Murathan Mungan`ın Kibrit Çöpleri -Takribi ve Vasati Kıpkısa Öyküler- kitabından kısa öykülerle metin dilbilimsel çözümleme örnekleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Murathan Mungan'ın Kibrit Çöpleri isimli kısa hikâyelerden oluşan kitabından seçilen kısalıkları birbirinden farklı üç öykünün 'küçük ölçekli yapı' ve 'büyük ölçekli yapı' bağlamında incelenmesidir. Araştırma, kitapta yer alan kısa öykülerin doküman analizine dayalı olarak incelenmesine ve metindilbilimsel olarak çözümlenmesine dayanan nitel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma materyalini Murathan Mungan'ın Kibrit Çöpleri adlı (takribi ve vasati kıpkısa öyküler) hikâye kitabından seçkisiz olarak belirlenen 'Nihayet', 'Saklı Yas' ve 'Kavga' başlıklı öyküleri oluşturmaktadır. Çalışmada metindilbilimsel yöntemle çözümlenen kısa öyküler, alan yazında yer alan yazılı doküman, yazar ve eserleri için yazılmış olan makale, tez, kitap vb. kaynaklar taranarak belirlenmiştir. Araştırma verileri belgesel tarama ile toplanmış, toplanan veriler 'içerik analizi' ile çözümlenmiştir. Çalışmada, ilk olarak metin küçük ölçekli yapı bağlamında ele alınmış daha sonra metnin büyük ölçekli yapısına değinilmiştir. Çalışmada yapılan metin (kısa öykü) çözümlemeleri, Torusdağ ve Aydın (2017)'ın yaklaşımına göre sırasıyla başlıklar altında örneklendirilerek bir araya getirilmiştir.Araştırmada yinelenen sözcükler, sözcüklerin oluşturduğu eşdizimsel örüntüler ve sözcüksel ağlar üzerinden metinlerdeki temel izlekler belirlenmiştir. Bu bağlamda 'Nihayet', Saklı Yas' ve 'Kavga' adlı kısalıkları birbirinden farklı üç hikâyenin bu bulgular bakımından edebî bir metin olabilme kriterlerini sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: Murathan Mungan, Kısa öykü, Metindilbilim, Küçük ölçekli yapı, Büyük ölçekli yapı

The purpose of this study is to research three stories, whose lengths are different from each other and chosen from the book named Kibrit Çöpleri that consist of short stories and written by Murathan Mungan, in the context of `small scale structure` and `large scale structure`. The study is a qualitative study which is based on the text linguistics analysis and the document analysis of the short stories in the book.The materials of this research are consisted of the stories 'Nihayet', 'Saklı Yas' and 'Kavga' which are randomly chosen from the story book Kibrit Çöpleri (very short stories) written by Murathan Mungan. The short stories analysed by the text linguistics method in this study are defined by scanning resources books, thesis, articles written for the author or his works and etc.The study datas are collected by scanning documents and those collected datas are resolved with content analysis. In this study, the text is firstly reviewed as small scale structure and then large scale structure. The text analyses done in this study are gathered by giving examples under topics one by one according to the approach of Torusdağ and Aydın (2017). The main themes in the texts are defined by the collocational patterns and lexical connections which are made by the repeated words in the study. In this regard, it is colcluded that these three stories 'Nihayet', Saklı Yas' and 'Kavga', which are different in lenghts, carry the standarts of being a literary text. Key Words: Murathan Mungan, Short story, Text linguistics, Small scale structure, Large scale structure