Bilimkurgu sinemasında kadının temsili

Abstract

Bilimkurgu filmleri teknik yenilikleri hayal gücüyle birleştirerek her dönemde insanları etkilemektedir. Türün barındırdığı görsel zenginlik ve karakter çeşitliliği etki gücünü artırmaktadır. Türde cinsiyet vurgulamalarıyla yapılan insan ve insan dışı karakter sunumları ön plana çıkmaktadır. Kadın karakterlerin 2000 sonrasında tür içinde arttığı ve güçlü-zayıf, etken-edilgen rollerinin değiştiği görülmektedir. Etki, sunum ve çeşitlilikleri dolayısıyla bilimkurgu filmlerindeki kadın karakterlerin incelenmesi ve temsillerinin belirlenmesi önem arzetmektedir. Tez çalışmasındaki kadın temsilleri; bilimkurgu sinemasının çılgın bilim adamı, distopya, uzay operası, yaratık saldırısı, süper insan, sanal gerçeklik, yapay zeka, robot ve aksiyon gibi alt tür ve temalarından hareketle oluşturulmuştur. Distopik Kadın, Bilim Kadını, Uzay Kadını, Yabancı Kadın, Süper Kadın, Sanal Kadın, Robot Kadın ve Güçlü Kadın olarak 8 başlık altında sınıflandırılan kadın karakterler; kapsayıcılık ve bütünlük sağlamak için türün doğuşundan günümüze kadar (1902-2019) tespit edilen filmler doğrultusunda analiz edilmiştir. Bilimkurgu filmlerinde kadının; bedeninin nesneleştirilip sömürülmesi ve varlığının ihlal, inkar ve istismar edilmesiyle, feminizm, materyalizm, kapitalizm, militarizm, terörizm ve emperyalizm gibi Batı kaynaklı ideoloji, düzen, sistem ve politikaların işlerlik kazanmasının aracı haline getirilmesi söz konusu olmaktadır. Kadınların nesneleştirilmeden, sömürülmeden ve fetişleştirilmeden güçlü, cesur, arabulucu, anaç ve koruyucu yönleriyle olumlu ve manevi şekilde yansıtılmaları ise, tür içindeki ve diğer tür filmlerindeki kadın karakterlerin de olumlu ve manevi yönde dönüşümlerine katkı sağlamaktadır. Çalışmada 8 başlıkta gruplandırılan kadın karakterler insan-insan dışı, olumlu-olumsuz ve iyi-kötü gibi temsil ve sunumlarına göre belirlenmiştir. Bu doğrultuda bilimkurgu sinemasındaki kadın karakterler, nesneleştirilmeden canlandırılan iyi, olumlu, gerçekçi, arabulucu, koruyucu, güçlü ve anaç rol ve sunumlarla şekillenen manevi temsilleri ölçüt alınarak incelenmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Bilimkurgu Sineması, Kadın Karakterler, Arabulucu Kadın, Koruyucu Anne (Güçlü Kadın), Manevi Temsil.

Sci-fi films every time impress people by combining technical innovation with imagination.The visual richness and diversity of character of the species increase its potency. Human and non-human character presentations with gender accentations come to the forefront. It is seen that female characters increased in the genre after 2000 and their roles of strong-weak and active-passive changed. Due to their impact, presentation and diversity, it is important to examine and identify the female characters in the sci-fi films. Women's representations in the thesis; The science fiction cinema mad scientist, dystopia, space opera, alien invasion, super human, virtual reality, artificial intelligence, robot and action, such as sub-genre was created based on the themes and themes. Female characters classified as Dystopic Woman, Scientist Woman, Space Woman, Alien Woman, Super Woman, Virtual Woman, Robot Woman and Strong Woman; In order to ensure inclusiveness and integrity, they were analyzed in accordance with the films determined from the genre to the present day (1902-2019). Women in science fiction films; the objectification and exploitation of the body and the violation, denial and exploitation of its existence make it possible to make Western ideologies, orders, systems and policies such as feminism, materialism, capitalism, militarism, terrorism and imperialism work. The positive, spiritual and reflective aspects of women without being objectified, exploited and fetishized with their strong, courageous, mediator, rootstock and protective aspects also contribute to the positive and spiritual transformation of the female characters in the genre and other genre films. In this study, female characters grouped under 8 titles were determined according to their representations and presentations such as human-non-human, positive-negative and good-bad. In this direction, the female characters in sci-fi cinema were tried to be examined by taking into consideration the spiritual representations shaped by good, positive, realistic, mediator, protective, strong and maternal roles and presentations that were portrayed without objectification.Key Words: Science-Fiction Cinema, Female Characters, Mediator Woman, Protective Mother (Strong Woman), Spiritual Representation.