Deneysel gastroözofageal reflü oluşturulan ratlarda; whey proteinleri ile zenginleştirilmiş beslenmenin reflü özofajit gelişimine etkisinin biyokimyasal ve patolojik olarak gösterilmesi

Abstract

Mide içeriğinin retrograd olarak özofagusa geçmesine gastroözofageal reflü denir. Gastroözofageal reflü hastalık olmayıp, fizyolojik bir olaydır. Pirozis, regürjitasyon ve yutma güçlüğü gibi klinik belirtilere, alt özofagusta erozyon, stenoz, ülser ve metaplastik epitel gibi komplikasyonlara yol açtığı zaman gastroözofageal reflü hastalığından bahsedilir. Gastroözofageal reflü hastalığı tedavisinde; yaşam düzeninde değişiklikler, antiasitler, proton pompa inhibitörleri, histamin 2 reseptör blokerleri gibi medikal tedaviler ve ileri evrelerde ise Nissen fundoplikasyonu gibi çeşitli cerrahi girişim seçenekleri bulunmaktadır.Çalışmamızda; gastroözofageal reflü ve takiben özofajit oluşturduğumuz deneysel modelde; yara iyileşmesi üzerine olumlu etkileri ve antioksidan etkinliği bulunan whey proteinlerinin yararlarını göstermeyi amaçladık. Bu amaçla ratlarda mide fundusunun ligasyonu ve pilorun parsiyel daraltılması şeklinde sıklıkla yapılan bir reflü modeli kullandık.Deneysel çalışmamızda; 32 Winstar-albino cinsi rat randomize olarak eşit sayıda (n: 8) 4 gruba ayrıldı; 1. gruba laparotomi yapılıp, reflü oluşturmadan standart yem verildi; 2. grup reflü modeli oluşturulmasını takiben standart yemle beslendi; 3. grup ise aynı şekilde reflü modeli oluşturulmasını takiben whey proteini ile beslendi. 4. grup ise laparotomi yapılmaksızın whey proteini ile 3 hafta süresince beslendi. Deney sonunda kan örnekleri ve özofagus ½ distal kısmı ile mide girişinden oluşan doku örnekleri histopatolojik ve biyokimyasal inceleme için alındı.Özofagus distal kısmının ve mide girişinin histopatolojik incelemesinde; reflü oluşturulan gruplara ait özofagus ve mide preparatlarında, kontrol gruplarına göre özofajiti ve gastriti destekleyen bulgular gözlenmiş olup, reflü oluşturulması sonrası standart yemle beslenen gruba kıyasla, whey proteinle beslenen grupta doku hasarının daha az olduğunu saptadık. Ayrıca, dokuların biyokimyasal analizinde; reflü oluşturulan gruplardaki özofagusun oksidatif hasarının göstergeleri olan MDA ve katalaz düzeyleri diğer iki kontrol grubu hayvanlarına göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış gösterdi. Yüksek MDA ve katalaz düzeyi, çalıştığımız dokularda belirgin bir inflamasyon ve hasar olduğunu göstermektedir. Reflü oluşturulan gruplar kendi aralarında karşılaştırıldığında ise; whey proteini ile beslenen grubun MDA ve katalaz düzeylerinin, standart yemle beslenen grubun aksine daha düşük kaldığı saptandı. Yani whey proteini ile beslenen ratlarda antioksidan etkinliğin artmış olduğunu saptadık. Kan serumunun biyokimyasal analizinde reflü oluşturulan gruplarda laktat düzeyi belirgin artış gösterdi. Reflü oluşturulan grup 2 ve grup 3 karşılaştırıldığında ise whey proteini ile beslenen ratların serum laktat düzeyleri anlamlı farklılık göstermedi.Histopatolojik ve biyokimyasal sonuçlarımız; genel olarak, whey proteinleri ile beslenmenin doku inflamasyonunu ve özofajit gelişimini azaltıcı etkileri olduğunu göstermiştir. Serbest oksijen radikallerini, reflü özofajit gelişimde en önemli mediyatörler olarak gösteren çeşitli literatür bilgileri ışığında, whey proteinlerinin yüksek antioksidan etkinliğinin doku hasarını azalttığı ve yara iyileşmesi üzerine olumlu etkileri olduğunu göstermiş olduk. Sonuç olarak; antireflü tedavide kullanılan, medikal tedavi seçeneklerinden biri olan antisekretuar tedavinin yanında, antioksidan ilaçların da kullanımının yararlı olacağını düşünmekteyiz.Anahtar Kelimeler: gastroözofageal reflü, gastroözofageal reflü hastalığı, özofajit, whey proteini, antioksidan

Gastroesophageal reflux is defined as the retrograde movement of the stomach content back to the esophagus. Gastroesophageal reflux is not a disease, it is a physiological event. When clinical symtoms, such as difficulty in swallowing, heartburn, regurgitation and complications such as the lower esophageal erosion, stenosis, ulcers and metaplastic epithelium develops; gastroesophageal reflux disease is mentioned. In treatment of gastroesophageal reflux disease; medical treatment, changes in the lifestyle, intake of antiacids, histamine 2 receptor blockers, proton pump inhibitors and, several surgical operations such as Nissen fundoplication are used in advanced stage. In our study, gastroesophageal reflux was surgically created, gastric fundus ligation and partial narrowing of pylor was used as a model. Positive effects of whey protein on wound healing and antioxidant activity was detected by various laboratory parameters.In our study; 32 Winstar-albino rats was randomised into 4 groups (n: 8). Rats in the first and second groups were normally feed and a simple laparotomy for the first and a reflux procedure was performed for the second group, rats in the third group were feed by enriched whey protein and reflux procedure was performed and, rats in the fourth group were feed by enriched whey protein alone during 3 weeks. At the end of the procedure, blood samples and distal portion of the esophagus and proximal portion of the stomach were withdrawn for histopathological and biochemical investigation.In histopathological investigation of distal portion of the esophagus and proximal portion of the stomach; esophagitis and gastritis were observed in groups 2 and 3, compared to groups 1 and 4. We detected less tissue damage in group 3 compared to group 2. Also, in the biochemical analysis, MDA and catalase levels in groups 2 and 3 were increased significantly compared to groups 1 and 4.When the groups 2 and 3 were compared, MDA and catalase levels were decreased in the whey protein group. Thus, we obtained an increased activity of antioxidant status in rats feed by enriched whey protein. Lactate level was significantly increased in groups 2 and 3.Generally, our histopathological and biochemical results demonstrates that feeding by whey protein is positively effective on reflux models condition and diminishes esophagitis. In the literature; free oxygen radicals are most important mediators on development of reflux esophagitis, we demonstrated that the high antioxidant capacity of whey proteins decrease the tissue injury and facilitate the recovery. As a results; we suppose that antioxidant drugs are also useful in reflux esophagitis treatment, as well as anti-secretory treatment.Key Words: gastroesophageal reflux, gastroesophageal reflux disease, esophagitis, whey protein, antioxidan