Kayseri yöresinde yetişen gilebor (Viburnum opulus L.) genotiplerinin belirlenmesi

Abstract

Çalışma, Kayseri ili Bünyan, Melikgazi, Develi ve Akkışla ilçelerinde yetişen gilebor genotipleri üzerinde yürütülmüştür. Akarsu kenarlarında ve sulama imkânı sınırlı alanlarda yer alan, albenisi yüksek, verimli 50 tip belirlenmiş, genotiplerin fenolojik, pomolojik ve vegetatif özellikleri belirlenmiştir. Olgunluk döneminde tiplerden meyve örnekleri alınmış, bu örneklerde pomolojik analizler yapılmıştır. 2011-2012 yıllarında yürütülen çalışma alanının rakımı 1290 m ile 1645 m arasındadır. Seleksiyon kriterlerine göre tipler Tartılı Derecelendirme metoduna göre değerlendirilmiş ve 4 tip ümitvar bulunmuştur. İki yıllık ortalama değerlere göre ümitvar tiplerin meyve ağırlığı 0.70-0.73 g, kabuk kalınlığı 0.038-0.048 mm, salkım ağırlığı 27.53-32.28 g, % asitlik 1.99-2.57, çekirdek ağırlığı 0.054-0.062 g, salkımdaki meyve sayısı 51.17-57.00 adet, SÇKM % 10.0-10.5, SÇKM/asit oranı 4.13-5.02, meyve eti oranı % 91.3-92.3, pH 2.83-3.14 olarak belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Gilebor, Viburnum opulus, seleksiyon, genotip, pomoloji, Kayseri.

The study was conducted on wild quelder rose genotypes grown in Bünyan, Melikgazi, Develi and Akkışla districts of Kayseri province Turkey in2011 and 2012. Growing edges of streams and in areas with limited irrigation, the fifty genotypes with highly attractive fruit and fruitful clusters were described with respect to phenological, pomological and vegetative chracteristics. Fruit samples were collected at the harvest period, and the pomological analyses were performed. The altitude of the study area ranged from 1290 m to 1645 m. The selection criteria were identified for quelder roses. The relative scores of genotypes were classified according to the method of Weighted Rating were determined. Based on their relative scores, 4 genotypes were evaluated as promising. According to the average values, promising genotypes had 0.70.0-0.73 g fruit weight, 0.038-0.048 mm shell thickness, 27.53 -32.28 g cluster weight, 1.99-2.57 % acidity, 0.054-0.062 g seed weight, 51.17-57.00 fruit number per cluster, 10.0-10.5 % soluble solids, 4.13-5.02 soluble solids/acidity rate, 91.3-92.3% fruit flesh ratio and 2.83-3.14 pH.Keywords: Gilebor, Viburnum opulus, selection, genotype, pomology, Kayseri, Turkey.