Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile obezite risk faktörleri aradındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) çocuk ve ergenlerin en sık psikiyatrik bozukluklarından biridir. DEHB ile obezite arasında anlamlı bir ilişki olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır.Ancak bu iki sık görülen hastalık arasındaki ilişkiyi araştıran çalışma sayısı ülkemizde kısıtlıdır. Çalışmamızda kliniğimize başvuran DEHB tanısı alan ancak medikal tedavi başlanmamış çocuklar ile sağlam çocukların obezite sıklığı ve obezite risk faktörleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Örneklemimiz 1 Eylül 2018-1 Ekim 2018 tarihleri arasında çocuk ve ergen ruh sağlığı hastalıkları polikliniğe başvuran ve DEHB tanısı alan medikal tedavi başlanmamış , 5-12 yaş arası 137 çocuk ve hastanemiz çocuk sağlığı ve hastalıkları polikliniğine başvuran bilinen bir kronik hastalığı olmayan ve sürekli kullandığı ilaç olmayan 130 çocuktan oluşan kontrol grubundan meydana gelmektedir. Tüm olgulara obezite risk faktörlerinin sorgulandığı anket uygulanmıştır.Yaşa ve cinsiyete göre 85-94 persentiller arası aşırı kilolu ve ≥95 persentil obez olarak kabul edilmiştir. İstatistiksel analizlerde, SPSS for Windows 11.5 paket programında yapılmıştır. p<0,05 değeri anlamlı kabul edilmiştir. Örneklemin yaş ortalaması 9,05±2,57 yıl olarak belirlenmiştir.DEHB tanısı konulmuş çocukların VKİ leri değerlendirildiğinde %20,6 sı obez,kontrol grubunda obezite%14.8 olarak saptanmış ve bu fark istatiksel olarak nalamlı bulunmuştur.Yaptığımız anket çalışmasın sonucunan göre dikkat eksikliği olan çocukların yaşı daha büyük, babada obezite varlığı daha yüksek oranda, anne ve babanın eğitim düzeyinin daha düşük ve ailede gelir düzeyinin daha düşük olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda DEHB tanılı grupta haftada 4 ya da daha fazla fast food tüketimi %8,8 iken sağlam çocuk grubunda bu oran % 1,5 olarak saptandı.Bu fark istatiksel olarak anlamlı idi.Güncel literatür bilgisi ve çalışma sonuçlarımız dikkate alındığında; obezite risk değerlendirmesinin DEHB klinik pratiğinin bir parçası olmalıdır. DEHB ve obezitenin sık birlikteliği dikkate alındığında klinisyenlerin obezite tanı ve tedavisinde , özellikle başarısız kilo verme çabası olan olguları DEHB açısında ilgili bölümlere yönlendirmesi faydalıolabilir.Bu alanda yapılacak yeni ve uzunlamasına çalışmalar obezite ve DEHB birlikteliğinin daha iyi anlaşılması bakımından yararlı olacaktır. Anahtar kelimeler:Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu,obezite,çocukluk dönemi,obezite risk faktörleri

Attention deficiency and hyperactivity disorder (ADHD) is one of the most common psychiatric disorders of childhood. There are studies showing that there is a significant relationship between ADHD and obesity. However the number of studies conducted on this field is limited.The aim of this study was to evaluate the relationship between obesity risk factors and ADHD. A sample of 137 children who were diagnosed with ADHD but had not yet started medical treatment and 130 healthy children aged between 5 and 12 years between 1 September 2018 and 1 October 2018 were admitted. A questionnaire was applied to all patients for questioning the risk factors for obesity. Overweight and ≥95 percentile between 85-94 percentiles were accepted as obese according to age and gender. Statistical analysis was performed in SPSS for Windows 11.5. p <0.05 was considered significant. The mean age of the sample was determined to be 9.05 ± 2.57 years. When the BMI of the children diagnosed with ADHD was evaluated, 20.6%, and the control group obesity 14.8%, and this difference was statistically significant. The age of the children was higher, the father had obesity, and the level of education of the parents was lower and the family income was lower. In our study, 4 or more fast food consumption per week in the ADHD group was 8.8% and this rate was 1.5% in the healthy children group. This difference was statistically significant. Considering the current literature and study results; obesity risk assessment should be part of the clinical practice of ADHD. Taking into account the frequent association between ADHD and obesity, it is benefical for the clinicians working with obesity to consult the patients for ADHD assessment; especially those who failed to lose weight. New longitudinal studies would be useful to understand the co-occurrence of obesity and ADHD. Key words:Attention disorder and hyperactivity disorder.obesity.childhood.obesity risk factors