Farklı kayın mantarı misellerine manyetik alan ugulaması, farklı kompost çeşitlerinde yetişen mantarların verimi ve bazı fiziko-kimyasal özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma iki farklı araştırma konusundan oluşmaktadır. İlk bölümde, farklı manyetik alan yoğunluklarının ve manyetik alana maruz kalma sürelerinin P. ostreatus, P. eryngii, P. citrinopileatus ve P. pulmonarius misellerinin gelişimi üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaç için PDA (Potato Dextrose Agar) hazırlanarak her bir petri kabına 25 ml konulmuş ve buğdaya sardırılmış misellerle aşılama yapılarak farklı maruziyet sürelerinde (5, 15 ve 30 dk) farklı manyetik alan uygulamasına (2 mT, 25 mT, 50 mT ve 100 mT) 5 tekerrür olacak şekilde maruz bırakılmıştır. Petri kapları laboratuvarda oda koşullarında bırakılarak 20 günlük periyotta her iki güne bir olmak üzere misel gelişimleri ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlar, SPSS 25 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Anova testi, manyetik alan ve maruz kalma süresinden etkilenen mantarların büyümesinde önemli farklılıklar göstermiştir. Tüm mantarlarda en iyi gelişime 100 mT manyetik alanda ve 30 dakikalık maruz kalma süresine tespit edilmiştir. P. pulmonarius, aynı yoğunluktaki Manyetik alan ve maruz kalma süresinde mantarların geri kalanından üstündü. Manyetik alan uygulaması olmadan alınan ölçümlerde en iyi misel gelişimi P. pulmonarius ve en az misel gelişimi ise P. ostreatus'da görülmüştür. Araştırmanın ikinci bölümünde kompostların mantarların gelişimine, verimliliğine ve bazı fiziko-kimyasal özellikleri üzerine etkisi test edilmiştir. Yukarıda belirtilen 4 farklı mantar türü farklı kompostlardan oluşan `%100 pamuk`, `%80 pamuk+%20 buğday kepeği`, `%80 meşe talaşı+%20 buğday kepeği`, `%80 buğday samanı+%20 buğday kepeği`, `%80 kavak talaşı+%20 buğday kepeği`, `%60 pamuk+%30 meşe talaşı+%10 buğday kepeği`, `%60 pamuk+%30 buğday samanı+%10 buğday kepeği`, `%60 pamuk+%30 kavak talaşı+%10 buğday kepeği` olmak üzere 8 farklı kompost üzerinde yetiştirilmiştir. Sonuçlar tüm misellerin gelişimi için gerekli olan süre, primodium çıkması için gereken süre, ilk hasat zamanı, hasat periyodu, toplam üretim, biyolojik verim ve kimyasal içeriklerinde çalışılan mantar türlerinde kompost çeşidine bağlı olarak önemli farklılıkların olduğunu göstermektedir. Araştırmanın ikinci bölümünde elde edilen sonuçlar: 1) Mantarlardaki antioksidanların aktivitesinin, kullanılan substrat tipine göre artan konsantrasyondan etkilendiği tespit edilmiştir. 2) % 80 meşe talaşı+% 20 buğday kepeği substratı üzerinde yetiştirilen Pleurotus ostrearus'da 3,33 mg/ml konsantrasyonda en yüksek %84 inhibisyon değerine ulaşmıştır. 3) Aynı konsantrasyonda % 80 pamuk + % 20 buğday kepeği kompostunda yetişen P eryngii'de inhibisyon; %80.37, %60 pamuk + % 30 kavak + % 10 buğday kepeği kompostunda yetişen P. citrinopileatus'da % 81.93 ve son olarak %60 pamuk + % 30 kavak talaşı + % 10 buğday kepeği kompostunda yetişen P. pulmonarius'da yine aynı konsantrasyonda % 81,93 çıkmıştır. Toplam fenol içeriklerinde yetiştirilen mantarların kompost çeşidinden etkilenmesinden dolayı önemli farklılıklar görülmektedir. %80 buğday samanı+ %20 buğday kepeğinde yetiştirilen P. ostreatus'da en iyi toplam fenol içeriği 71,3 mgGAE/gr oranında belirlenmiştir. P. eryngii' de en iyi toplam fenol içeriği 89,40 mg GAE/gr oranında %80 meşe talaşı + %20 buğday kepeği kompostundan elde edilmiştir. Tüm mantar çeşitlerinde ve kullanılan kompost çeşitlerinde en yüksek toplam fenol içeriği 92,26 mg GAE/gr değeriyle %100 pamuk komposttunda P. citrinopileatus'da görülmüştür. Son olarak %80 kavak talaşı + %20 buğday kepeği kompostunda yetiştirilen P. pulmonarius'da 50,43 mg GAE/gr değeriyle en düşük fenol içeriği değeri bu çalışmada kaydedilmiştir.

