Endülüs tefsir mukaddimeleri

Abstract

Endülüs yarımadası, Müslümanların idaresiyle birlikte bir medeniyet olma yoluna girmiş, İslam dünyasının ilmi açıdan önemli coğrafyalarından biri olmuştur. Tezimizde bu medeniyetin bir ürünü olan -günümüze kadar ulaşan- tefsir eserlerinin mukaddimeleri analiz edilmiş ve tefsir ilmine katkısı ortaya konulmuştur. Çalışmamız, tefsir ilminin içerisinde yer alan Kur'an tarihi, tefsir tarihi ve tefsir usûlü açılarından tasniflenmiş, tefsir mukaddimelerinin bu ilim dallarına katkısının ortaya çıkması sağlanmıştır.Bu çalışmamızın ilk bölümünün birinci kısmında, Endülüs tefsir tarihini yüzyıllara göre -uzun olmayacak şekilde- ele aldık ve ulaşabildiğimiz müfessir ve tefsir eserlerine işaret ettik. Bir diğer başlık altında ise, mukaddimelerin önemine, hangi konuları içerdiğine değinerek tarihsel süreç içerisinde tefsir yazımında amaç değişikliği olduğunu, birçok sebepten ötürü tefsir yazıldığını tespit ettik. İkinci bölümün Endülüs Tefsir Mukaddimeleri kısmında, on bir tane Endülüslü müfessiri eserindeki sıralamasına riayet ederek analiz ettik ve Endülüs'te yazılan kimi mukaddimelerin kısa, kimilerinin ise sayfalarca olduğunu gördük. Ayrıca bu tefsir mukaddimelerinin içerisinde kimisinin sadece ahkâm ayetlerini; kimisinin ise, müteşabih ayetleri ele aldığını gördük. İkinci bölümün son kısımda ise, Endülüs tefsir mukaddimelerinin içerdiği Kur'an, tefsir tarihi, ulûmu'l-Kur'ân ve tefsir usûlüne dair meselelere iki başlık altında değindik.Tespit edebildiğimiz kadarıyla; Endülüs tefsiriyle ilgili tasavvuf karşıtlığı, salt akılcı gibi kanaatlerin genellemeci bir yaklaşım olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca Endülüs tefsirinin özelliklerine dair kesin görüş sahibi olunabilmesi için, bu alanda daha fazla çalışma yapılması gerektiği kanaatindeyiz.Anahtar Kelimeler: 1-Endülüs, 2- Mukaddime, 3- Usûl, 4- Tefsir, 5-Yorum

The Andalusian peninsula has become a civilization with the administration of Muslims and has become from the scholarships' point of view of one of the most important geographical areas of the Islamic world. In our thesis, the heritage of this civilization-the works reaching to our time- were analyzed and the contributions to the commentary of tafseer/exegesis were revealed. This study was classified according to the history of the Qur'an, tafseer and methodology of tafseer branches. Also, it tries to reveal the contribution of muqaddimah of tafseer to these branches.In the first chapter of this part of our study, we have briefly tackled the history of Andalusian tafseer and we pointed to the study of tafseer and mufassers that we could reach. Under another heading, we have dicussed the importance of muqaddimah, what subjects it contains, and we identified the different reason that these tafseer's were written for. In the second chapter of the Muqaddimah on the Tafseer of Andalus, We analyzed the eleven Andalusian mufassir by observing the order in their tafseers, and we saw that some of them were short and some of them were pages. We have also seen in this Tafseer muqaddimah that someone includes only legal verses while other include mutashabih verses. In the last part of the second chapter, we discussed in to under two headings of the Qur'an, the tafseer history, the ulûmu'l-Qur'an and the methodology of tafseer which are included in the Andalusian tafseer muqaddimah.As far as we stuyied, we can say that the anti-Sufi and purely rational beliefs about Andalusian tafseers are a generalist approach. We also believe that further study is needed in order to have a clear view of the characteristics of the tafseers of Andalusia.Key words: 1-Al-Andalus, 2-Moqaddimah, 3-Methodology, 4-Tafseer/Exegesis 5-Hermeneutic