Domates (Solanum lycopersicum L.) bitkisinde mikorizanın pestisit direncinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada mikorizalı ve mikorizasız domates bitkilerinde farklı dozlardaki pestisit uygulamalarının bazı morfolojik ve fizyolojik parametreler üzerindeki etkileri incelemiştir. Pestisit uygulaması önerilen doz (D), önerilen dozun yarısı (D/2) ve önerilen dozun iki katı (Dx2) şeklindedir. Bitki örneklerinde kök uzunluğu, gövde uzunluğu, spesifik yaprak alanı (SLA), yaprak kütle ağırlığı (LMA), yaprak kuru ve yaş ağırlığı, prolin analizi, klorofil ve karotenoid tayini, azot içeriği ve pestisit kalıntı analizleri yapılmıştır. Meyve örneklerinde ise meyve ağırlığı, meyve boyu, meyve çapı ve meyve hacmi özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca, çalışılan toprak örneklerinin fiziksel ve kimyasal analizleri yapılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen morfolojik verilerin istatistiki analiz sonuçlarına göre, bitkide kök uzunluğu, SLA, LMA ve yaprak yaş ağırlığı değerlerinin önemli olmadığı, gövde uzunluğu ve yaprak kuru ağırlığı değerlerinin istatistiksel olarak önemli olduğu görülmüştür. Bu farklılılığın sebebi farklı pestisit dozu uygulamaları olabilir. Fizyolojik bulguların istatistiki olarak değerlendirilmesi sonucunda, prolin konsantrasyonu, klorofil-a, klorofil-b, toplam klorofil ve karotenoid miktarı değerleri arasındaki ilişki önemlidir. Prolin miktarındaki farklılığın nedeni pestisit dozu uygulamalarıdır. Klorofil ve karotenoid miktarları ise doz artışına paralel olarak azalma göstermiştir. Mikorizalı bitkilerin meyvelerinde pestisit kalıntısına rastlanmazken mikorizasız bitkilerin D ve Dx2 dozlarında ölçüm limitinde ve ölçüm limitinin üzerinde pestisit kalıntısına rastlanmıştır.Meyve ağırlığı, meyve boyu, meyve çapı ve meyve hacmi ölçüm sonuçları bütün pestisit dozlarında mikorizalılarda istatistiki olarak önemli bulunmuştur.Toprak analiz sonuçlarına göre suyla doymuş pH, toprakta elektrik iletkenliği ve bitkiye yarayışlı potasyum değerleri istatistikî bakımından önemli bulunmuştur.

In this study, the effects of different doses of pesticide applications on some morphological and physiological parameters in mycorrhizal and non-mycorrhizal tomato plants. Pesticide was applicate at different doses which recommended (D), half of recommended (D/2) and two fold recommended (Dx2). The length of root and stem, specific leaf area (SLA), leaf mass area (LMA), dry and wet weight, proline analysis, content of chlorophyll and carotenoid, nitrogen content, pesticide residues analysis were made in the plant samples. Fruit weight, fruit length, fruit size and fruit volume characteristics were determined in fruit samples. Also, physical and chemical analyzes of studied soil samples were made.According to statistical analyses result of morphological data root length, specific leaf area (SLA), leaf mass area (LMA) and leaf wet weight values were not found significant. However, stem length and leaf dry weight were found significant. The reason of these differences may be due to the different doses of pesticide application. In the statistical evaluation of physiology results, proline concentration, chloropyll a, b, total chlorophyll and carotenoid quantity values were found statistically significant.The reasons of differences in the amount of the proline are dose of pesticide applications. Chlorophyll and carotenoid contents were decreased parallel to dose increase. There was no found pesticide residue in the fruits of mycorhizal plants. However, pesticide residue above measurement limit was found in non-mycorhizal plants.The results of fruit weight, length, size and volume values were found statistically significant in all of the pesticide dose in mycorhizal plants.According to soil analyses results, the water saturated pH, EC and available potassium values were found statistically significant.