Fen bilimleri öğretmen adaylarının grafikleri okuma, yorumlama ve hazırlama becerilerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, fen bilimleri öğretmen adaylarının genel fizik-I dersinde işlenen konularla ilgili grafikleri okuma, yorumlama ve hazırlama becerilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada betimsel-tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmaya, Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı, 2013-2014 Eğitim-Öğretim yılı güz döneminde öğrenim gören, birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinden oluşan toplam 244 öğretmen adayı katılmıştır. Çalışmada veri toplamak için, araştırmacı tarafından geliştirilen, çoktan seçmeli, açık uçlu ve doğru-yanlış önermeli soruları içeren üç bölümden oluşan bir test uygulanmıştır. Öğretmen adaylarının çoktan seçmeli sorulara verdikleri cevaplar öncelikle `doğru`, `yanlış` ve `boş` olmak üzere üç ana kategoriye ayrılmış, bu kategoriler frekans ve yüzde olarak ifade edilmiştir. Çoktan seçmeli test içerisinde bulunun grafik çizme soruların da, öğretmen adaylarının çizdikleri grafikler; `tam ve ikna edici`, `yetersiz`, `hiç işlem yapmayan` ve `yanlış grafik çizme` olmak üzere gruplandırılmıştır ve belli kriterlere göre de puanlanmıştır. Öğretmen adaylarına, kavramsal, grafiksel ve işlemsel soru türlerinin hangilerinde kendilerini daha başarılı bulduklarını ortaya çıkarmak için, iki açık uçlu soru sorulmuştur. Ayrıca öğretmen adaylarına, grafik konusuyla ilgili kavramsal bilgilerinde eksikliğin var olup olmadığını görmek için ise, doğru-yanlış önermelerden oluşan sorular yöneltilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının grafik çizmede, grafiğin başlangıç noktasını belirleme, eksenleri ölçeklendirme, değerleri birleştirme, grafikleri anlama ve yorumlama konularında zorlandıkları görülmüştür. Doğru-yanlış önermelerden oluşan testin üçüncü bölümünü, öğretmen adaylarının büyük çoğunluğunun yapabildiği ve kavramsal bilgi düzeyinde fazla sıkıntı yaşamadıkları tespit edilmiştir. Ayrıca, grafik çizme sorularında, sınıf düzeyi arttıkça öğretmen adaylarının grafik becerilerinin azaldığı ve grafikleri okuma, yorumlama ve hazırlama becerilerinde kızların, erkek öğretmen adaylarına göre daha başarılı olduğu görülmüştür.

In this study, it has been aimed to examine science teacher candidates' abilities on reading, interpreting and preparing graphs related to subjects of general physic-I course. In this study, it has been used the descriptive-scanning model. The study consists of total 244 science teacher candidates who attend courses at Kastamonu University Faculty of Education Department of Elementary School Division of Science Teaching at the first, second, third and fourth grades of 2013-2014 Academic Year's fall semester. For data collection, a test that has three sections, which are multiple-choice, open-ended and true-false questions, has been developed by the researcher and applied to the subjects. Science teacher candidates' answers to multiple-choice questions are divided into three main categories which are primarily `true`, `false` and `not available` and these categories are stated by frequency and percentage. For graphing questions within the multiple-choice test, the graphics drawn by science teachers candidates are grouped as `complete and persuasive`, `insufficient`, `no action` and `incorrectly drawn graphic` and graded basing on specific criteria. Additionally, conceptual, graphical and computational types of questions that they found themselves more successful in which to reveal two open-ended questions were asked to science teacher candidates. In order to understand whether science teachers candidates are lacking in conceptual information about graphic, questions with true-false propositions are addressed to themAt the end of this study, it has been concluded that science teachers candidates experience difficulties in drawing graphics, specifying starting point of the graphic, scaling the lines, matching the values, understanding and interpreting the graphics. The third section of test that consists of true-false propositions is completed by the majority of prospective teachers, and it has been understood that they do not experience much trouble at the level of conceptual information. Furthermore, it has been found out that graph abilities of science teachers candidates decrease as the class level increases in graphing questions and the female teacher candidates were more successful than the male teacher candidates in abilities on reading, interpreting and preparing of graphs.