Birinci basamakta pediatri hizmeti veren hekimlerin maternal depresyonla ilgili görüş ve uygulamalarının araştırılması

Abstract

ÖZETAmaç: Maternal depresyonun çocuk sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri literatürde gösterilmiştir. Birinci basamak pediatri kuruluşları, doğumdan sonra annelerin sağlık sistemiyle en sık ve bazen tek temas noktaları olmaları nedeniyle, maternal depresyonunun belirlenmesi ve yönetilmesi için eşsiz bir fırsat sunmaktadır. Bu kuruluşlarda maternal depresyonun belirlenmesinin önündeki engelleri daha iyi anlamak için, genel pediatri hizmeti veren doktorların tutum ve uygulamalarını, hizmetalan annelerin bakış açıları ile birlikte araştırmayı amaçladık.Yöntem: Çalışmamızda 96 aile hekimi ve 118 pediatrist olmak üzere toplam 214 kişilik doktor grubuna, maternal depresyon tutum ve uygulamalarını saptamaya yönelik bilgileri sorgulayan Doktor Anket Formu uygulanmıştır. Bu sağlık kurumlarından bebekleri için rutin kontrol ya da aşılama hizmeti alan 174 kişilik anne grubuna da maternal depresyonla ilgili bakış açılarını saptamaya yönelik bilgileri sorgulayan Anne Anket Formu ile Beck Depresyon Ölçeği uygulanmıştır.Bulgular: Birinci basamak çocuk sağlığı hizmeti veren doktorların büyük çoğunluğunun, maternal depresyonun önemi ve hastaları olan çocuklar üzerindeki olumsuz etkileriyle ilgili farkındalık sahibi oldukları bulunmuştur. Doktorların dörtte üçüpediatrik kontrollerin maternal depresyonun belirlenmesi için iyi bir fırsat olduğuna ve pediatrik kontrollerde annenin ruhsal durumunu sormanın uygun bir davranış olduğuna katılmaktadır. Ancak, doktorların yarısı tanısal bilgilerine güvenmemekte ve annelerle duygudurumları hakkında konuşurken kendilerini rahat hissetmemektedir. Pek az sayıda hekim, kriterlere dayalı tanıya gitmekte, geçerli ölçekler eşliğinde düzenli tarama yapmakta ve tedavi uygulamaktadır. Katılımcıların büyük çoğunluğu son altı ay içinde hiç maternal depresyon olgusu belirlememiştir. Taramanın önündeki engeller olarak en sık; zaman kısıtlılığı, bilgi eksikliği, ruhsal hizmetlere erişim ve sevkzinciri ile ilgili zorluklar olarak bildirilmiştir.Sonuç: Doktorların maternal depresyonla ilgili bildirdikleri yüksek farkındalık ile mevcut uygulamaları arasında belirgin fark mevcuttur. Genel çocuk sağlığı hizmeti veren doktorların maternal depresyon için harekete geçmelerini sağlamaya yönelik başta eğitim olmak üzere, stratejiler geliştirilmelidir.Anahtar sözcükler: Maternal depresyon, postpartum depresyon, tarama uygulamaları, ölçek kullanımı, birinci basamak, aile hekimi, pediatrist, yardım arayışı davranışı

ABSTRACTObjective: The adverse effects of maternal depression on child health have been shown in the literature. Primary pediatric institutions offer a unique opportunity for the identification and management of maternal depression since they are the most frequent and sometimes the only contact points with the maternal health system after birth. We aimed to investigate the attitudes and practices of doctors who provide general pediatric services with the perspective of the mothers receiving services in order to better understand the obstacles in front of the determination of maternal depression in these institutions.Methods: A total of 214 physicians (96 family physicians and 118 pediatricians) were interviewed by the Physician Questionnaire Form, which questioned the attitudes and practices of maternal depression. 174 mothers who received routine control or vaccination services for their babies from these health institutions also applied the Beck Depression Scale and the Maternal Questionnaire, which questioned the information on how to determine the outlook for maternal depression.Findings: It has been found that the vast majority of primary care physicians are aware of the negative effects of maternal depression on children with prevalence and illness. One of four doctors agree that pediatric controls are a good opportunity to determine maternal depression and that it is appropriate to ask the mother's mental status in pediatric controls. However, half of the doctors do not trust their diagnostic knowledge and feel uncomfortable talking to their mothers about emotions. A small number of physicians perform regular screening and treatment on the basis of criteria and current scales. The vast majority of participants did not identify any maternal depression in the last six months. The most common barriers to screening; time constraints, lack of knowladge, difficulties with the access to mental services and referral chain.Conclusion: There is a clear difference between the high awareness of doctors about maternal depression and their current practice. Strategies should be developed, especially education, to ensure that doctors who provide general child health services, especially education, move into action for maternal depression.Key words: Maternal depression, postpartum depression, screening practices, scale use, primary care, family physician, pediatrician, help seeking