Foucault`da özne sorunu

Abstract

Bu tez çalışması, felsefe tarihinde oldukça önemli, çokça tartışılmış ve gelecekte de tartışılmaya devam edeceği düşünülen `özne` üzerinedir. Özellikle modern ve sonrası dönem kapsamında özneyi birçok açıdan sorunsallaştıran Foucault ve Foucault'nun kendi çalışmaları ile onun `sorunsallaştırma` yöntemi odak noktası olarak tercih edilmiştir. Foucault ile birlikte, düşünsel farklılıklarıyla özne tartışmasında kendinden önceki döneme göre önemli kırılmalara neden olmuş iki düşünür olan; Descartes ve Kant'ın yaklaşımları da çalışmaya dâhil edilmiştir. Böylece bir yandan özneyi temel bir konuma yerleştiren felsefi düşüncelerin incelenmesi olanaklı kılınmakta, diğer yandan da Foucault'nun kendisine kadar olan süreçte `özne` konusunda yaşanmış fikirsel dönüşümlerin gözler önüne serilebileceği varsayılmaktadır. Bu çerçevede de farklı öznelerin ya da aynı özne içindeki farklılıkların nasıl mümkün olabildiği ya da olabileceği felsefi olarak sorgulanmıştır.Anahtar Sözcükler: 1. Özne, 2. Öznel Deneyim, 3. Descartes, 4. Kant, 5. Foucault, 6. Jeneoloji, 7. Kendilik ilişkisi

This dissertation is about the problem of `subject` which is significant through the history of philosophy, highly discussed, and to be debated in the future. Especially Foucault, who problematizes subject within the scope of modern and postmodern periods, his own works and method of `problematization` are chosen to be focal point. In addition to Foucault, approaches of Descartes and Kant, both of whom caused ruptures from their antecedent periods in the debate about subject with their intellectual distinctness, are also included in the scope of this study. By this means, philosophical thoughts giving subject an underlying status become possible to be examined and also it is assumed to expose intellectual transitions experienced in regard to `subject` until Foucault. Within this framework, in this dissertation it is philosophically questioned both how different subjects or differences in the same subject might be possible.Keywords: 1. Subject, 2. Subjective Experience, 3. Descartes, 4. Kant, 5. Foucault, 6. Genealogy, 7. Self