Fındık zurufu kompostunun toprak mekaniksel özellikleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; atık fındık zurufundan biyoteknolojik tekniklerle elde edilen kompostun, toprakların bazı mekaniksel özellikleri üzerine etkisini, farklı toprak tekstürlerinde (Cumhuriyet, kumlu tın ve Akçatepe, killi tın tekstüre sahip) ve farklı örnekleme zamanlarında araştırmaktır. Çalışmada kompostlanmış atık fındık zurufu; toprakların organik madde kapsamını 0, % 0.5 (1.25 ton da-1), % 1 (2.5 ton da-1), % 2 (5 ton da-1), % 3 (7.5 ton da-1) ve % 4 (10 ton da-1) oranında artıracak şekilde 6 uygulama dozunda ve 3 tekrarlamalı olarak kullanılmıştır. Fındık zurufu kompostu 23 Kasım 2012 tarihinde, Cumhuriyet (kumlu tın) ve Akçatepe (killi tın) deneme arazilerine toprağa çapa ile karıştırılarak uygulanmıştır. Toprak örnekleri araziden 4 farklı örnekleme döneminde üç ay ara ile (I, 31 Mart 2013; II, 30 Haziran 2013; III, 01 Ekim 2013 ve IV, 31 Aralık 2013) alınmış ve bazı fiziksel, kimyasal ve mekaniksel toprak özellikleri tespit edilmiştir. Her bir deneme 18 parselden (ocak), toplam deneme ise 36 parselden oluşmuştur. Araştırmada toprakların mekaniksel özellikleri üzerine işaret eden bazı mekaniksel özellikleri (Likit Limit, Plastik Limit, Plastiklik İndeksi, Doğrusal Uzama Katsayısı (COLE-çubuk, COLE-kesek), Büzülme Limit, Yüzde büzülme, Hacimsel Değişme, Büzülme Oranı, Doğrusal Büzülme, Serbest Şişme İndeksi) incelenmiştir. Çalışma sonucunda; atık fındık zurufu uygulaması, kontrole göre toprakların likit limit, plastik limit ve plastiklik indeksini artırmıştır. Örnekleme zamanları dikkate alındığında; toprakların likit limit, plastik limit, ve plastiklik indeksi değerlerinde I. örnekleme döneminden (ilkbahar) IV. örnekleme dönemine (kış) doğru azalmalar görülmüştür. COLE-çubuk değerleri örnekleme zamanlarına bağlı olarak değişiklilik göstermemiştir. Ancak toprak tekstürleri ve atık fındık zurufu uygulama dozları, toprakların doğrusal uzama katsayısı değerlerinde farklılıklar meydana getirmiştir. Topraklara fındık zurufu kompostu uygulaması, toprakların büzülme limiti ve yüzde büzülme değerlerini istatistiksel anlamda etkilememiştir. Anahtar Kelimeler: Fındık Zurufu, Kompost, Organik Madde, Toprakların Mekaniksel Özellikleri

The aim of this study was to investigate the effect of hazelnut husk compost prepared by biotechnologic techniques on some soil mechanical properties in different soil texture (Cumhuriyet, sandy loam and Akçatepe, clay loam in soil texture) and different sampling time. In this study. hazelnut husk compost was used to increase of soil organic matter content as 0, 0.5% (1.25 ton da-1), 1% (2.5 ton da-1), 2% (5 ton da-1), 3% (7.5 ton da-1) and 4% (10 ton da-1) with three replications. The hazelnut husk compost was applied to Cumhuriyet (sandy loam soil) and Akçatepe (clay loam soil) hazelnut orchard at 23 November 2012 with using an anchor. The soil samples were taken at four different time (I, 31 March 2013; II, 30 June 2013; III, 01 October 2013 and IV, 31 December 2013), to determine some soil physical, chemical and biological properties. Our study consists of 36 plots and each location has 18 plots. Some soil physical (aggregate stability, bulk density, field capacity, and permanent wilting point and satutared hydraulic conductivity), chemical (organic matter content, nitrogen, pH, electrical conductivity and exchangeable cations such as; calcium, potassium, sodium and magnesium) and mechanical (liquid limit, plactic limit, placticity index, COLE-rod, COLE-clod, shrinkage limit, shrinkage ratio, linear shrinkage, volume change, free swelling index, percentage shrinkage) properties were investigated. The soil liquid limit, plactic limit and placticity index were increased by hazelnut husk compost application compared with the control in each soil. Considering of sampling periods; liquit limir, plactic limit and placticty index values decreased from the first sampling to the fourth sampling time, shrinkage ratio increased towards the first sampling to the fourth sampling time. Hazelnut husk compost did not significantly effect the soil shrinkage limit and shrinkage percentage statistically. Key Words: Hazelnut Husk, Compost, Organic Matter, Soil Mechanical properties.