This study consist of two different research topcics. In the first part, the effect of different degrees of magnetic fields and different exposure periods on the growth of mycelium of P. ostreatus , P. eryngii, P. citrinopileatus and P. pulmonarius were investigated. For this purpose, PDA medium was prepared and poured into Petri dishes by 25 ml / dish and then inoculated by mycelium of fungus loaded on wheat grains then exposed to different magnetic fields (0, 2, 25. 50 and 100 mT) and different periods of time (5, 15 and 30 minutes) with 5 replicates per treatment. The petri dishes were left under room conditions in laboratory and mycelium growth was measured once in a two days for 20 days period. Obtained results were analyzed using SPSS25 statistic program. Anova test showed significant differences in the growth of fungi affected by the magnetic field and exposure period. The best growth of all fungi was obtained at 100mT magnetic field and 30 min. exposure time. P. pulmonarius was superior to the rest of the fungi at the same intensity magnetic field and exposure period. In the measurements taken without magnetic field application, the best mycelial growth was P. pulmonarius and the least mycelial growth was observed in P. ostreatus.In the second part of the study, the effects of composts on the development, biological efficiency and some physico-chemical properties of fungi were tested. 4 different types of mushrooms mentioned above cultivated on 8 different plant residues including cotton 100% , cotton %80 + wheat bran %20 , oak sawdust %80 + wheat bran %20, hay %80 + wheat bran %20 , poplar sawdust %80+wheat bran %20, cotton%60 + oak sawdust %30 + wheat bran %10, cotton %60 + hay %30 + wheat bran %10 and cotton %60 + poplar sawdust %30 + wheat bran %10. The results showed significant differences in the number of days required for mycelium to colonize hole the substrate, the number of days required for the formation of heads, the number of days to obtain the first harvest, the harvest period, total production, biological efficiency, protein content, and mineral content in the four studied fungi influenced by the type of substrate used. The results obtained in the second part of the study: 1) The activity of antioxidants in fungi was determined to be affected by the increasing concentration according to the type of substrate used.2)It reached highest inhibition value %84 at 3.33 mg / ml concentration in P ostrearus grown on %80 oak sawdust + % 20 wheat bran substrate. 3) Inhibition at P eryngii grown in 80% cotton + 20% wheat bran compost at the same concentration was 80.37%, inhibiton at P. citrinopileatus grown on %60 cotton + %30 poplar + %10 wheat bran compost was 81.93% and finally inhibition rate of P. pulmonaryarius grown on %60 cotton + %30 poplar sawdust + %10 wheat in the same concentration found the same result %81,93. There are significant differences in total phenol content of fungi due to the effected by compost type. The best total phenol content in P. ostreatus grown at 80% wheat straw + 20% wheat bran was determined as 71.3 mgGAE / g. Highest total phenol content in all types of mushrooms and compost types was observed at P. citrinopileatus in 100% cotton compost with 92.26 mg GAE/g. Finally, the total phenols of P. pulmonarius growing on the %80 poplar sawdust + 20% wheat bran was 50,43 mgGAE/gr, which is the lowest in all fungi and compost in this study.