Stachys lavandulifolia Vahl. var. brachydon Boiss. bitkisinin antioksidan aktivitesinin değişik in vitro metotlar ile belirlenmesi

Abstract

Doğal bitki kaynaklarının antioksidan, antiradikal, antimikrobiyal aktivitelerinin in vivo ve in vitro olarak belirlenmesi biyokimyacılar için popüler bir çalışma alanı olmuştur. Antioksidan bileşikler meyve, tohum, yaprak ve doğal bitkilerin yapraklarında bolca bulunur. Yapılmış olan birçok çalışma gösteriyor ki antioksidan içerikli doğal bitki kaynaklarının tüketimi doku hasarı, hücre ölümü, yaşlanma, kanser, kardiyovasküler hastalıklar, sinirsel düzensizlikler, deri iltihabı ve tahrişini azaltmaktadır.Bu çalışmanın temel amacı Türkiye'de yetişen Stachys lavandulifolia Vahl. var. brachydon Boiss. türünün yapraklarından elde edilen su ve etanol ekstrelerinin antioksidan aktivitelerini belirlemektir. Ekstrelerin antioksidan aktiviteleri ABTS, DPPH, CUPRAC, FRAP ve FTC in vitro metodlarına göre yapıldı ve sonuçlar BHA, BHT ve askorbik asit gibi standart antioksidanlarla karşılaştırıldı. Ayrıca, Stachys lavandulifolia Vahl. var. brachydon Boiss. bitkisinin fenolik bileşiklerin analizi UHPLC-MS yöntemi ile belirlendi. Çalışma sonuçlarına göre klorojenik asit, kuinik asit, hiperosit ve protokateşik asit gibi çok sayıda fenolik bileşikler olduğu tespit edilmiştir. Stachys lavandulifolia Vahl. var. brachydon Boiss. bitkisinin antioksidan kapasitesi, oksidasyon proseslerinde oluşan radikallerle reaksiyon veren bitkinin fenolik bileşikleriyle ilişkilidir.Anahtar Kelimeler: Antioksidanlar, fenolik bileşikler, lavandulifolia, serbest radikaller, Stachys

Determinations of in vivo and in vitro antioxidant, antiradical, and antimicrobial activities of natural plant sources is one of the common area for biochemists. Antioxidant compounds are abundantly present in the fruits, seeds, leaves, and flowers of natural plants. Many of the previous studies have been shown that the consumption of plant sources that contain antioxidants reduce the risk of tissue damage, cell death, aging, cancer, cardiovascular diseases, neural disorders, skin irritations and inflammations. The main purpose of this study is determining antioxidant activities of water and ethanol extracts that obtained from the leaves of Stachys lavandulifolia Vahl. var. brachydon Boiss. species grown in Turkey. Antioxidant activities of extracts were determined according to the ABTS, DPPH, FRAP, CUPRAC and FTC in vitro methods and the results were compared with BHA, BHT and ascorbic acide which are used as standard antioxidants.Also, phenolic composition of Stachys lavandulifolia Vahl. var. brachydon Boiss. determined by UHPLC-MS methods. According to the result, many polyphenolic compounds such as chlorogenic acid, quinic acid, hyperoside and protocatechuic acid were mainly detected. The antioxidant capacity of Stachys lavandulifolia Vahl. var. brachydon Boiss. is associated with the presence of phenolic compounds, which react with the free radicals formed during the oxidation processKeywords: Antioxidants, free radicals, lavandulifolia, phenolic compounds, Stachys