Trabzon ilinde yetiştirilen yerel armut (Pyrus spp.) çeşitlerinin bazı özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, Trabzon ilinde yetiştirilen yerel armut çeşitlerinin bazı meyve özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2010-2013 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada toplam 98 adet yerel armut çeşidi belirlenmiştir. Bu çeşitlerden 48'i yazlık, 32'si güzlük, 18'i kışlık çeşit olarak tespit edilmiştir. Yazlık armut çeşitlerinde ortalama meyve ağırlığı 15.84-273.64 g, meyve boyu 27.03-81.60 mm, meyve eni 31.78-81.54 mm, sap uzunluğu 18.06-66.10 mm, sap kalınlığı 1.94-3.70 mm, meyve eti sertliği 2.08-6.87 kg/cm², suda çözünebilir kuru madde miktarı % 7.00-15.60, pH 3.49-5.90, titre edilebilir asitlik miktarı % 0.04-0.88 aralığında değişim göstermiştir. Güzlük armut çeşitlerinde meyve ağırlığı 31.70-164.75 g, meyve boyu 41.82-91.91 mm, meyve eni 36.55-66.43 mm, meyve sap uzunluğu 19.91-57.86 mm, meyve sap kalınlığı 1.86-3.83 mm, meyve eti sertliği 2.26-8.26 kg/cm², suda çözünebilir kuru madde miktarı % 8.80-15.20, pH 2.82-8.87, titre edilebilir asitlik miktarı % 0.05-0.74 arasındaki değerlere sahip olmuştur. Belirlenen kışlık armut çeşitlerinde ise meyve ağırlığı 27.12-244.50 g, meyve boyu 35.95-91.97 mm, meyve eni 37.96-75.00 mm, sap uzunluğu 19.14-52.67 mm, sap kalınlığı 1.75-3.69 mm, meyve eti sertliği 5.54-11.58 kg/cm², suda çözünebilir kuru madde miktarı % 11.20-19.70, pH 3.29-5.03, titre edilebilir asitlik miktarı % 0.14-0.72 aralığında bulunmuştur. Bu sonuçlar bölgede armut genetik varlığının yüksek olduğunu ortaya çıkarmıştır. Aynı zamanda bu genetik varlığın giderek yok olmaya başladığı da gözlemlerimiz arasındadır.Anahtar kelimeler: Armut, Pyrus communis, Pomoloji, Seleksiyon, Trabzon

This research has been carried out with the aim of determining some fruit characteristics of local pear varities grown in the province of Trabzon between the years 2010-2013. In the study a total number of 98 local pears have been determined. 48 of these kinds are determined for summer season varieties, 32 of them for autumn season varieties, 18 of them for winter season varieties. In kinds of summer season varieties, the average fruit weight showed a difference in the ranges between 15.84-273.64 g, fruit length 27.03-81.60 mm, fruit width 31.78-81.54 mm, length of scaape 18.06-66.10 mm, thickness of scape 1.94-3.70 mm, flesh firmness 2.08-6.87 kg/cm², soluble dry matter amount % 7.00-15.60, pH 3.49-5.90, titreable acidity amount % 0.04-0.88. In kinds of autumn season varieties, fruit weight has got values between 31.70-164.75 g, fruit length 41.82-91.91 mm, fruit width 36.55-66.43 mm, fruit scrape length 19.91-57.86 mm, fruit scape thickness 1.86-3.83mm, flesh firmness 2.26-8.26 kg/cm², soluble dry matter amount % 8.80-15.20, pH 2.82-8.87, amount of titreable acidity % 0.05-0.74. In the kinds of winter season varieties that are determined, findings are in the ranges as follow: fruit weight 27.12-244.50 g, fruit length 35.95-91.97 mm, fruit width 37.96-75.00 mm, scape length 19.14-52.67 mm, scape thickness 1.75-3.69 mm, flesh firmness 5.54-11.58 kg/cm², soluble dry matter amount % 11.20-19.70, pH 3.29-5.03, amount of titreable acidity amount % 0.14-0.72. These resulst have shown that the genetic presence of pear in the region is high.Concurrently, the fact that this genetic presence is gradually disappering is within our observations. Key Words: Pear, Pyrus communis, Pomology, Selection, Trabzon