Türkiye`de Yayılış Gösteren Grammosciadium DC. (Apiaceae) Cinsine Ait Taksonların Anatomik Özellikleri

Abstract

Grammosciadium cinsi, son zamanda yayınlanan G. macrodon subsp. nezaketiae ile birlikte dünya üzerinde 5, Türkiye'de ise toplam 4 taksona sahiptir. Bu tez çalışmasıyla, Apiaceae familyasında yer alan Grammosciadium cinsine ait Türkiye'de yayılış gösteren taksonların kök, gövde, yaprak, yaprak kını ve meyve anatomik özellikleri incelenmiş ve bu özelliklerin sistematik açıdan önemi ortaya konmuştur. İncelenen örnekler ülkemizin çeşitli yerlerindeki, 22 farklı lokaliteden toplanmıştır. Bu tez çalışmasındaki en önemli bulgularadan biri, kökteki felloderm hücrelerinin sklerenkimatik hücrelerden oluşmasıdır. Bu karakter Grammosciadium ve Vinogradovia cinslerini Caropodium cinsinden ayırmaktadır. Tür düzeyinde ayırt edici en önemli karakterlerden biri de G. macrodon subsp. nezaketiae'ye ait yaprak kınlarınin abaksiyalinde diğerlerinden farklı olarak sklerenkimaya rastlanmamasıdır. Ayrıca meyve karakterlerinin türler arasında oldukça net farklılıklar gösterdiği saptanmıştır. G. cornutum meyvesi diğer tüm taksonlardan (5) farklı olarak 9 iletim demetine sahiptir. G. macrodon subsp. nezaketiaede ise meyvelerin valleküler bölgeleri, kollenkimalardan oluşan çıkıntılara sahiptir.

The genus Grammosciadium is represented by 5 taxa from all over the world and 4 taxa in Turkey with resently published G. macrodon subsp. nezaketiae. Vegetative (root, stem, leaf sheath and leaf segment) and fruit anatomical characters of the members of the genus Grammosciadium were determined and the taxonomic importance of these characters were exhibited. All samples were collected from 22 different localities from Turkey. The one of the most important findings is presence of sclerenchymatic cells in phelloderm layers of the root sections. This character discriminates the genera Grammosciadium and Vinogradovia from the genus Caropodium. The another diagnostic character at species level is absence of sclerenchymatic cells in abaxial side of leaf sections in G. macrodon subsp. nezaketiae. Moreover, fruit anatomical sections include quite distinct traits. G. cornutum has 9 vascular bundles in sections of mericarps in constrast to all others which have 5 vascular bundles. Also G. macrodon subsp. nezaketiae has collenchymatic cells in vallecular regions of mericarp sections.