Fen bilgisi öğretmen adaylarının eğitim teknolojisi standartlarına yönelik mesleki eğitimlerinin yeterliğine ilişkin görüşleri

Abstract

Bilgi çağı olarak adlandırılan çağımızda yaşanan gelişmeler teknolojik unsurların yürütülen eğitim faaliyetleriyle bütünleşmesi sonucunu doğurmuştur. Bu çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının ulusal ve uluslararası eğitim teknolojisi standartlarına ilişkin aldıkları mesleki eğitimi nasıl değerlendirdiklerinin çeşitli değişkenler açısından irdelenmesi ve bu değerlendirmelerinde hangi gerekçelere bağlı kaldıklarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinden yararlanılarak nitel bir bakış açısıyla yürütülmüştür. Özel Alan Yeterlikleri Çerçevesinde Teknolojiye (ÖAYÇT) İlişkin Öz Yeterlik Değerlendirme Formu ve yine NETS-T (Öğretmenler İçin Ulusal Eğitim Teknolojisi Standartları) Çerçevesinde Mesleki Eğitimi Değerlendirme Formu olmak üzere iki farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. Veriler 2015-2016 akademik yılı bahar döneminde Batı Karadeniz bölgesinde faaliyet gösteren bir üniversitenin Fen Bilgisi Öğretmenliği Programında öğrenim gören 204 öğretmen adayından toplanmıştır. Araştırma sonunda katılımcıların tamamına yakınının ÖAYÇT'ye ilişkin öz değerlendirmelerinin yeterli seviyede olduğu sonucuna ulaşılmıştır. ÖAYÇT'ye ilişkin öz yeterlikler, cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde bayan katılımcıların lehine bir dağılım oluştuğu, sınıflar düzeyinde incelendiğinde ise üçüncü sınıfta öğrenim gören katılımcıların yeterlik oranının diğer sınıflardaki katılımcıların yeterlik oranından yüksek olduğu ve akademik başarının ÖAYÇT'ye ilişkin öz değerlendirmelerini etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. NETS-T standartlarına ilişkin alınan mesleki eğitimi değerlendirme dağılımlarına bakıldığında en yüksek yeterlik oranının `Dijital Çağda Çalışma ve Öğrenme Konusunda Model Olma` boyutunda oluştuğu, diğer NETS-T boyutlarında ise katılımcıların yarısı ya da yarısından biraz fazlasının aldıkları mesleki eğitimi yeterli olarak değerlendirdiği sonucu elde edilmiştir. Katılımcıların NETS-T boyutlarına ilişkin aldıkları mesleki eğitimi değerlendirme dağılımlarında erkek ve bayan katılımcıların benzer eğilim gösterdiği, öğrenim görülen sınıf düzeyinde anlamlı bir dağılım görülmediği ve akademik başarı düzeyi açısından bakıldığında çok başarılı katılımcıların bütün NETS-T boyutlarında başarılı katılımcılara göre yeterlilik oranının yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırma sonuçları ÖAYÇT'ye ilişkin öz değerlendirmeleri yeterli olan katılımcıların NETS-T standartlarına ilişkin aldıkları mesleki eğitimi tam anlamıyla yeterli bulmadıklarını göstermiştir. Katılımcılardan NETS-T'ye ilişkin aldıkları mesleki eğitimi yeterli bulan bireylerin, bu durumu çoğunlukla kişisel becerilerine bağladıkları, yetersiz bulan bireylerin ise çoğunlukla mesleki eğitimlerinin eksik olmasına ya da yeterli düzeyde olmamasına bağladıkları sonucu elde edilmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen bu sonuçlara ilişkin olarak araştırmacılara ve uygulayıcılara bazı önerilerde bulunulmuştur.

The developments experienced in our age, called information age, resulted in the integration of the technological elements into the educational activities carried out. In this study, it is aimed to examine how candidate science teachers evaluate the vocational education they receive with regard to national and international education technology standards employing various variables and determine the reasons they state to justify their evaluations. A survey model is employed to conduct the research qualitatively. Two different data collection tools were used, Self- Efficacy in Field- specific Technology Evaluation Form and Vocational Training Evaluation based on of NETS-T (National Educational Technology Standards for Teachers) framework developed by the researcher. The data were collected from 204 candidate teachers studying in the Science Teacher Training Program of a state university operating in the Western Black Sea region during the spring semester of the 2015-2016 academic year. The results show that participants view themselves 'sufficient' in Self- Efficacy in Field- specific Technology. When other variables – gender, year and academic achievement- are considered, results range in favor of female students, the competency ratio of the participants in the third year is higher when compared to the competency ratio of participants in other years and the academic achievement do not affect the evaluation of Self- Efficacy in Field- specific Technology. When we look at the distributions of vocational education evaluations related to the NETS-T standards, it is concluded that the highest ratio is in the dimension of `Model digital age work and learning`. As for the other NETS-T dimensions, a little more than half or half of the participants consider the vocational education that they have is adequate. When 'Being a Role Model for Teaching and Learning in the Digital Age' is examined closely, it is observed that male and female participants show a similar tendency in the distribution of vocational education evaluation in terms of NETS-T dimensions. There is no significant distribution across different year students. When the level of academic achievement is examined, it is found that very successful participants have a higher adequacy ratio in all NETS-T dimensions compared to successful participants. In addition, the results of the research have shown that participants who view themselves sufficient in the evaluation of Self- Efficacy in Field- specific Technology, do not find vocational training based on NETS-T standards fully adequate. Participants who find vocational training based on NETS-T sufficient mostly relate it to their personal skills and abilities; however, those who find it insufficient attribute it to the lack of vocational training or the inadequacy of the training. Some suggestions have been made to researchers and practitioners regarding these results obtained within the scope of the study.