Peyzaj tasarımında işitsel ve görsel kurgunun mekan algısı ve yönetimi üzerine etkileri

Abstract

Doğal ve yapay çevre insanoğlu için yaşam alanı oluşturur. Bu yaşam alanı pek çok farklı olgu tarafından şekillendirilir ve farklı işlevleri insanların hizmetine sunar. Çevreyi şekillendiren tüm olgular insanların üzerine farklı ve önemli etkilere sahiptir. Çevre ve insan arasındaki bu etkileşim duyular aracılığıyla sağlanır. İnsan duyularıyla çevresini okur, algılar ve anlar. Mekân tasarımı da bu duyusal etkileşimi kullanır. İnsan mekânsal bilgiyi tüm duyuları aracılığıyla edinir. Ancak mekânı algılamakta en etkili iki duyu olan görme ve işitme çok daha etkin ve kalıcı bilgiler sağlar. Bu nedenle de çoğu zaman mekân tasarımlarında insanların görme ve işitme duyularına hitap eden etkenler ön plana çıkar. Görme ve işitme duyularının etki mekanizması ve bu duyular üzerine etki eden faktörlerin belirlenmesi mekân tasarımı açısından özellikle önemlidir.Çalışmada da, görme ve işitme duyularının tek başlarına ve beraber mekân tasarımına nasıl ve ne boyutta etki ettiklerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu yolla insanın bulunduğu mekândaki işitsel ve görsel bilgilerin insanın mekân deneyimini geliştirmeye katkısı araştırılmıştır. Bunu belirlemek üzere insanların deneyimledikleri işitsel ve görsel bilgilerin mekân algılarına olumlu ve olumsuz etkileri gözlemlenmiştir.Çalışmada, birebir ve toplu anket yöntemi izlenmiştir. Hazırlanan işitsel ve görsel materyaller bireylere önce dinletilerek, sonra izlettirilerek ve daha sonra da eş zamanlı olarak hem dinletilip, hem izlettirilerek mekân değerlendirmelerine ilişkin algısal farklılıklar tespit edilmiştir. Ayrıca etkileşimli anketten bağımsız olarak, ses ve görüntünün mekânda kullanımı hakkında standart anket formu uygulanmıştır Daha sonra istatistikî analizler ile etkileşimler ortaya konmuştur.Çalışmanın sonucunda; Ses, görüntü ve her ikisinin birlikteliğinin farklı kombinasyonlarının insanların mekân algısı üzerine etkili olduğu ve hangi etkinin hangi şartlarda gerçekleştiği ortaya konmaktadır.Anahtar Kelimeler: Görsel, İşitsel peyzaj, Mekân algısı, Mekân Kurgusu, Peyzaj Tasarım, Ses.

The natural and artificial environment creates living space for human. This living space is shaped by many different fact and presents different functions to the service of people. All fact shaping the environment have different and important effects on people. This interaction between the environment and the person is provided by way of the senses. Human sense read, perceive and understand the environment. The space design also uses this sensory interaction. Human acquires spatial knowledge through all senses. However, sight and hearing, which are the two most effective senses in perceiving space, provide much more effective and lasting information. For this reason, the factors that appeal to the sense of sight and hearing of people in the space design most of the time come to the forefront. The mechanism of effect of sight and hearing senses and determination the factors affecting above these senses are particularly important in terms of space design.In the study, it was aimed to reveal how and in what dimension the vision and auditory senses affect the space design solitary and together. In this way, the contribution of the audiovisual and visual information in the space of the human being to the development of human spatial experience will be investigated. About determine this, positive and negative effects of audiovisual and visual information experienced by people on spatial perceptions will be observed.In the study, one to one and collective survey method will be followed. The perceptual differences of space evaluations the prepared audiovisual and visual materials will be determined by listening to the individuals first, then watching them, and then simultaneously both listening and watching them at the same time. Also, independent of the interactive survey, a standard survey form will be applied on the use of audio and visual space. Interactions with statistical analyzes will then be revealed.Targeted at the end of the study; the sound, the image, and different the combination togetherness of the two is to show that people are effective on spatial perception and which influence which conditions the action takes place.Keywords: Auditory Landscape, Space Sensation, Landscape Design, Sound, Visual, Space Editin