Astımlı çocukların ailelerinin hastalığın özelliklerine ve tedavisine dair bilgi düzeyleri

Abstract

Giriş: Astım çocukluk çağında en sık görülen kronik hastalıklardan biridir. Özellikle çocuk hasta grubunda, hastalık sürecinin yönetiminden ebeveynler ve çocuğun bakımını sağlayan diğer bireyler sorumludur. Bu çalışmada, astımlı çocukların tedavilerinin daha etkin ve doğru uygulanabilmesinde rol oynayan faktörleri belirlemek amacıyla; astımlı çocukların ailelerinin astım konusundaki bilgi düzeylerini, hastalık algısını, uygulanan tedavilere bakış açıları ile uyumlarını, astımla mücadele sürecinde yaptıkları doğru ve yanlış uygulamalarla birlikte bunlarla ilişkili olabilecek faktörleri inceledik. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda hastanemiz Çocuk Göğüs Hastalıkları polikliniğinde en az 3 aydır astım tanısı ile takipli olan, yaşları bir ile 18 yaş arasında değişmekte olan 140 hasta seçilerek bu hastaların ebeveynleri ile bir anket çalışması yapıldı. Anket kapsamında hastalarla ilgili demografik verilerin elde edilmesinin yanında ebeveynlerin astımın özellikleri ve tedavisine dair algıları ve bilgi düzeyleri değerlendirildi. Bulgular: Hepsi hekim tarafından astım tanılı hastaların ebeveynlerinin %41,4'ü hastalığı doğru şekilde tanımlayamıyordu. Nebülizatör kullanmakta olan hastaların (N=98) ebeveynlerinin %50'si nebülizatörü hatasız kullanırken %15,3'ünün kullanım sırasında yaptığı hatalar nedeniyle çocuk tedaviyi etkin alamamaktaydı. Ölçülü doz inhaler kullanmakta olan hastaların (N=89) ebeveynlerinin %11'2'si ölçülü doz inhaleri hatasız kullanırken %38,2'sinin kullanım sırasında yaptığı hatalar nedeniyle çocuk tedaviyi etki alamamaktaydı. Koruyucu tedavi önerilmiş olan hastaların (N=125) ebeveynlerinin %60'ı koruyucu tedaviyi düzenli kullanmaktaydı. Alevlenme tedavisini ise ebeveynlerin %65'i önerilen şekilde uygulamaktaydı. Ebeveynlerin %71,4'ü kullanmakta olduğu ilaçların yan etkilerinden endişelenmekte, %65,7'si ilaç dışı tedavi yöntemlerine başvurmakta ve %50,7'si astım nedeniyle çocuğunun hayatında kısıtlamalar yapmaktaydı. Çocuğu ev tozu allerjisi tanısı almış ve ev tozu önlemleri hakkında bilgilendirilmiş hastaların (N=50) ebeveynlerinin yalnızca %44'ü yeterli ev tozu önlemi almaktaydı. Sonuç: Çalışmamıza katılan hastaların ebeveynlerinin tanıyı kabullenmekte zorlandığını, tedavi uyumlarının yeterli olmadığını, inhalasyon tekniğinde sorunlar yaşamakta olduğunu ve çocuklarının hastalığı ile ilişkili bazı yanlış uygulamalar yapmakta olduğunu gördük. Astımlı çocukların ebeveynlerinin astım ve tedavi yöntemleri ilgili bilgi düzeyinin arttırılması tedavi başarısını olumlu olarak etkileyecektir.

Introduction: Asthma is one of the most common chronic diseases of childhood. Parents and caregivers are especially important in childhood asthma as they take responsibility for the child's disease management. In order to determine factors that have a role for increasing the effectiveness of treatment, in this study we measured family knowledge levels, perception about disease and treatment and also correct applications and misapplications of treatment in children with asthma.Material and Method: A survey was performed to the parents of one hundred and forty children between ages of 1-18 who had been diagnosed at least 3 months previously and were being followed at our institutes Pediatric Pulmonology clinic. Data collected via survey included demographics as well as parents' perception and knowledge regarding asthma and its treatment. Results: All patients in this study had been diagnosed by a physician as having asthma, yet 41.4% of parents were unable to correctly define their child's disease as asthma. Of patients using a nebulizer (n=98), 50% of parents were able to use the nebulizer without a mistake. On the other hand, 15.3% of patients received inadequate treatment due to parents' mistakes when using nebulizer. Of patients using a metered dose inhaler (n=89), 11.2% of parents were able to use the inhaler without a mistake but 38.2% of patients received inadequate treatment due to incorrect inhaler techniques. Of patients advised to take controller treatment (n=125), 60% of parents used this treatment regularly. In the case of asthma attack, 65% of parents were able to use reliever medication as advised. When questioned, 71.4% of parents reported concerns about side effects of medication, 65.7% admitted to using complementary and alternative medicines and 50.7% of parents restricted their children's life due to asthma. Only 44% of parents whose children were diagnosed with house dust mite allergies and were advised about allergen avoidance took adequate measures. Conclusion: Our study demonstrated that parents have difficulty in accepting the diagnosis of asthma in their children, are not adhering adequately to treatment, have problems with inhalation techniques and committing incorrect practices with regards to their child's disease. Improved parental knowledge regarding asthma and its treatment methods will improve treatment success.