İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarının yordanmasında ana babanın akademik başarıya ilişkin beklentisi ve eğitime katılımının rolü

Abstract

Bu çalışma, ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin akademik başarıları ile ana babalarının katılımları ve gelecekteki eğitimlerine yönelik beklentileri arasındaki ilişkinin ortaya konmasını amaçlayan betimsel bir araştırmadır. Çalışma Kastamonu ilinde yürütülmüş, araştırmanın örnekleminin belirlenmesinde sosyoekonomik düzey çeşitliliği dikkate alınmıştır. Buna göre, araştırma verileri, Kastamonu il merkezi ve farklı sosyoekonomik ve sosyokültürel özellikleri olan Devrekani, Daday, Taşköprü, İhsangazi ve İnebolu ilçelerindeki ilkokul ve ortaokullardan elde edilmiştir. Belirtilen özellikler temelinde, çalışmaya toplamda dokuz ilkokul ve dokuz ortaokul dahil edilmiştir. Çalışmaya 420 ana baba, araştırma amacı açıklandıktan sonra gönüllü olarak katılmıştır. Çalışmanın verileri, Sheldon ve Epstein (2007) tarafından geliştirilip Oğuz (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan `İlköğretimde Okul ve Aile Katılım Ölçeği`nin Veli Alt Ölçeği yoluyla elde edilmiştir. Çalışmanın tek bir bağımlı değişkeni (akademik başarı) varken, altı bağımsız değişkeni (ana babanın eğitim düzeyi, ailenin gelir düzeyi, çocuğun cinsiyeti, evde ana baba katılımı, okulda ana baba katılımı, ana baba beklentisi) vardır. Araştırma kapsamında değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde t testi, Ki-Kare kullanılmış; ilişkili değişkenlerin akademik başarıyı yordama düzeyleri ile ilgili verilerin analizinde ise Lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Analizler sonunda; akademik başarı ile ana babanın eğitim düzeyi, ailenin gelir düzeyi, ana baba beklentisi ve ana babanın eğitime evde katılımı arasında olumlu yönde bir ilişki bulunmuştur. Bununla birlikte, akademik başarı ile çocuğun cinsiyeti ve ana babanın eğitime okulda katılımı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bir çocuğun akademik açıdan yüksek başarı göstermesinin en büyük yordayıcısı ana babanın öğrenciden beklentisi olarak görülmektedir.

This study is a descriptive research that aims to define the relationship between parental involvement, parents' expectations about education and elementary, secondary school students' academic success. The study is conducted in Kastamonu city, in defining the sample of the study, socioeconomic level variance is highly considered. According to this, the data of the study is also obtained from Devrekani, Daday, Taşköprü, İhsangazi and İnebolu districts' elementary and secondary schools that have different socioeconomic and sociocultural qualities than Kastamonu city schools. On the basis of this specified qualification, study includes nine elementary and nine secondary schools in total. 420 parents have voluntarily participated in the research after the purpose of the study explained to them. The data of the research is obtained by applying Sheldon and Epstein's (2007) Scale for School and Family Involvement in Elementary Schools, subscale of parents which has been adapted into Turkish by Oğuz (2012). While there is only one dependent variable of the study (academic success), there are six independent variables (parents' educational status, parents' income level, child's gender, parental involvement at home, parental involvement at school, parental expectation).Within the research, in determining the relation between variables, t-test and chi square are used; in analyzing the data about related variables' predicting level of academic success, logistic regression is used. In the end of analyzes, it has been concluded that parents' level of education, parents' level of income, parental expectation and parental participation at home are significantly connected with children's academic success. On the other hand findings revealed that academic success is not significantly related to children's gender and parents' participation at school. It was seen that the most important predictor of a child's academic success is the success expectation of parents.