Fındık yetiştiriciliği yapılan bir alanda toprak verimliliğinin jeoistatistiksel tekniklerle değerlendirilmesi

Abstract

Toprakların verimlilik durumlarını ve kapasitelerini ortaya koyan parametrelerinbilinmesi, toprakların sürdürülebilir kullanılmasına yönelik uygulamalardaönemlidir. Jeoistatistiksel metotların son yıllarda toprak bilimi alanında uygulanmasıile bu parametrelerin istatistiksel olarak değerlendirilmesi mümkün gözükmektedir.Semivaryogram analizi, üzerinde çalışılan toprak özelliğinin uzaysal değişiminibelirlemeye; Kriging analizi ise incelenen özelliğin örneklenmeyen nokta veyaalanlarda tahmin edilmesine olanak sağlar.Bu çalışmada, fındık yetiştiriciliği yapılan bir alanın verimlilik durumu, tekstür,hacim ağırlığı, toprak reaksiyonu (pH), tuz içeriği (EC), organik madde içeriği (OM),toplam azot (N), yarayışlı fosfor (P), DTPA ile ekstrakte edilebilir mikroelementler(Fe, Cu, Mn ve Zn) ve değişebilir katyonlar (Ca, Mg, K ve Mg) gibi topraközelliklerinin uzaysal değişimleri ile ortaya koyulmuştur. Ordu ili Altınordu ilçesiAkçatepe mahallesinde yer alan ve yaklaşık 1.35 ha alan kaplayan bir fındıkbahçesinde sistematik örnekleme yapılmıştır.Çalışmada 56 adet 0-20 cm derinlikten alınmış yüzey toprak örnekleri kullanılmıştır.Toprak örneklerinin söz konusu özellikleri, laboratuvar analiz verileri esas alınmaksuretiyle belirlenmiştir. Seçilen özellikler ayrıca haritalanmıştır.Her bir toprak özelliğine ilişkin varyasyon katsayıları karşılaştırıldığında, pH1:10 enaz değişim gösteren, yarayışlı P ise en fazla değişim gösteren özellikler olmuşlardır.Bu çalışmada sonuç olarak; araştırma alanı topraklarında verimlilik açısından sorunolduğu ve organik madde yönetiminin sağlanması halinde fındık bitkisinde enyüksek verimliliğe ulaşılabileceği söylenebilir. Çalışmada seçilen topraközelliklerine ait semivaryogramlar, yaklaşık 2.2 m ile 187.5 m etki aralığına sahip birmesafede uzaysal bağımlılık sergilemişlerdir.

Knowledge on soil parameters used to determine soil fertility and capacity of soils isvery important for soil sustainable usage. These parameters can be evaluatedstatistically due to application of geostatistical methods to soil science.Semivariogram analysis is used to determine spatial variability of soil properties andKriging analysis for determining soil properties at unsampled locations.The objective of this study was to determine spatial variability of soil fertility statusof hazelnut growing field using spatial variability of some soil properties such as:texture, soil reaction (pH), salt content (EC), organic matter content, total nitrogen(N), available phosphorus (P), DTPA-extractable microelements (Fe, Cu, Mn andZn) and exchangeable cation (Ca, Mg, K and Na). Soil fertility properties at the sametransect of different landscape positions in 1.35 ha hazelnut orchard in Ordu-Altınordu-Akçatepe were determined using some soil properties.Fifty-six surface soil samples (0-20 cm) were collected and analyzed. Selected soilproperties were evaluated and mapped using geostatistical techniques.Comparison of variation coefficient of each soil property revealed that soil reaction(pH1:10) was the least variable property while the available phosphorus (P) was themost variable.The results of this study indicated that almost all soils in the hazelnut orchard areabased on soil fertility were `having problems`. Semivariograms for fertilityproperties exhibited spatial dependence with a range of influence approximately 2.2m to 187.5 m.