Çanakçı ilçesi`nde (Giresun) yetişen mahalli kiraz (Prunus avium L) çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özellikleri

Abstract

Bu araştırma, Giresun ili Çanakçı ilçesinde yetiştirilen mahalli kiraz genotiplerinin (Prunus avium L.) fenolojik ve pomolojik özelliklerini belirlemek amacı ile yürütülmüştür. Çalışmada Çanakçı ilçesinde Beyaz kiraz, Kıtır kiraz, Niksar kiraz, Ayran kiraz, Alahnaz kiraz, Çal kiraz, Tönlük kiraz, Orak kiraz ve Orak kirazı ile aynı anaca aşılanmış 28 ÇN 01 olarak tanımlanan olmak üzere 9 mahalli genotip belirlenmiştir. Mahalli genotiplerin seçiminde önder çiftçilerin ve köylerde meyvecilik konusunda mahalli bilirkişiliği herkes tarafından onaylanan yaşlı insanların görüşleri dikkate alınmıştır.Çalışma sırasında fenolojik incelemeler her genotip için 2012 ve 2013 yıllarında tomurcuk patlama başlangıcı, çiçeklenme başlangıcı, tam çiçeklenme, çiçeklenme sonu, hasat; pomolojik incelemeler ise meyve ağırlığı, meyve boyu, meyve eni, meyve kalınlığı, meyve şekil indeksi, sap uzunluğu, sap kalınlığı, meyve hacmi, çekirdek ağırlığı, çekirdek boyu, çekirdek eni, çekirdek kalınlığı, meyve et/çekirdek oranı, meyve aroması, sululuk durumu, meyve tadı, çatlama, kabuk rengi, et rengi, SÇKM, pH, harcanan NAOH Miktarı ve titre edilebilir asitlik kriterleri dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir.Çalışmada incelenen genotiplerin 2012 ve 2013 yıllarında elde edilen sonuçların ortalamasına göre, meyve ağırlık değeri 2.56 g – 4.83 g; meyve eti oranının % 88.34 – 91.32; SÇKM/TEA'nın % 20.17 – 62.22 arasında değiştiği bulunmuştur.Yapılan inceleme sonucunda 28 ÇN 01 tipi, Niksar kiraz ve Orak kiraz mahalli genotiplerinin diğerlerinden daha üstün olduğu belirlenmiştir.

This study aimed at determining the phenological and pomological properties of local sweet cherry (Prunus avium L.) varieties and types from Çanakçı District of Giresun city. For this aim, 8 local sweet cherries as Beyaz, Kıtır, Niksar, Ayran, Alahnaz, Çal, Tönlük, Orak and 28 ÇN 01 type were described. The opinions of leader farmers and old on fruit growers in the district were taken into consideration when selecting the types. The phenological observations consisted of beginning of bud break, first flowering, full flowering, end of flowering and harvest time. The pomological analyses included fruit weight, fruit length, fruit width, fruit thickness, fruit shape index, stalk length, stalk thickness, fruit volume, seed weight, seed length, seed width, seed thickness, fruit flesh/seed ratio, fruit flavor, juiciness, fruit taste, fruit cracking, rind of fruit color, flesh color, soluble solids, pH and titratable acidity measurements. According to the mean values of 2012 and 2013, local cherries had a range of 2.56 g – 4.83 g for fruit weight, 88.34% - 91.32 % for fruit flesh ratio, 20.17 – 62.22 for soluble solids / titratable acidity. 28 ÇN 01 type, Niksar and Orak cherries were considered as more preferable than the other types.