini belirlemede önemli bir kriterdir. Bilgi temelli piyasalarda, etkinlik seviyesi meydana gelen bilginin çeşitlerine ve fiyatlara yansıma derecesine göre zayıf formda, yarı-güçlü formda ve güçlü formda olmak üzere üç şekilde incelenmektedir.Bu çalışma ile, Borsa İstanbul'da yer alan seçilmiş endekslerin aylık kapanış verileri kullanılarak Borsa İstanbul'un zayıf formda etkin olup olmadığının incelenmesi amaçlanmaktadır. Bunun için geleneksel birim kök testlerinden genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF) ile Phillips-Perron (PP) ve yapısal kırılmalı birim kök testlerinden Lee-Strazicich (LS) birim kök testi kullanılmıştır. Geleneksel birim kök testleri serilerde yapısal kırılmaların olduğu durumlarda birim kökün varlığı hakkında sapmalı sonuçlar verebilmektedir. Bu yüzden bu tür hataları ortadan kaldırmak için iki yapısal kırılmaya izin veren LS birim kök testi kullanılmıştır. Yapısal kırılmalı birim kök testine ait bulgulardan XFINK endeksinin tüm anlamlılık düzeylerinde birim kök içermediği, XILTM endeksinin ise sadece %10 anlamlılık düzeyinde birim kök içermediği anlaşılmaktadır. Kalan diğer endekslerin ise tüm anlamlılık düzeylerinde birim köke sahip oldukları görülmüştür. Bulgular neticesinde, test sonuçları incelenen dönemde Borsa İstanbul'un zayıf formda etkin piyasa olduğunu göstermektedir. Başka bir ifade ile piyasada hisse senedi fiyatları geçmiş tüm fiyat bilgisini içermektedir ve hiçbir yatırımcı bu bilgileri kullanarak fazla bir kazanç sağlayamayacaktır.Anahtar kelimeler: Borsa İstanbul, Etkin Piyasalar Hipotezi, Zayıf Form Piyasa Etkinliği, Birim Kök Testi

The way to exceed the average profit with investments in different markets is to take advantage of any abnormalities that occur. However, investors will not be able to earn above average profit while the market is operating effectively. The efficient operation of the market will be possible by the immediate reflection of the new information to the prices. Therefore, the fact of information is an important criterion in determining the level of efficiency of financial markets. In information-based markets, the level of effectiveness is examined in three ways: weak form, semi-strong form and strong form according to the type of information that occurs and the degree of reflection on prices.With this study, it is aimed to examine whether Borsa Istanbul is efficient in weak form by using monthly closing data of selected indices in Borsa Istanbul. For this purpose, Augmented Dickey-Fuller (ADF) and Phillips-Perron (PP) which are traditional unit root tests and Lee-Strazicich (LS) unit root test with structural breaks were used. Traditional unit root tests can give incorrect results about the presence of unit root in case of structural breaks in series. Therefore, the LS unit root test, which permits two structural breaks, was used to eliminate such errors. From the findings of the structural break unit root test, it is understood that the XFINK index does not contain unit root at all significance levels, and the XILTM index does not contain unit root at only 10% significance level. The remaining indices were found to have unit roots at all levels of significance. As a result of the findings, test results show that Borsa Istanbul is efficient market in weak form during the period examined. In other words, stock prices in the market include all past price information, and no investor will be able to make much profit using this information.Keywords: Borsa İstanbul, Efficient Market Hypothesis, Weak Form Market Efficiency, Unit Root Test