Karabuğday bitkisinde bor alınımı ve toksitesi üzerinepotasyum uygulamalarının etkisi

Abstract

Bu çalışmada, karabuğday bitkisinde bor alınımı ve toksitesi üzerine potasyumuygulamalarının etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, karabuğday bitkisine 6farklı bor (B) (0, 2.5, 5, 10, 20 ve 40 mg B kg-1) ve potasyum (K) (0, 25,50, 100, 200 ve 400mg K kg-1) uygulanarak, tesadüf parsellerinde faktöriyel dağılım deneme desenine göre 3tekerrürlü sera denemesi yürütülmüştür. Araştırmada; kuru madde, bitkilerde kaldırılan B veK miktarları ve bunların bitki dokularında ki konsantrasyonları belirlenmiştir. Bor ve Kuygulamalarının kuru madde, kaldırılan B ve K miktarı ve bunların bitki dokularında kikonsantrasyonları üzerine etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmuştur.Karabuğday'da en yüksek kuru madde (23.51 g saksı-1) bor uygulaması yapılmayan konroldozunda elde edilirken, en düşük kuru madde (14.87 g saksı-1) 40 mg B kg-1 dozunda eldeedilmiştir. Karabuğdaya uygulanan 40 mg kg-1 bor dozunda %37'lik önemli bir kuru maddeazalışına yol açmıştır. Potasyum uygulamasında en yüksek kuru madde (22.74 g saksı-1) 100mg K kg-1 dozunda elde edilirken, en düşük kuru madde (15.99 g saksı-1) potasyumuygulaması yapılmayan kontrol dozunda elde edilmiştir. Bor ve potasyum arasındaki ilişkiincelendiğinde, potasyum uygulanmayan koşullarda bitkilerde bor, 82.81 mg kg-1 olarakbelirlendi. Bitkilerde bor konsantrasyonu 50 mg K kg-1 dozuna kadar artarken (90.94 mg kg1), 400 mg K kg-1 dozunda bitki dokularında bor konsantrasyonunu (66.90 mg kg-1) önemlibir şekilde azalmıştır. Bitkilerde B konsantrasyonuna benzer şekilde kaldırılan B miktarı da50 mg K kg-1 uygulamasına kadar (1.79 g saksı-1) artmış ve 400 mg K kg-1 dozunda (1.31 gsaksı-1) azaltmıştır.Sonuç olarak, karabuğday bitkisinin gelişimi üzerine B ve K uygulamalarının düşük dozlardaolumlu etkileri olduğu gözlenmiştir. Artan dozlarda bor uygulamalarının karabuğdaygelişimini olumsuz etkilediği ve yüksek potasyum uygulamalarının bor toksitesiningiderilmesinde olumlu etkileri olduğu söylenebilir.

At this study, it was aimed to determine the effect of potassium applications ontoxicity and uptake of boron in buckwheat. For this purpose, 6 different boron (B) (0,2.5, 5, 10, 20 and 40 mg kg-1) and potassium (K) (0, 25, 50, 100, 200 and 400 mg kg1), 3 replicated greenhouse experiments were conducted according to the factorialdistribution experiment design in random plots. In the study; dry matter, B and Kuptake in plants and their concentrations in plant tissues were determined.The effect of B and K applications on dry matter, the amount of B and K uptake andtheir concentrations in plant tissues were found to be statistically significant. Thehighest dry matter in buckwheat was obtained in non-boron control dose (23.51 gpot-1), while the lowest dry matter (14.87 g pot-1) was obtained in 40 mg B kg-1dose.Boron in buckwheat caused a 37% significant decrease at the dose of 40 mg kg-1indry matter. In terms of potassium applications, the highest dry matter (22.74 g pot-1)was obtained at 100 mg K kg-1dose, while the lowest dry matter (15.99 g pot-1) wasobtained at control dose without potassium. When the relationship between boronand potassium is examined, boron in plants is determined as 82.81 mg kg-1 withoutpotassium. While the boron concentration increased (90.94 mg kg-1) up to 50 mg Kkg-1dose, 400 mg K kg-1dose significantly reduced (66.90 mg kg-1) boronconcentration in plant tissues. Similar to B concentration in plants, the B uptake wasincreased (1.79 g pot-1) up to 50 mg K kg-1application and reduced at a dose of 400mg K kg-1(1.31 g pot-1). As a result, it is observed that low doses of B and Kapplications have positive effects on the growth of buckwheat. It can be said thatincreasing doses of boron applications adversely affect the growth of buckwheat andhigh potassium applications have positive effects on elimination of boron toxicity.