Sevim Ak`ın öykülerinde yer alan çocuk karakterlerinin incelenmesi

Abstract

Çocuğa gerçek yaşamdan kesitler sunan, onun belirli durumlar karşısında tutum geliştirmesini sağlayan ve düş dünyasını devindiren tür olan öykü; çocuk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Öyküler çocuklara gerçek yaşamdan kesitler sunar. Çocuk, öyküdeki yeni durumlar aracılığıyla kendini, yaşamı, insanı ve doğayı gözlemleyebilir. Sevim AK, gerçek dünyaya ait olanı kurmacanın içine özenle yerleştiren ve çocuğa yaşanabilecek olan durumları hissettiren bir yazardır. Çocuk edebiyatında daha çok roman ve öyküleriyle öne çıkmıştır. Çocuklar tarafından da severek okunan bir yazardır. Bu nedenle yazarın eserlerinin incelenip değerlendirilmesi ve tanıtılması gerektiği düşünülmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada Sevim AK'ın öykülerinde yer alan çocuk karakterlerin açıklık-kapalılık, devingenlik-durağanlık, karakterin geliştirilmesi ve karakter özellikleri bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yazara ait on iki öykü kitabında yer alan yüz bir öykü incelenmiştir. Araştırmada betimsel analiz yöntemi kullanılmış olup veriler sınıflama kategorisine göre incelenip doğrudan alıntılarla desteklenmiştir.İnceleme sonucunda öykülerde yer alan çocuk karakterlerin daha çok meraklı, hayalperest, heyecanlı, neşeli, umutlu, yardımsever, yaratıcı gibi olumlu karakter özellikleri taşıdıkları görülmüştür. Bencil, ukala, şımarık, alıngan gibi olumsuz karakter özellikleri ise yardımcı çocuk karakterler üzerinden verilmiştir. İnceleme sonucunda öykülerde ana çocuk karakterler, bütün özellikleriyle tanıtılan açık ve devingen karakterlerdir. Yardımcı çocuk karakterlerin ise genellikle kapalı ve durağan karakterler olduğu belirlenmiştir. İncelemenin diğer bir sonucu olarak ise karakterlerin birden fazla yolla geliştirildiği en fazla ise konuşma yoluyla geliştirilmenin kullanıldığı tespit edilmiştir. Çalışma sonunda öykülerde yer alan çocuk karakterlerinin çocuğa göre ve çocuk gerçekliğine uygun olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle çocuğu bir birey olarak gören ve benimseyen Sevim AK'ın eserlerinin daha çok okutulması gerektiği görüşü benimsenmektedir.

The story which is a genre that offers real-life sections to children, enables them to develop attitudes towards certain situations and moves their outside world, has an important place in children's literature. The stories offer chidren sections from real life. Children can observe themselves, life, human and nature through new situations in the story. Sevim Ak is a writer who carefully places what belongs to the real world into fiction and makes the child feel the situations that can be experienced. She has come to prominence in children's literature mostly with her novels and stories. She is a writer who is also fondly read by children. Therefore, it is thought that the author's works should be examined, evaluated and introduced. In this context, examining the children characters in Sevim AK's stories in terms of being developed-under developed, mobility-stasis, character development and character characteristics is aimed in the study. For this purpose, one hundred and one stories were examined in the author's twelve story books. In the research, descriptive analysis method was used and the data was supported by examples.As a result of the study, it was observed that the children characters in the stories mostly have positive character traits such as curious, imaginetive, excited, cheerful, hopeful, helpful, creative. The negative character traits such as selfish, highbrow, spoiled, touchy are given over the supporting child characters. As a result of the study, the main children characters in the stories are developed and dynamic characters introduced with all their features. On the other hand, it was observed that supporting child characters are usually under developed and stable charecters. As an other result of the study, it was found that the characters were developed in more than one way, while they were developed through speech at most. At the end of the study, the child characters featured in the stories are considered to be child-related and appropriate to child reality. For this reason, it is accepted that the works of Sevim AK, who sees and accepts the child as an individual, should be taught more.