Fındık zurufu ve çay atığı kompostlarının mısır bitkisinin (Zea mays L.) gelişimi üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada, sera şartlarında fındık zuruf kompostu ve çay atığı kompostu uygulamalarının mısır (Zea mays L.) bitkisinin gelişimi üzerine etkileri araştırılmıştır. Deneme, tesadüf parselleri deneme desenine göre iki organik materyal (çay atığı kompostu ve fındık zuruf kompostu), 4 farklı karışım oranı (%0, %2, %4, %8, hacimsel olarak) ve 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Mısır çeşidi olarak Nkatria (erkenci) ve Mataro (orta) çeşitleri kullanılmış ve bitkide toplam kök uzunluğu, toplam kök kuru ağırlığı, bitki boyu, gövde yaş ağırlığı, gövde kuru ağırlığı, tepe/kök oranı ve toplam kuru madde miktarı belirlenmiştir.Toprağa karıştırılan organik materyallerden çay atığı kompostunun etkisi, çeşitlerden de erkenci çeşidin gelişimi daha fazla olmuştur. Çay atığı kompostu, tepe/kök oranı hariç, tüm parametrelerde daha etkilidir. Çay atığı kompostunun % 8 ve % 4 uygulamaları erkenci çeşitte toplam kök uzunluğu ve kök kuru ağırlığını daha fazla (sırasıyla, 2341.87 cm, 8.40 g) artırdığı görülmüştür. Kök ağırlığı için aynı çeşitte fındık zuruf kompostunun da tercih edilebileceği ve artışın % 2' lik dozda daha fazla olduğu belirlenmiştir. Bitki boy gelişiminde materyallerin uygulama dozları çeşitler üzerinde etkili olmuştur. Erkenci mısır çeşidinde materyallerin % 4 oranında toprağa karıştırılması ile en iyi boy gelişimi (120 cm) sağlanmıştır. Gövde yaş, kuru ağırlığı ve toplam kuru madde miktarı üzerine, erkenci çeşitte her iki materyalin önemli farklılıklar meydana getirdiği belirlenmiştir. Çay kompostunun % 8'lik dozu (gövde yaş ağırlığı 152.04 g, gövde kuru ağırlığı 52.32 g ve toplam kuru madde miktarı, 60.14 g) en etkili doz olurken, fındık zuruf kompostunun % 4' lük dozu da önerilebilir. Tepe/kök oranı ise, orta çeşitte ve fındık zuruf kompostunun % 8'lik dozunda 11.72 bulunmuştur. İncelenen parametrelerde, orta çeşitte en etkili materyal çay kompostunun % 8' lik dozudur. Fındık zuruf kompostu erkenci çeşitte dikkat çekici etkiler meydana getirirken, orta çeşitte etkili olamamıştır.

In this study, effects of hazelnut husk compost and tea waste compost applications on growth of corn plant (Zea mays L.) in greenhouse conditions was investigated. Trial was established according to randomized parcels experimental design and as two organic materials (tea waste and hazelnut husk compost), four different mixing ratio (0%, 2%, 4% and 8%, volumetrically) and a three replicates. Corn varieties were used as Nkatria (early) and Mataro (medium) and it was determined total root length, total root dry weight, plant lenght, shoot wet and dry weight, shoot/root ratio and total dry matter content.Influence of tea waste compost mixed with soil and development of the early variety from varieties were to be much more. Tea waste compost is more effective for all the parameters, except shoot/root ratio. It was seen that 8 % and 4 % tea waste compost practices much more increased total root length and root dry weight in the early variety (respectively, 2341.87 cm, 8.40 g). Hazelnut husk compost could be preferred in the same variety for root weight and increase in the 2 % dose was to be higher. Application doses of materials had an effect on varieties in terms of plant height. Mixing materials into the soil at the rate of 4 % provided the best height growth (120 cm) in the early variety. Significant differences were observed in shoot fresh, dry weight and total dry matter content in early variety depending on two materials. While the most effective dose was to be 8 % of tea compost (shoot fresh weight 152.04 g, shoot dry weight 52.32 g and total dry matter content 60.14 g), 4 % dose of hazelnut husk compost recommended, too. However, shoot/root ratio was found 11.72 in medium variety and 8 % dose of hazelnut husk compost. In the all parameters, the most effective material was to be 8 % dose of tea waste in medium variety. While hazelnut husk compost remarkable effects in early variety, medium variety has not been effective.