Yoğunluk farklılığının ve değişik melamin içerikli üreformaldehit tutkalının yönlendirilmiş yongalevhanın (OSB) bazı özelliklerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada; melamin içeriği %0 - 2,5 - 5 -15 - 20 ve katı madde oranı %65 olarak melamin üreformaldehit (MUF) tutkalları hazırlanıp, kuru yonga miktarına oranla %9,5 oranında kullanılarak 550 - 570 - 590 kg/m³ yoğunluğunda, 2440 x 1220 x 11 mm ölçülerinde yönlendirilmiş yongalevha (OSB) levhaları üretilmiştir. Üretilen levhaların fiziksel özelliklerden yoğunluk, kalınlıkça şişme ve rutubete karşı dayanıklılık tayini, formaldehit miktarı tayini ve elastikiyet modülü ile mekanik özelliklerden eğilme ve çekme direnci değerleri tespit edilerek istatistiksel analizleri yapılmıştır. Levhaların üretiminde % 80 Karaçam (Pinus nigra A.), %15 Sarıçam (Pinus sylvestris L.) ile %5 Göknar (Abies nordmanniana L.) odunu karışım halinde kullanılmıştır. Her bir tutkal ve levha yoğunluğu için beşer adet deney levhası alınmış ve ilgili standartlara göre hazırlanan numuneler 20 ±2°C sıcaklık ve %65 ±5 bağıl nem koşullarında değişmez ağırlığa ulaşılıncaya kadar bekletildikten sonra standartlara uygun olarak deneyleri yapılmıştır. Deney sonuçlarını değerlendirmek için varyans analizi yapılmış ve gruplar arası ikili karşılaştırmalar için Duncan testinden yararlanılmıştır.Deney sonuçlarına göre; enine eğilme direnci ve elastikiyet modülü değeri en yüksek 590 kg/m³ yoğunluğunda %15 melamin içeriğine sahip MUF tutkalında elde edilmiştir. Boyuna eğilme direnç değeri en yüksek 590 kg/m³ yoğunluğunda elde edilirken, tutkallar arasında boyuna eğilme direnci değerinde istatistiksel olarak fark çıkmamıştır. Boyuna elastikiyet değeri en yüksek 570 ve 590 kg/m³ yoğunluğunda, %5 ve %20 melamin içeriğine sahip MUF tutkallarında tespit edilmiştir. Yüzeye dik çekme direnci en yüksek 570 ve 590 kg/m³ yoğunluğunda ve %20 melamin içeriğine sahip MUF tutkalında elde edilmiştir. Kalınlıkça şişme değeri ise en düşük 550 ve 590 kg/m³ yoğunluğunda ve %20 melamin içeriğine sahip MUF tutkalında tespit edilmiştir. Rutubete karşı dayanıklılık tayini deneyi sonucunda en iyi sonuçlar %15 ve %20 melamin katkılı melamin üreformaldehit tutkalında, en kötü sonuçlar ise %0 melamin katkılı üreformaldehit tutkalında elde edilmiştir. Formaldehit miktarı tayini sonucuna göre; bütün yoğunluk değerlerinde melamin katkısı arttıkça formaldehit değeri düşmüştür. En yüksek serbest formaldehit değeri %0 melamin katkılı üreformaldehit tutkalında elde edilirken, en düşük %20 melamin katkılı tutkalda elde edilmiştir.Sonuç olarak; levha yoğunluğu arttıkça kalınlıkça şişme değeri hariç tüm direnç değerlerinde artış olmuştur. Melamin katılım oranın yükselmesi (%15 ve %20) yüzeye dik çekme direnç değerini artırmış, kalınlıkça şişme değerini de azaltmış olmasına karşılık, düşük melamin katılım oranları (%2,5 ve %5) ise etkili olmamıştır. Buna göre, rutubetli olmayan iç ortamlarda kullanım için melamin katkısı kullanılmayan üreformaldehit tutkalı, rutubetli dış ortam koşullarında kullanılacak levhalar için ise melamin katkı oranı %15'in üzerinde olan melamin üreformaldehit tutkalı tercih edilebilir. Anahtar Kelimeler: Yönlendirilmiş yongalevha (OSB), fiziksel özellik, mekanik özellik, melamin oranı, melamin üreformaldehit tutkalı

In this study, Oriented Strand Board (OSB) at density of 550 - 570 - 590 in size of 2440 x 1220 x 11 mm were manufactured using %9,5 solid resin to dry wood chip with melamine urea formaldehyde (MUF) resins prepared as 65% solid content and %0 - 2,5 - 5 - 15 - 20 melamine content. Statistical analysis of the boards produced were performed by determining density, thickness swelling, moisture resistance, formaldehyde content and elasticity modulus from physical properties together with bending and internal bond strength from mechanic properties.As wood mixture; Black pine (Pinus nigra A.) by 80%, Scots pine (Pinus sylvestris L.) by 15% whit Fir wood (Abies nordmanniana L.) by 5% was used. Test samples were taken by five for each resin and density of board and after samples prepared according to relevant standards were stayed until it reaches the constant mass in condition of temperature 20°C ±2 and humidity 65% ±5, experiments were tested under proper standards. Analysis of variance was carried out to evaluate the test result and Duncan test was used for binary comparisons between groupsAccording to test results; maximum transversal bending strength and elasticity modulus value was observed in density 590 kg/m³, in MUF resin 15% melamin content. While the maximum lengthwise bending strength value was observed in density 590 kg/m³ as statistical much difference in lengthwise bending strength value between resins was not observed. Maximum lengthwise bending elasticity value was observed in density 570 and 590 kg/m³ and MUF resins 5% and 20% melamine content. Maximum lengthwise internal bond strength value was obtained in density 570 and 590 kg/m³ and in MUF resin 20% melamine content. Minimum swelling of thickness value was observed in density 550 and 590 kg/m³ and in MUF resin 20% melamine content. As a result of determination of moisture content, the best results were seen in melamine ureaformaldehyde resin 15% and 20% melamine content, the worst results was seen in ureaformaldehit resin 0% melamine content were obtained. According to result, determination of formaldehyde content; formaldehyde amount has been decreasing with increasing melamine contribution in values of all density of board. Maximum formaldehyde amount was obtained in ureaformaldehyde resin 0% melamine contribution; minimum formaldehyde amount was obtained in ureaformaldehyde resin 20% melamine content. As a consequence, all values have been increasing with density increase, except thickness swelling. Participation rate of melamine content (15% and 20%) has increased with the internal bond strength value, also decreased thickness swelling value, whereas, low participation rates of melamine (2,5% and 5%) were not effective. Accordingly, while urea formaldehyde resin which does not contain melamine content resin can be used for indoor purposes, melamine ureaformaldehyde resin which contains over than 15% melamine can be preferred for humid outdoor conditions.Key Words: Oriented strand board (OSB), physical properties, mechanical properties, melamine rate, melamine urea formaldehyde resin