Bursa ekolojik koşullarında bazı arpa (Hordeum vulgare L.) çeşit ve genotiplerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, Bursa ekolojik koşullarına uyumlu arpa genotiplerini saptamak amacıyla, 2007-08 ve 2008-09 yılları arasında Karacabey Tarım işletmesi Müdürlüğü deneme tarlalarında tesadüf blokları deneme deseninde dört tekrarlı olarak yürütülmüştür. Araştırmada 20 hat ve 5 çeşit kullanılmış olup, incelenen bütün tarımsal özellikler yönünden çeşitler arasında önemli farklar bulunmuştur.Çeşit ve hatların bitki boyu 74,8-104,1 cm, m2'deki basak sayısı 468,8-988 adet, başak uzunluğu 6,5-11,5 cm, basaktaki tane sayısı 20,0-46,3 adet, başak tane verimi 1,0-2,3 g, 1000 tane ağırlığı 38,0-53,3 g, hektolitre ağırlığı 59,2-67,9 kg/hl, ham protein oranı % 11,7-15,1, ?2,5 mm tane irilik %'si 66,3-86,3 ve tane verimi 256,6-481,8 kg/da, arasında değişmiştir.Çalışma sonunda en yüksek tane verimi Bornova 92 çeşidi ve bu çeşitle aynı verim grubunda yer alan 15, 21, 17, 20, 12, 16, 25, 24, 19, 9, 8 ve 10 numaralı hatlardan, en yüksek hektolitre ağırlığı 23, 16, 20 ve 17 numaralı hatlardan, en yüksek bin tane ağırlığı 16 numaralı hattan, en yüksek ?2,5 mm tane iriliği 15, 21, 16 ve 20 numaralı hatlardan, en yüksek ham protein ise 7 numaralı hattan elde edilmiştir.Bursa ekolojik koşullarına uygun ümitvar arpa hatlarının belirlenmesi üzerine yürütülen bu araştırmada; tane verimi ve bazı kalite kriterlerine göre 15, 21, 17, 20, 12, 16, 25, 24, 19, 9, 8 ve 10 numaralı hatlar ümitvar bulunmuştur.Anahtar Sözcükler : Arpa, tane verimi, kalite, hat, çeşit.

This study was conducted to find out improved barley lines suitable for Bursa ecological conditions in 2007-08 and 2008-09 growing seasons. Experimental design was completely randomized blocks design with four replications for the field trials. 20 lines and five registered varieties of research are examined. Significant differences were found between genotypes regarding investigated whole agricultural characters.Significant differences were found between genotypes regarding investigated whole agricultural characters. Plant height, spike number per m2, spike lenght, kernel number per spike, grain yield per spike, 1000-seed weight, ?2,5 mm particle size grain yield, hectoliter weight and crude protein content values were determined for investigated genotypes respectively as between 74,8 and 104,1cm, 468,8 and 988,0, 6,5 and 11,5cm, 20,0 and 46,3, 1,0 and 2,3 g, 38,0 and 53,3 g, 59,2 and 67,9 %, 256,6and 481,8 kg/da, 59,2 and 67,9, 11,7 and 15,1 %.The variety Bornova92 had the highest yield in this study and the lines 15, 21, 17, 20, 12, 16, 25, 24, 19, 9, 8 and 10 were also in the some, high yield range statistically. The lines 23, 16, 20 and 17 had high hektolitre weigh, the had line 16 had the highest 1000 karnel weight. The largest grains (? 2,5 mm) were in teh lines 15, 21, 16 and 20 while the line 7 had the highest protein.According to results, the improved barley lines 15, 21, 17, 20, 12, 16, 25, 24, 19, 9, 8 and 10 were found out promising lines for Bursa for high yield, and some more guality properties.Keywords: Barley, grain yield, guality, line, variety.