İlkokul öğrencilerinin `gezegen` kavramına yönelik bilgilerini tarama çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı; ilkokul 1., 2., 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin `gezegen` kavramına yönelik bilgileri hakkında tarama çalışması yapmaktır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma 2017-2018 eğitim öğretim yılının, güz yarıyılında, İstanbul İli Sultanbeyli ilçesinde bulunan ve sosyoekonomik düzeyi düşük bir ilkokulda gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında ise 1., 2., 3. ve 4. sınıf düzeyinde 13'er şube ile uygulama yapılarak toplam 1656 öğrenciye ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan sınıfların şubeleri rastgele belirlenmiştir. Seçilen bütün şubelerde çalışmanın yürütüldüğü süreçte hem araştırmacı hem de dersin öğretmeni sınıf ortamında bulunmuştur. Fakat öğretmelerin sürece müdahale etmemeleri hususunda çalışma öncesinde tüm öğretmenlerle toplantı yapılmıştır. Çalışma süresince sadece araştırmacı tarafından yönlendirilen belli sorular çerçevesinde öğrencilerin yöneltilen soruları düşünmeleri için süre verilmiştir. Süreçte yönlendirilen; Gezegen Nedir? Özellikleri Nelerdir? Sizce Bir Tane Mi Gezegen Vardır? Birden Fazla Mı Gezegen Vardır? Birden Fazla İse Birbirine Benzerler Mi? Gezegenler Nerededir? Neye Benzerler? sorular çerçevesinde düşündükleri ve akıllarına gelen her şeyi kendilerine verilen boyama kalemleri ile boş resim kağıtlarına çizmeleri istenmiştir. Resim çalışmaları için tanınan yaklaşık 25-30 dakika sürenin sonunda araştırmacı her öğrenciyle bireysel ilgilenerek resim kağıdında çizdiği her şekilde neyi ifade etmek istediği sorulmuştur. Resim kağıdı üzerine öğrenci ifadeleri doğrultusunda kısa notlar tutulmuştur. Uygulamanın sonunda öğrencilerin çizmiş oldukları çizimler bu çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Resimler, betimsel analiz yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Çizilen her resim ayrı ayrı incelenmiştir. Çizimlerde var olan kavramlar Güneş sisteminde yer alan kavramlara yönelik çizimler, astronomi kavramlarına ilişkin çizimler ve astronomi kavramları dışında yapılan çizimler olarak başlıklara ayrılmıştır. Çizimlerden yola çıkılarak ayrı ayrı kriterler belirlenmiş ve çizimler bu kriterler altında kodlanmıştır. Bu kodlamalar sonucunda her seviyede Öğrencilerin kavramları kullanma sıklığına göre yüzde frekans belirlenmiştir. Bu bağlamda 1. ve 2. sınıf seviyesindeki öğrencilerin astronomi kavramları dışında yapılan belirlenen kriterlerde çizimler ve kodlamalar yaptığı, 3. ve 4. sınıf seviyesindeki öğrencilerin ise güneş sisteminde yer alan kavramlara yönelik, astronomi kavramlarına ilişkin çizimler ve kodlamalarda daha fazla yoğunlaştığı tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Bilimsel Süreç Becerileri, Kavram Bilgisi, Fen Eğitimi2019, 111 sayfaBilim Kodu: 101

This survey research aims to examine primary, second, third, and fourth-grade students' knowledge of concept regarding the concept of `planet`. In the research, a survey model is used. The study was conducted in a primary school which is located in the district of Sultanbeyli in İstanbul and has a low socioeconomic level in the fall semester of the 2017-2018 academic year. Within the scope of this research, a total of 1653 students at the level of primary, second, third, and fourth grade were reached by practicing with 13 branches for each grade. The branches of the classes that participated in the research were randomly selected. Both the researcher and the instructor of the course were present in the classroom environment during the study period in all selected branches. However, all teachers were interviewed before the study to ensure that teachers did not intervene in the process. During the study, students were given time to think about the questions posed within the frame of specific questions directed only by the researcher. They were asked the draw everything they thought and came to their minds on a blank drawing paper within the scope of questions directed in the process: What is Planet? What are their features? Do You Think There Is Only One Planet? Are There Multiple Planets? If They Are More Than One, Then Do They Look Like Each Other? Where Are The Planets? What Do They Look Like? At the end of the approximately 25-30 minutes for drawing, the researcher took care of each student individually and asked them the meaning of every figure that they draw on the paper. Short notes were kept on the drawing paper in line with the student statements. At the end of the practice, the drawings of the students were evaluated within the scope of this study. The pictures were examined by using descriptive analysis method. Each drawing was examined one by one. The concepts that exist in the drawings are divided into titles as drawings related to the concepts in the Solar system, drawings related to the concepts of astronomy and drawings out of the concepts of astronomy. Based on the drawings, respective criteria were determined, and the drawings were coded under these criteria. As a result of the codification, the percentage frequency was determined according to the frequency of using concepts of students at each level. In this regard, it is found that primary and second-grade students made drawings and coding according to the criteria determined excluding the concepts of astronomy, third and fourth-grade students concentrated on the drawings and coding related to the concepts in the solar system and the concepts of astronomy more. Keywords: Scientific Skills, The Knowledge of Concept, Science Education2019, 111 pageScience Code: 101