Türkiye`de sivil toplum kuruluşlarının muhasebesi ve denetimi

Abstract

Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK) yapmış oldukları ulusal ve uluslararası projeler ile dünyada önemleri artmış bu artışla beraber işlerini yapabilmeleri için de profesyonellere ihtiyaç duyan büyük kuruluşlara dönüştürmüştür. Bunun bir yansıması olarak, finansal girdiler ve çıktıları takip edebilmek için muhasebe sistemlerinin uzmanlar tarafından takip edilmesi ihtiyacı doğmuştur. Dahası asgari düzeyde muhasebe ve finans programlarının bu tür kuruluşlarda kullanılması gerekliliği hasıl olmuştur.STK'lardaki bu gelişme muhasebe, denetim, iç denetim, iç kontrol sistemlerinin uygulanması, kurumsal yönetim çabaları STK'ları hak ettiği noktaya getirmede ciddi katkı sağlamıştır. Özellikle iktisadi işletmeler kurarak gelirlerini artırmaya çalışan STK'larda muhasebe sistemlerinin önemi artmış ve buna dönük çalışmaların hızlanmasına sebep olmuştur.Ancak, Türkiye'de STK'larına özel bir muhasebe sistemi yoktur. Türkiye'de sadece Vakıflar Genel Müdürlüğü Maliye Bakanlığı ile irtibata geçmiş ve vakıflara has bir hesap planını Vakıflar yönetmeliğinin 50. maddesinde yayınlamıştır. STK'lar kâr amacı gütmeyen kuruluşlar olduğu için hesap planlarında özellikle gider hesaplarının bazı kalemlerinde farklılıklar oluşmaktadır. STK'lara özel bir muhasebe sistemi olmaması, gelinen noktadaki finansal büyüklükleri dikkate alındığında özellikle denetim faaliyetlerine odaklanması gerektiğini ortaya koymuştur. Bu çalışma, Türkiye'de muhasebe alanındaki bu büyük boşluğun analizine odaklanmaktadır.

Thanks to their national and international programs, importance of NGOs has gradually increased and they turned into massive organizations which require professionals to do their jobs. As a reflection of this development, financial capacities and systems of these organizations urge also for professional attention in order to track financial incomes and expenditures. To do that, certain level of accounting and finance programs is obviously needed.In this regard, the importance of accounting and finance departments in these kinds of NGOs has risen. New methods in the field of accounting such as adjusting legal regulations, auditing, internal auditing, implementations of internal auditing systems and organizational management efforts have greatly contributed to bringing NGOs to the point they deserve. Especially when these NGOs establish firms to increase their total income to do more goods, accounting systems become essentially required and this causes an acceleration of researches on accounting in NGOs.However, there no accounting system designed for NGOs. In association with that, only General Directorate of Foundations has taken a step and contacted with The Ministry of Finance in Turkey. Since they are non-profit organizations, differences occur in some items of their chart of accounts, especially in expenditure accounts. Their huge financial capacities and having no specific accounting systems for NGOs channeled the focus towards auditing activities. As a result, a regulation, which is about an account chart particular to foundations, has at least been added among the regulations of the General Directorate of Foundations. This study focuses on analyzing such a gap in accounting system in Turkey.